درمان پرمویی (هیرسوتیسم) با رژیم غذایی، کاهش وزن و تغذیه

بدن هر زنی دارای موهای زائد است، ولی در برخی از زنان این موها قابل مشاهدهتر هستند و در برخی رشد موها در صورت اتفاق میافتد. هیرسوتیسم یا پرمویی  در زنان به وضعیتی گفته میشود که فرد دچار رشد بیش از اندازه مو شود. درمان هیرسوتیسم در زنان با معاینه فیزیکی بیمار توسط پزشک آغاز میشود تا پزشک تعیین کند که آیا رشد مو بعلت وجود یک عارضه پیش زمینهای است یا دلایل دیگری دارد. در تمام موارد، برخی از زنان سعی میکنند تا با شیو کردن، از ریشه کندن، وکس انداختن استفاده از پمادهای موبر پرمویی را پنهان کنند.
پرمویی میتواند ناشی از  یک عارضه پیش زمینهای پزشکی باشد، از جمله:
· سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) که یک اختلال هورمونی است.
· هیپرپلازی آدرنال، اختلالی که بر تولید هورمونهای استروئید تأثیر میگذارد
· هایپرآندروژنیسم ایدیوپاتیک، عارضهای که در آن بدن بیش از اندازه آندروژن تولید میکند
· تومورهایی که هورمونهای اضافی ترشح میکنند
· اختلالات تیروئیدی که بر سطح هورمون اثر میگذارد
مگر در شرایطی که علت پرمویی ناشی از یک عارضه پزشکی پیش زمینهای باشد، در حالت معمولی هیرسوتیسم از نظر پزشکان یک مشکل پزشکی نیست.

علل پرموئی موهای زائد بدن

علل کمتر شایع پرمویی در زنان عبارتند از:

هیپرپلازی مادرزادی آدرنال

هیپرپلازی مادرزادی آدرنال مجموعه اختلالی نادری است که بر غدد فوق کلیوی اثر میگذارد و باعث بروز علائم بالینی شدیدی میشود. زمانی که غدد فوق کلیوی به درستی کار نکنند، بدن هورمون آندروژن بیش از اندازهای تولید میکنند.
پزشکان برای پیدا کردن عارضههایی که باعث هیپرپلازی آدرنال میشوند غربالگری را از سنین پایین شروع میکنند ولی تشخیص موارد خفیف این بیماری تا بلوغ بیمار امکان پذیر نخواهد بود.

تومورها

0.2 درصد از موارد هیرسوتیسم ناشی از تومورهایی است که آندروژن ترشح میکنند. موی بدن در این موارد به سرعت رشد میکنند و شاید علائم بالینی دیگر نیز از جمله وجود توده در شکم یا لگن بروز نماید.

دارو

برخی از داروها باعث رشد موی اضافی میشود. زنانی که پس از مصرف داروی جدید متوجه رشد موی جدید میشوند باید این مسئله را با پزشک خود در میان بگذارند.
برخی از داروهایی که به هیرسوتیسم مرتبط هستند عبارتند از:
· داروهای ضد افسردگی
· برخی از آنتی بیوتیکها
· داروهای خواب
· هورمونها، از جمله استروژن و تستوسترون، بعلاوه داروهایی که تولید هورمون را تغییر میدهند

هیپرپرولاکتینمی

هیپرپرولاکتینمی عارضهای است که باعث میشود بدن مقدار زیادی هورمون پرولاکتین تولید کند. پرولاکتین مسئول تولید شیر مادر در دوران شیردهی زنان است. زنان مبتلا به این عارضه حتی وقتی که در دوره شیردهی هستند تولید شیر در بدن آنها قطع نمیشود.
برخی از مبتلایان به هیپرپرولاکتینمی دچار ناباروری میشوند یا ممکن است دوره پریودی را تجربه نکنند.

اختلالات تیروئیدی

تیروئید هورمونهایی تولید میکند که به تنظیم متابولیسم و حرارت بدن کمک مینماید. هنگامی که تیروئید دچار بدکاری میشود، تعادل هورمونها در بدن به هم خورده و باعث رشد بیرویه موهای بدن میشود.

سایر علل

گاهی اوقات هیروتیسم علت مشخصی ندارد و پزشکان نمیتوانند هیچگونه شواهدی را مبنی بر وجود یک اختلال زمینهای پیدا کنند. زمانی که یک عارضه دلیل مشخصی نداشته باشد، از آن عارضه تحت عنوان ایدیوپاتیک یاد میشود. هایپرآندروژنیسم ایدیوپاتیک عارضهای است که در بدن مبتلایان به آن، آندروژن بسیار زیادی بدون هیچ دلیل مشخصی تولید میشود. هیرسوتیسم ایدیوپاتیک هنگامی اتفاق میافتد که بدن موهای بسیار بیشتری نسبت به حالت طبیعی تولید کند و هیچ دلیل مشخصی برای آن وجود نداشته باشد. هنگامی که علت پرمویی ناشناخته است، ممکن است علت ژنتیکی داشته باشد.

