بیماری ندول تیروئید نسبتاً شایع است و در بیشتر از۳۰٪ کل جمعیت افراد دیده می‌شود. اکثر ندول تیروئید خوش‌خیم هستند، بااین‌حال، ۱۵-۵ % از آن‌ها بدخیم می‌باشند. برای بسیاری از ندول تیرویید، نمونه‌برداری با سوزن ظریف مهم‌ترین گام در تشخیص دقیق بیماری و درمان آن است. بهطورمعمول پس از تشخیص ندول تیروئید توسط پزشک از طریق سونوگرافی، چند هفته و یا چند ماه بعد نمونه‌برداری انجام می‌گیرد.
چگونه می‌توانم برای FNA تیروئید آماده شوم؟
FNA تیروئید یک روند یک‌روزه برای اکثر افراد است. فرآیند نمونه‌برداری نیم ساعت به طول می‌انجامد، و پس‌ازآن یک دوره کوتاه مراقبت تا زمانی‌که بهبودی حاصل شود، وجود دارد تا بتوانید کلینیک را ترک کنید. معمولاً برای بقیه روز، اجازه ازسرگیری فعالیت‌های عادی و سبک را خواهید داشت.
شما می‌توانید قبل و بعد از نمونه‌برداری به‌طور عادی بخورید و بیاشامید. فرآیند نمونه‌برداری نیاز به بیهوشی عمومی نخواهد داشت، هرچند ممکن است بی‌حسی موضعی در ناحیه‌ای از پوست که سوزن FNA در آن وارد می‌شود، انجام گیرد.
هنگامی‌که برای FNA تیروئید وقت می‌گیرید، باید کلینیک را از مصرف هر نوع داروی رقیق‌کننده خون، مانند وارفارین، کلوپیدوگرل، دابیگاتران، پراسوگرل، دیپیریدامول و یا آسانتین مطلع سازید.
قبل از انجام نمونه‌برداری مصرف داروهای رقیق‌کننده خون باید برای چند روز متوقف شود، یا دوز عادی آن‌ها کاهش یابد. در صورت نیاز به انجام FNA، بدون مشورت با پزشک، مصرف هیچ‌یک از داروها را متوقف نکنید و یا دوز آن‌ها را کاهش ندهید. آن‌ها دستورات خاصی در مورد زمان متوقف کردن و شروع مجدد داروها ارائه می‌دهند.
به‌منظور بررسی لخته شدن خون ممکن است نیاز به انجام یک آزمایش خون در روز نمونه‌برداری باشد. مصرف داروهای مسکن و داروهای دیگر را بهطورمعمول ادامه دهید.
در صورت در اختیار داشتن هرگونه اسکن قبلی از تیروئید، حتماً آن‌ها را همراه داشته باشید. FNA با استفاده از سونوگرافی انجام خواهد گرفت تا جای قرار دادن سوزن در غده تیروئید مشخص گردد.
فرآیند FNA تیروئید چگونه است؟
یک دستگاه اولترا سوند برای تشخیص مکان گره یا ندول و نشان دادن عکس یا تصویر آن‌ها بر روی صفحه نمایش استفاده می‌شود. سپس فرآیند FNA به شما توضیح داده می‌شود. دستورالعمل مراقبت‌های بعد از نمونه‌برداری نیز در همین زمان به شما ارائه خواهد شد. از شما خواسته می‌شود که یک فرم رضایت حاوی چگونگی روند نمونه‌برداری و خطرات احتمالی آن را امضا کنید. توضیحات کلی توسط پزشکی که نمونه‌برداری را انجام می‌دهد، به شما ارائه خواهد شد. در این زمان می‌توانید تمام سؤالات خود را مطرح کنید.
شما بر روی یک نیمکت دراز می‌کشید. گردن شما با مواد ضدعفونی‌کننده شستشو داده خواهد شد. گاهی اوقات، قبل از انجام FNA بی‌حسی موضعی به پوست تزریق می‌شود. یک سوزن بسیار نازک با کمک تصاویر سونوگرافی که موقعیت سوزن را نشان می‌دهند، به داخل ندول تیروئید وارد می‌شود. هنگامی‌که سوزن به ندول وارد شد، چند میلی‌متر به جلو و عقب تکان داده خواهد شد تا یک نمونه از بافت ندول گرفته شود. سپس سوزن بیرون آورده می‌شود. اگر شما بیش از یک ندول تیروئید دارید، همین فرآیند باید برای هر ندول تکرار شود.
در اینجا فرآیند نمونه‌برداری به پایان می‌رسد. محل سوراخ سوزن در گردن شما برای چند دقیقه فشار داده می‌شود (تا از خونریزی ممانعت شود). برای کمک به کاهش تورم و خونریزی ممکن است یک کیسه یخ بر روی گردن شما قرار داده شود. شما ممکن است برای یک مدت کوتاه از اتاق سونوگرافی به اتاق معاینه منتقل شوید تا اطمینان حاصل شود که شما آمادگی رفتن به منزل را دارید.
آیا FNA تیروئید دارای عوارض جانبی است؟
اندکی درد، تورم و حتی کمی کبودی در محل فرورفتگی سوزن در گردن طبیعی است. داروهای مسکن ساده، مانند پانادول یا پانادئین می‌تواند در این موارد استفاده شود. درد و تورم باید پس از گذشت ۴۸ ساعت به حداقل برسد.
از فعالیت‌های شدید، به‌ویژه فعالیت‌هایی که شامل خم شدن بیش‌ازحد، فشار (مانند بلند کردن وزنه) و یا کار با سر است (مانند آویزان کردن لباس‌های شسته‌شده)، اجتناب شود چراکه همه این فعالیت‌ها می‌توانند احتمال خونریزی داخلی غده تیروئید را افزایش دهد.
تغییر در صدا، درد شدید، تورم عمومی گردن، یا اشکال در تنفس یا بلع پس از FNA تیروئید شایع نیست. اگر پس از نمونه‌برداری دچار مشکل تنفسی شدید، باید فوراً به نزدیک‌ترین بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
خطرهای FNA تیروئید چیست؟
FNA یک روش بسیار ایمن است و برای اکثر افراد دارای ریسک بسیار پایین است، زیرا سوزن مورداستفاده بسیار نازک است.
دو خطر شایع و چند خطر نادر وجود دارد که آگاهی از آن‌ها لازم است. شایع‌ترین خطر تشخیص غیردقیق حتی پس از بررسی کامل نمونه بافت توسط آسیب‌شناس است. این ریسک د ر بیش از ۲۰٪ موارد اتفاق می‌افتد.
دومین خطر شایع خونریزی در محل FNA است. خونریزی شدید که موجب فشرده‌سازی راه تنفس و مشکلات تنفسی می‌گردد، بسیار نادر (کمتر از ۱ در ۱۰۰۰ نفر) است. در صورت بروز این عارضه، باید بلافاصله به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید. گاهی اوقات برای جلوگیری از خونریزی نیاز به جراحی وجود دارد، اما این پدیده بسیار نادر است.
عوارض نادر بعد از FNA تیروئید عبارت‌اند از:
۱٫ تورم عمومی تیروئید یا ناحیه گردن که دردناک نبوده و به خونریزی مربوط نیست.
۲٫ تغییر در صدای (گرفتگی صدا).
۳٫ مشکل در بلع.
۴٫ افزایش غیرطبیعی عملکرد تیروئید به‌طور موقت.
در صورت بروز هر یک از این عوارض، باید به پزشک خود مراجعه کنید.
