کم کاری غدد جنسی مردان

[sbu_post_image]

کم کاری غدد جنسی یا “هیپوگونادیسم” در مردان به معنای نارسانی بیضه‌ها در تولید آندروژن یا اسپرم یا هر دو است. اصطلاح آندروژن شامل هورمون‌های مردانه می‌شود که سردسته‌اش هورمون تستوسترون است. بیضه‌ها دو کار اصلی انجام می‌دهند: تولید هورمون‌های مردانه یا آندروژن‌ها و تولید اسپرم. بنابراین، کم‌کاری غدد جنسی مردان می‌تواند شامل یکی از دو مورد فوق یا هر دو مورد باشد.

کم‌کاری غدد جنسی در مردان بسیار شایع است، اما میزان شیوع دقیق آن مشخص نیست. تولید تستوسترون توسط بیضه‌ها با افزایش سن کاهش می‌یابد که به آن یائسگی مردانه گفته می‌شود. اما بحث ما در اینجا درباره کم‌کاری غدد جنسی در نوجوانان، جوانان و افراد بالغ است. بیضه‌ها برای تولید هورمون تستوسترون و اسپرم وابسته به مراکزی در مغز هستند و یک محوری وجود دارد که از بالا به پایین شروع می‌شود، این محور در مردان از هیپوتالاموس – هیپوفیز – بیضه تشکیل شده است.

علایم کم کاری غدد جنسی در مردان

برحسب اینکه کم کاری غدد جنسی کی اتفاق افتاده باشد، علایم آن متفاوت خواهند بود:

• علایم کم کاری غدد جنسی در حین تکامل جنین

اگر هنگام تکامل جنین بدن به میزان کافی هورمون تستوسترون تولید نکند آن موقع دستگاه تناسلی خارجی تکامل پیدا نخواهد کرد. عدم تکامل از خفیف تا کاملا شدید فرق می کند. در موارد خفیف، دستگاه تناسلی مذکر است ولی به خوبی تکامل نیافته است، در موارد متوسط دستگاه تناسلی مبهم می باشد و تنها از شکل دستگاه تناسلی نمی توان در مورد دختر یا پسر بودن بچه اظهارنظر کرد. در موارد کمبود هورمونی شدید با اینکه نوزاد از نظر ژنتیکی پسر است (۴۶XY) ولی دستگاه تناسلی خارجی کاملا دخترانه است.

• علایم کم کاری غدد جنسی در حین بلوغ

ممکن است بیمار فقط دیررس بلوغی باشد یا دچار کم‌کاری غدد جنسی خفیف یا شدید شود. تشخیص این بیماران از نظر شکل ظاهری نسبتاً ساده است. علایم کم‌کاری غدد جنسی که در طی بلوغ رخ می‌دهد، عبارتند از:

• کاهش توده عضلانی که باعث تبدیل شدن توده عضلات بدن به شکل زنانه می‌شود.
• عدم تغییر صدا به صدای زنانه که در این مورد مردان صدای زیر و زنانه دارند.
• کاهش رشد موی بدن به گونه‌ای که در موارد شدید، مردان هیچ رویش ریشی ندارند.
• فقدان رشد آلت تناسلی و بیضه‌ها که در موارد شدید، بیضه‌ها در مردان بالغ به اندازه یک سنجد هستند و آلت تناسلی بچه‌گانه است و طول آن 12 سانتیمتر می‌باشد.
• به دلیل اینکه هورمون تستوسترون باعث بسته شدن استخوان‌های اپیفیز می‌شود، در صورت کمبود هورمون تستوسترون، اندام‌های این مردان بیش از حد رشد کرده و قد آنها افزایش می‌یابد. در اصطلاح به این گونه مردان که قد بلند دارند و فاقد رویش مو و رشد دستگاه تناسلی هستند، عامه مردم خواجه می‌گویند.
• رشد سینه‌ها

• علایم کم کاری غدد جنسی در مردان بالغ

کم کاری غدد جنسی در بالغین یعنی این مردان دوران بلوغ را به صورت طبیعی سپری کرده و بعدا بنا به عللی دچار کم کاری بیضه ها می شوند. علائم و نشانه های آن عبارتند از:

• اختلال نعوظ
• ناباروری
• کاهش موهای ریش و بدن
• کاهش توده عضلات بدن
• سینه ها کم کم بزرگ می شوند
• پوکی استخوان ها
• خستگی
• کاهش میل جنسی
• عدم تمرکز حواس

درمان کم کاری غدد جنسی مردان

کم کاری غدد جنسی در مردان باعث استرس شدید برای خود بیمار و والدینشان می‌شود. متاسفانه، در بسیاری از موارد، مردان با کم کاری غدد جنسی ازدواج می‌کنند و مشکل را همسر آنها بعدها متوجه می‌شود که باعث اختلافات زیادی می‌شود. بنابراین، باید حداکثر تلاش را کرد تا اگر بیمار قابل درمان است، به موقع و با روش مناسب درمان شود. درمان موفقیت آمیز تابع تشخیص صحیح علت کم کاری غدد جنسی می‌باشد.

اگر کم کاری غدد جنسی مردان اولیه باشد، درمان جایگزین با هورمون‌های مناسب خواهد بود. با هورمون درمانی، کم کم عملکرد جنسی طبیعی شده، میل جنسی افزایش می‌یابد، توده عضلانی رشد می‌کند و گاهاً موهای صورت و بدن شروع به رشد می‌کنند. معمولاً، در اکثر موارد، این بیماران نابارور باقی خواهند ماند.

اگر کم کاری غدد جنسی مردان ثانویه باشد، می‌توان از تجویز هورمون‌های هیپوفیزی LH و FSH استفاده کرد. این دو هورمون به شکل دارو در بازار موجود است و روش تجویز آنها مخصوص است. در برخی موارد، با هورمون درمانی، بیضه‌های بیماران شروع به تولید اسپرم می‌کنند و مردان قدرت باروری خود را به دست می‌آورند. در برخی موارد، این بیماران نیاز به دو سال درمان با این هورمون‌ها دارند.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” کم کاری غدد جنسی و ناتوانی جنسی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کم کاری غدد جنسی مردان مطالعه فرمایید.

منبع: سیمرغ. بیتوته. تبیان