بیماری ندول تیروئید نسبتاً شایع است و در بیشتر از30٪ کل جمعیت افراد دیده می‌شود. اکثر ندول تیروئید خوش‌خیم هستند، بااین‌حال، 15-5 % از آن‌ها بدخیم می‌باشند. برای بسیاری از ندول تیرویید، نمونه‌برداری با سوزن ظریف مهم‌ترین گام در تشخیص دقیق بیماری و درمان آن است. به‌طور‌معمول پس از تشخیص ندول تیروئید توسط پزشک از طریق سونوگرافی، چند هفته و یا چند ماه بعد نمونه‌برداری انجام می‌گیرد.
چگونه می‌توانم برای FNA تیروئید آماده شوم؟
FNA تیروئید یک فرآیند یک‌روزه است که برای اکثر افراد مناسب است. فرآیند نمونه‌برداری تقریباً نیم ساعت زمان می‌برد و پس از آن یک دوره کوتاه مراقبت وجود دارد تا بهبود حاصل شود و سپس می‌توانید کلینیک را ترک کنید. در روز بعد، می‌توانید به فعالیت‌های عادی و سبک خود ادامه دهید.
شما می‌توانید قبل و بعد از نمونه‌برداری به‌طور عادی غذا بخورید و نوشیدنی مصرف کنید. این فرآیند نیازی به بیهوشی عمومی ندارد، اما ممکن است بی‌حسی موضعی در ناحیه‌ای از پوست که سوزن FNA وارد می‌شود، انجام شود.
قبل از وقت مراجعه برای FNA تیروئید، لطفاً از مصرف هر نوع داروی رقیق‌کننده خون مانند وارفارین، کلوپیدوگرل، دابیگاتران، پراسوگرل، دیپیریدامول و یا آسانتین به کلینیک اطلاع دهید. ممکن است برای چند روز قبل از انجام نمونه‌برداری، مصرف این داروها متوقف شود یا دوز آن‌ها کاهش یابد. در صورت نیاز به انجام FNA، لطفاً بدون مشورت با پزشک، داروها را متوقف یا دوز آن‌ها را کاهش ندهید. داروهای خاصی دستورات خاصی در مورد زمان متوقف کردن و شروع مجدد داروها ارائه می‌دهند.
برای بررسی لخته شدن خون، ممکن است نیاز به انجام یک آزمایش خون در روز نمونه‌برداری باشد. مصرف داروهای مسکن و دیگر داروها را به‌طور معمول ادامه دهید. همچنین در صورت داشتن هرگونه اسکن قبلی از تیروئید، حتماً آن‌ها را همراه داشته باشید. FNA با استفاده از سونوگرافی انجام می‌شود تا محل قرار دادن سوزن در غده تیروئید مشخص شود.
فرآیند FNA تیروئید چگونه است؟
استفاده از دستگاه اولتراسوند برای تشخیص مکان گره یا ندول و نمایش تصویر آن‌ها بر روی صفحه نمایش، از جمله فرآیندهایی است که در مراحل مختلف نمونه‌برداری FNA انجام می‌شود. در این فرآیند، شما به یک فرم رضایت امضا می‌کنید که در آن خطرات احتمالی نمونه‌برداری و روند آن توضیح داده شده است. پزشک مربوطه نیز توضیحات کاملی ارائه خواهد داد و شما می‌توانید تمام سؤالات خود را مطرح کنید.
در زمان انجام نمونه‌برداری، شما بر روی یک نیمکت دراز می‌کشید و گردن شما با مواد ضدعفونی‌کننده شستشو داده می‌شود. برخی اوقات، قبل از انجام FNA، بی‌حسی موضعی به پوست تزریق می‌شود. سپس یک سوزن بسیار نازک با کمک تصاویر سونوگرافی به داخل ندول تیروئید وارد می‌شود و یک نمونه از بافت ندول گرفته می‌شود. اگر شما بیش از یک ندول تیروئید دارید، همین فرآیند باید برای هر ندول تکرار شود.
بعد از اتمام نمونه‌برداری، محل سوراخ سوزن برای چند دقیقه فشار داده می‌شود تا از خونریزی جلوگیری شود. همچنین، برای کمک به کاهش تورم و خونریزی، ممکن است یک کیسه یخ بر روی گردن قرار داده شود. در انتها، شما ممکن است به اتاق معاینه منتقل شوید تا اطمینان حاصل شود که شما آمادگی رفتن به منزل را دارید.
آیا FNA تیروئید دارای عوارض جانبی است؟
حتی اندکی درد، تورم و حتی کمی کبودی در محل فرورفتگی سوزن در گردن پس از نمونه‌برداری از غده تیروئید، امری طبیعی است. می‌توان از داروهای مسکن ساده مانند پانادول یا پانادئین در این موارد استفاده کرد. اما باید توجه داشت که درد و تورم باید پس از گذشت 48 ساعت به حداقل برسد.
فعالیت‌های شدید، به‌ویژه فعالیت‌هایی که شامل خم شدن بیش‌ازحد، فشار (مانند بلند کردن وزنه) و یا کار با سر است (مانند آویزان کردن لباس‌های شسته‌شده)، باید اجتناب شود. زیرا این فعالیت‌ها می‌توانند احتمال خونریزی داخلی غده تیروئید را افزایش دهند.
تغییر در صدا، درد شدید، تورم عمومی گردن، یا اشکال در تنفس یا بلع پس از نمونه‌برداری با سوزن از غده تیروئید، مورد شایعی نیست. اگر پس از نمونه‌برداری دچار مشکل تنفسی شدید شدید، باید فوراً به نزدیک‌ترین بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کرد.
خطرهای FNA تیروئید چیست؟
FNA یک روش بسیار ایمن است و برای اکثر افراد دارای ریسک بسیار پایین است، زیرا سوزن مورداستفاده بسیار نازک است.
دو خطر شایع و چند خطر نادر وجود دارد که آگاهی از آن‌ها لازم است. شایع‌ترین خطر تشخیص غیردقیق حتی پس از بررسی کامل نمونه بافت توسط آسیب‌شناس است. این ریسک د ر بیش از 20٪ موارد اتفاق می‌افتد.
دومین خطر شایع خونریزی در محل FNA است. خونریزی شدید که موجب فشرده‌سازی راه تنفس و مشکلات تنفسی می‌گردد، بسیار نادر (کمتر از 1 در 1000 نفر) است. در صورت بروز این عارضه، باید بلافاصله به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید. گاهی اوقات برای جلوگیری از خونریزی نیاز به جراحی وجود دارد، اما این پدیده بسیار نادر است.
عوارض نادر بعد از FNA تیروئید عبارت‌اند از:
1. تورم عمومی تیروئید یا ناحیه گردن که دردناک نبوده و به خونریزی مربوط نیست.
2. تغییر در صدای (گرفتگی صدا).
3. مشکل در بلع.
4. افزایش غیرطبیعی عملکرد تیروئید به‌طور موقت.
در صورت بروز هر یک از این عوارض، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
