اثر توام عوامل ژنتیکی، محیطی و ایمونولوژیکی باعث پیدایش دیابت نوع 1 میشود.
ژنتیک و دیابت نوع 1
نقش ارث در دیابت تعداد کمی از کودکانی که مبتلا به دیابت شده اند دارای پدر یا مادر یا خواهر و برادر دیابتی هستند اگر پدر دیابت داشته باشد 6 % و اگر مادر دیابت داشته باشد 2 تا 3 % احتمال ابتلاء می باشد. در دوقلوهای یکسان در صورتی که یک قل دچار دیابت باشد خطر ابتلا در قل دیگر50 % است.
تغذیه و دیابت نوع1
در افرادي كه دچار ديابت نوع 1 هستند پروتئينهايي وجود دارد كه باعث تخريب سلولهاي بتاي لوزالمعده مي‌شوند. پاسخ ايمني بدن ممكن است در نتيجه وجود پروتئينهايي مانند پروتئين شيرگاو باشد. كودكاني كه هرگز از شيرمادر تغذيه نشده‌اند دو برابر ساير كودكاني كه حداقل سه ماه از شيرمادر تغذيه شده‌اند در معرض ابتلا به ديابت نوع 1 مي‌باشند. تغذیه کوتاه مدت باشیر مادر واستفاده از شیر گاو در کودکانیکه از نظر ژنتیکی مستعد ابتلا به دیابت نوع 1 هستند میتواند عاملی بر علیه فعالیت سلولهای بتای لوزالمعده باشد. با پیش دیابت می توان از بروز دیابت نوع 2 و بعد از آن دیابت نوع 1 جلوگیری کرد.
همچنین شروع زود هنگام غذای کمکی(قبل از 3 ماهگی)خصوصا غذاهایی که از آرد گندم تهیه میشود میتواند عاملی جهت ابتلا به دیابت نوع 1در بعضی از کودکان باشد. دادن ويتامين D در طول يكسال اول زندگي به كودكان با كاهش خطر ابتلا به ديابت نوع 1 به ميزان 80 درصد در ارتباط است. برخي از عوامل ديگر مانند داروهای شیمیایی ,ضربه و آسيب لوزالمعده، التهاب لوزالمعده يا وجود تومور بدخيم يا خوش‌خيم در آن ميتواند باعث تخریب سلولهای بتای لوزالمعده و عدم ترشح انسولين شود. ويروسها نيز يكي از عوامل مؤثر در بروز ديابت نوع 1 مي‌باشند كه امروزه بیش از 14 نوع ويروس مؤثر در بروز بيماري تشخيص داده شده‌اند مانند سرخک,آبله,اوریون و…
منبع:کتاب راهنمای دیابت نوع 1 در کودکان و نوجوانان از خانم زهرا سعید رضایی کارشناس تغذیه و خانم دکتر قائمی
