در اسکن تیروئید، از مقادیر کمی از ید رادیواکتیو برای تهیه عکس غده تیروئید و ندول‌های تیروئید استفاده میشود. این ماده به سلول‌های سرطانی کمتر نفوذ می‌کند و می‌توان از آن برای تشخیص سلول‌های سرطانی در ندول‌های تیروئید استفاده کرد. این تست به عنوان اولین تست برای تشخیص بیمارانی که نیاز به بیوپسی دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نتایج اسکن تیروئید ممکن است به یکی از سه حالت زیر منجر شود: گره سرد که ید رادیواکتیو را جذب نمی‌کند و نیاز به بیوپسی دارد، گره دارای عملکرد که مانند بافت نرمال تیروئید ید رادیواکتیو را جذب می‌کند و نیاز فوری به نمونه‌برداری ندارد، و گره گرم که میزان جذب ید رادیواکتیو آن بیشتر از بافت طبیعی تیروئید است و احتمال سرطان بسیار کم است.
ندول (گره) داغ تیروئید
ندول داغ تیروئید عبارتست از وجود یک گره منفرد در داخل نسج غده تیروئید که بطور سرکش با کار کرد غیر طبیعی تمام ماده رادیو آکتیو تزریقی به بدن را جذب نموده و اجازه فعالیت به سایر قسمت های غده را نمی دهد .
ندول های داغ تیروئید بطور خودسر خارج از سیستم کنترل هورمونی بدن فعالیت نموده و از این جهت بنام ندول اتونومیک نیز نامیده میشوند . این قبیل ندول ها در ارتباط با کار کرد غده تیروئید به دو دسته تقسیم میشوند :
1- ندول داغ با کارکرد و ترشح طبیعی تیروئید . ( Euthyroid )
2- ندول داغ با کارکرد و ترشح بیش از حد تیروئید . ( Hyperthyroid )
ندول داغ همراه با پرکاری غده تیروئید را بنام آدنوم توکسیک ( Toxic Adenoma ) نیز می نامند .
ندول داغ از نظر تشخیصی در ایزوتوپ اسکن تیروئید به شکل توده ای که بسرعت مواد تزریقی را جذب و در سایر لوب های تیروئید هیچ ماده ای جذب نشده باشد خود را نشان میدهد . میزان بروز بدخیمی در ندول های داغ برعکس ندول های سرد خیلی کم و در حدود 1 درصد است . از نظر درمانی در آدنوم توکسیک به ترتیب تجویز داروهای ضد تیروئید و یا ید رادیو آکتیو 131 و در صورت شکست این تمهیدات درمان جراحی پیشنهاد میشود .
در ندول های گرم تیروئید همراه با کارکرد طبیعی تیروئید درمان پیشنهادی برداشتن ندول به طریقه جراحی و دادن اجازه فعالیت طبیعی به سایر قسمت های غده تیروئید میباشد .
ندول های سرد تیروئید
ندول‌های سرد تیروئید، ندول‌هایی هستند که هیچ ماده رادیواکتیوی را جذب نمی‌کنند. جراحان بیشتر نگران این نوع ندول‌ها هستند و سعی در درمان قطعی آن دارند، زیرا در 15 تا 25 درصد از موارد، این ندول‌ها سرطانی میشوند و اهمیت تشخیصی و درمانی زیادی دارند.
بایستی توجه داشت که در گواترهای ندول‌دار، موضوع وقتی اهمیت بالینی بیشتری پیدا می‌کند که ندول‌های سرد تیروئید در بافت تیروئید منفرد باشند و دارای حدود نامنظم و توپر (Solid) و قوام سفت و چسبیده به گردن باشند. ندول‌های سرد تقریباً در تمام موارد همراه با کارکرد طبیعی غده تیروئید بوده و بیمار در وضعیت یوتیروئید (ترشح نرمال هورمون)، یا به عبارت دیگر Euthyroid، قرار دارد.
توصیه میشود که در پیگیری و درمان ندول منفرد سرد تیروئید، از انجام اقدامات متفرقه و درمان طبی طولانی مدت و تحت نظر قرار دادن بیمار، خودداری شود و با توجه به عوارض کم و ناچیز عمل جراحی، این قبیل بیماران درمان قطعی جراحی شوند و از ریسک سرطانی شدن غده تیروئید و تحمیل اقدامات تهاجمی دیگر برای درمان انواع ندول تیروئید، به بیمار پرهیز گردد.
برای آشنایی با ” درمان گره های تیروئید ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: پزشکان ایران. پزشک آنلاین. تبیان زنجان
