[sbu_post_image]
کم کاری غدد جنسی یا «هیپوگونادیسم» در مردان عبارت از نارسائی بیضهها در تولید آندروژن یا اسپرم و یا هر دو است. کم کاری غدد جنسی در مردان فوق العاده شایع است ولی میزان شیوع واقعی آن مشخص نیست. تولید تستوسترون توسط بیضهها با افزایش سن کاهش مییابد که به آن یائسگی مردانه گفته میشود ولی بحث ما در اینجا کم کاری غدد جنسی در نوجوانان، جوانان و افراد بالغ میباشد. بیضهها برای تولید هورمون تستوسترون و اسپرم وابسته به مراکزی در مغز هستند و یک محوری وجود دارد که از بالا به پایین شروع میشود، این محور در مردان عبارت از هیپوتالاموس – هیپوفیز – بیضه میباشد.
هیپوتالاموس هورمونی بنام GnRH تولید میکند که از طریق جریان خون وارد غده هیپوفیز شده و سبب ترشح دو هورمون LH و FSH توسط هیپوفیز میگردد. این دو هورمون از طریق خون به بیضهها منتقل شده و هورمون LH ترشح تستوسترون توسط بیضهها را تحریک میکند و هورمون FSH سبب تولید اسپرم توسط بیضهها میشود. بلوغ در پسر بچهها موقعی شروع میشود که هیپوتالاموس شروع به کار کند.
انواع کم کاری غدد جنسی در مردان
کم کاری غدد جنسی در مردان به دو دسته بزرگ تقسیم میشود: اگر نقص در عملکرد خود بیضه ها باشد، آن را اولیه و اگر نقص در هیپوتالاموس و یا هیپوفیز باشد آن را ثانویه میگویند. اگر بیضه ها به هر دلیلی نتوانند هورمون تستوسترون تولید کنند، خصوصیات جنسی ثانویه در مردان ایجاد نشده و ظاهری پیدا می کنند که به آن ظاهر خواجه مانند می گویند. یک دسته از مردان مبتلا به کم کاری غدد جنسی با قیافه خواجه مانند اگر درمان شوند، قدرت باروری خود را بدست آورده و ظاهر مردانه پیدا می کنند. اینگونه مردان را خواجه های بارور می گویند.
مردان خواجه مردانی هستند که به علت کم کاری غدد جنسی (بیضه ها) علائم خصوصیات جنسی ثانویه مثل رویش موهای ریش و سبیل، کلفت شدن صدا و افزایش توده عضلانی بدن در آنها اتفاق نمی افتد. اینگونه مردان خواجه به دو دسته بزرگ تقسیم می شوند: بارور و نابارور.
کم کاری غدد جنسی (بیضه ها) استرس شدیدی به والدین و خود بیمار وارد میکند. متاسفانه در بسیاری از موارد یک مرد با کم کاری غدد جنسی تمام عیار، دانسته و یا نداسته ازدواج میکند و موضوع را همسر وی بعدها متوجه شده و اختلافات زیادی پیش میآید؛ بنابراین باید حداکثر تلاش را کرد تا اگر بیمار قابل درمان است، بموقع و به صورت مناسب درمان شود. درمان موفقیت آمیز کم کاری غدد جنسی تابع تشخیص صحیح علت کم کاری غدد جنسی میباشد.
اگر کم کاری غدد جنسی اولیه باشد، درمان جایگزین با هورمونهای مناسب خواهد بود. با هورمون درمانی کم کاری غدد جنسی اولیه، کم کم عملکرد جنسی طبیعی شده، میل جنسی افزایش مییابد و توده عضلانی رشد میکند و گاهی کم کم موهای صورت و بدن شروع به رشد میکنند. معمولا در اکثر موارد این بیماران نابارور باقی خواهند ماند.
اگر کم کاری غدد جنسی ثانویه باشد، آن موقع میتوان از تجویز هورمونهای هیپوفیز یعنی LH و FSH استفاده کرد. این دو هورمون در بازار به شکل دارو وجود دارد و روش تجویز آنها مخصوص است. گاهی این بیماران نیاز به ۲ سال درمان با این هورمونها هستند. در تعدادی از موارد با هورمون درمانی بیضههای این بیماران شروع به تولید اسپرم کرده و مرد قدرت باروری خود را به دست میآورد.
آشنایی با درمان ناباروری (کلیک کنید)
مشاهده فیلم آموزشی روش های افزایش میل جنسی (کلیک کنید)
منبع: تبیان زنجان. جام جم سرا