[sbu_post_image]
بسیاری از خانمها در دوران یائسگی به دلیل اختلالات هورمونی (کاهش تولید استروژن و پروژسترون که در هضم غذا نیز تأثیرگذار هستند) دچار اضافه وزن و چاقی میشوند، بهویژه در ناحیه شکم. چاقی پس از یائسگی اجتنابناپذیر به نظر میرسد، زیرا تغییرات هورمونی و کاهش تمایل خانمهای یائسه به فعالیت بدنی، باعث افزایش وزن در این دوره میشود. به همین دلیل بسیاری از خانمها در تلاش برای درمان چاقی یائسگی هستند. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع و راهکارهای مقابله با چاقی یائسگی میپردازیم.
علل و عوارض چاقی یائسگی
بعد از یائسگی، اکثر خانمها تجربه چاقی شکمی میکنند که به دلیل تغییرات هورمونی طبیعی است. در این دوره، میزان هورمون استروژن کاهش مییابد ولیپوژن (تولید چربی) افزایش مییابد. این منجر به افزایش حجم سلولهای چربی میشود و چربیها در ناحیه شکم تجمع مییابند. عواملی مانند ژنتیک، ترک کودکان، طلاق، فوت همسر و عوامل دیگر نیز از جمله عوامل موثر در افزایش وزن در یائسگی هستند. چاقی یائسگی میتواند خطر سرطان سینه، حملات قلبی، دیابت نوع 2، زوال عقل (آلزایمر) و افزایش فشار خون را افزایش دهد. با این حال، با داشتن یک سبک زندگی فعال و عادات غذایی سالم، میتوانید از افزایش وزن در دوره یائسگی جلوگیری کنید.
کنترل چاقی در یائسگی
چاقی یائسگی در همه خانمها یکسان نیست و عوامل مختلفی در میزان اضافه وزن بعد از یائسگی موثر است مثل استعداد چاقی ژنتیکی، استرس، عادات غذایی و… ولی می توان با شیوه های اصولی این افزایش وزن را کنترل کرد.
- مصرف زیاد قند باعث تولید انسولین بیشتر در بدن می شود که درنهایت باعث ذخیره چربی در بدن مخصوصا در ناحیه شکم می شود. بنابراین بهتر است که برای درمان چاقی یائسگی مصرف قند را کاهش دهید.
- فیبرها به میزان فراوان در میوه، سبزیها، غلات، حبوبات، و نانهای سبوس دار وجود دارند. فیبرها از انباشته شدن چربی ها جلوگیری می کنند زیرا تولید انسولین را کاهش می دهند و در نتیجه ذخیره شدن چربی کمتر می شود.
- استفاده از محصولات لبنی برای استحکام استخوانها ضروری است.همچنین مطالعات نشان داده که کلسیم موجود در محصولات لبنی باعث از بین رفتن چربی ها می شود و پروتئین موجود در آنها باعث احساس سیری می شود.بنابراین استفاده از محصولات لبنی برای درمان چاقی یائسگی ضروری است.
- مصرف امگا3 باعث کاهش چاقی شکمی در چاقی یائسگی می شود. بنابراین توصیه می کنیم برای درمان چاقی یائسگی از ماهیهای چرب مثل ساردین،ماهی آزاد و… هفته ای دو بار استفاده کنید.
- توصیه می شود برای درمان چاقی یائسگی استرس و فشار روانی را از خودتان دور کنید. استرس از عوامل موثر در اضافه وزن دوران یائسگی می باشد.زیرا باعث تولید کورتیزول بیشتر می شود. در نتیجه این هورمون باعث زیادتر شدن سلولهای چربی مخصوصا در ناحیه شکم می شوند. ورزش، ارتباط با دوستان، وانجام فعالیتهای مورد علاقه باعث می شود که ازمیزان استرس تان کم کنید.
- بالاتر رفتن سن باعث می شود که فعالیت کمتری داشته باشیم در نتیجه میزان کالری کمتری هم می سوزانیم. بنابراین توصیه می شود پیاده روی روزانه را برای درمان چاقی یائسگی در برنامه خود بگنجانید.
- از مواد غذایی خالص وحتی الامکان غیرصنعتی برای درمان چاقی یائسگی استفاده کنید.
- با حذف نمکدان از روی میز غذا، مصرف نمک را به حداقل برسانید و از خوردن چیپس و دیگر خوراکی های شور خودداری کنید. سبزیجات کنسرو شده را با آب بشویید و نمک بعضی خوراکی های شور خودداری کنید. سبزیجات کنسرو شده را با آب بشویید و نمک بعضی خوراکی ها مثل پنیر را بگیرید.
- به مقدار زیاد از سبزیجات و میوه ها استفاده کنید؛ زیرا گرچه کالری کمی دارند اما منبع غنی ویتامین هستند و فیبر موجود در آنها جذب چربی و کلسترول را کاهش می دهد.
- چربی ها را در برنامه غذایی درمان چاقی یائسگی محدود کنید، خصوصا اگر کلسترول خون بالا دارید. از روغن های گیاهی مثل روغن زیتون برای غذا پختن استفاده کنید اما کره را به طور کامل حذف نکنید زیرا منبع ویتامین آ محسوب می شود.
- برای درمان چاقی یائسگی پروتئین های گیاهی مثل سویا مصرف کنید و ماهی را جایگزین گوشت قرمز کنید.
- بیشتر از روش های غیر سرخ کردنی مثل کبابی و بخار پز کردن استفاده کنید.
اگر قصد دارید چاقی یائسگی خود را درمان کنید، محرومیت از انواع خوراکیها تأثیر چندانی در سلامتی شما نخواهد داشت. برای درمان چاقی یائسگی، مصرف کمی از تمام گروههای مواد غذایی بهترین روش تغذیه به شمار میآید. اجتناب از مصرف برخی از خوراکیها ممکن است باعث ایجاد دلسردی شود که ممکن است باعث مشکلات در ادامه رژیم تغذیه شود. توصیه میشود در یک محیط آرام و به هنگامی که احساس گرسنگی میکنید، خود را محدود نکرده و حتماً غذا بخورید. همچنین، به وزن خود به عنوان یک مسئله بغرنج و عذابآور نگاه نکنید، زیرا یائسگی معمولاً با تغییرات وزنی همراه است، اما داشتن اطلاعات کافی در این زمینه میتواند کمک کننده باشد.
باید توجه داشت که برای درمان چاقی یائسگی، تغذیه تنها راه حل نیست. ورزشهایی مانند یوگا، شنا، پیادهروی و نرمش نیز میتوانند بسیار مفید باشند. خانمهایی که قصد دارند برای درمان چاقی یائسگی رژیم غذایی بگیرند تا لاغر شوند، باید مراقب باشند که کمبود مواد غذایی نداشته باشند. مثلاً، باید به اندازه کافی کلسیم مصرف کنند و از تحلیل ماهیچهای جلوگیری کنند. بنابراین، مشورت با یک متخصص تغذیه یا متخصص غدد قبل از شروع رژیم غذایی امری ضروری است.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” چاقی هورمونی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه چاقی یائسگی مطالعه فرمایید.
منبع: رژیم سلامتی. کلینیک تغذیه. آفتاب