رشد موی “طبیعی” و “غیرطبیعی” در زنان

مقیاسی برای رشد مو میتواند به پزشکان کمک کند تا رشد بیش از اندازه موی بدن را تشخیص دهند. تعیین کردن آنچه که رشد بیش از اندازه موی بدن در نظر گرفته میشود میتواند دشوار باشد. بطور معمول زنان در سرتاسر بدن خود موهای ظریفی دارند، از جمله روی صورت. بسیاری از زنان هم موهای تیرهتر و ضخیمتری را در ناحیه شکم، چانه و قفسه سینه خود دارند.
مقیاس فریمن – گالوی بسته به مقدار رشد مویی که در هر نقطه از بدن بیمار وجود دارد، یک امتیاز را برای هر بیمار در نظر میگیرد. بر طبق این مقیاس، موی نازک “طبیعی” است، همانطور که وجود چند تار موی ضخیم طبیعی است. وقتی که مو در بسیاری از نقاط بدن ضخیم باشد، باحتمال زیاد مشکلی وجود دارد. در یک پژوهشی که در سال 2011 انجام شد، مدل سادهتری پیشنهاد شده است که با آن میتوان طبیعی بودن یا نبودن رشد مو را ارزیابی کرد. در این پژوهش پیشنهاد شده است که رشد مو در ناحیه چانه، بالای شکم و زیر شکم بررسی شود.
برای هر یک از این نواحی نمرهای بین 0 تا 4 داده میشود که هر نمره به ترتیب زیر توصیف میگردد.
· 0: بدون رشد مو
· 1: رشد موی نازک یا چند تار مو
· 2: رشد موی ضخیمتر و متراکمتر
· 3: رشد موی بسیار ضخیم و متراکم
· 4: رشد مو با الگوی مردانه
سپس پزشک با جمع زدن این اعداد به عددی میرسد که اگر از 8 بالاتر باشد نشان دهنده رشد موی بیش از اندازه یا هیرسوتیسم است.

تشخیص پرموئی در زنان

اگر معاینات اولیه نشان دهنده که زن دارای رشد موی بیش از اندازهای است، بعد از آن پزشک باید علت آن را مشخص کند.
آزمایشات عبارتند از:
· آزمایش خون برای اندازه گیری آندروژنو سطح دیگر هورمونها
· رسم نمودار عادات ماهیانه بیمار و رسیدن به یک نقشه تخمک گذاری با جزئیات بالا
· آزمایشات تصویربرداری برای بررسی وجود تومور و سایر موارد رشد بافت

گزینه های درمانی طبیعی

درمان‌های طبیعی می‌توانند به کاهش رشد موی ناخواسته ناشی از سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) کمک کنند. این درمان‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

– تغییرات در رژیم غذایی: برای زنانی که نسبت به انسولین مقاوم هستند، کاهش مصرف شکر و کربوهیدرات‌ها می‌تواند موثر باشد. برخی از زنان از رژیم‌های غذایی مخصوص سندروم PCOS پیروی می‌کنند، اما تحقیقات کمی بر روی اثربخشی این رژیم‌های غذایی انجام شده است.

– کنترل وزن: کاهش وزن می‌تواند به کنترل بسیاری از علائم سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) کمک کند. برای بسیاری از زنان، ترکیب صحیح رژیم غذایی و ورزش کلید موفقیت است.

– حمایت از سلامت روانی: سندروم تخمدان پلی‌کیستیک یک اختلال پیچیده است که ظاهر، باروری و سلامت زن را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از زنان می‌توانند از گروه‌های حمایتی، مشاوره درمانی و صحبت‌های انگیزشی در این دوران بهره ببرند.

همچنین، روش‌های از بین بردن مو مانند شیو کردن یا استفاده از پمادهای موبر می‌توانند موثر باشند، اما این روش‌ها علت اصلی رشد بیش از حد مو را برطرف نمی‌کنند. زنانی که علت هیرسوتیسم در آنها تشخیص داده نشده یا علت اصلی این عارضه در آنها تشخیص داده شده است، باید با پزشک خود در مورد درمان‌های پزشکی مشورت کنند.

درمانهای پزشکی برای رشد بیش از حد موها

پزشک به دلیل پرمویی، درمان‌هایی را برای کنترل رشد مو بیش از حد توصیه می‌کند. این درمان‌ها می‌توانند به کاهش رشد موی بیش از حد یا ناخواسته ناشی از سندروم PCOS کمک کنند. بسیاری از زنان گزارش داده‌اند که مصرف قرص‌های ضد باروری به تنظیم هورمون‌ها و دوره‌های ماهانه آنها کمک کرده و همچنین رشد مو در این دسته از افراد را کاهش داده است. برخی زنان نیاز دارند تا با مصرف انسولین دیابت خود را کنترل کنند.

درمان‌های دیگر شامل مصرف اسپیرونولاکتون است، که می‌تواند اثرات برخی از هورمون‌های خاص را کنترل کند. زنان مبتلا به سندروم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) که می‌خواهند باردار شوند، نیاز به درمان با هورمون‌های مصنوعی دارند تا تخمک‌گذاری در بدن آنها را فراهم کند. در مورد زنانی که به عارضه‌های بغیر از سندروم PCOS مبتلا هستند، درمان بستگی به نوع اختلال آنها، سابقه پزشکی و دیگر عوامل دارد.

استفاده از درمان‌های هورمونی می‌تواند تعادل هورمونی را بازگرداند، اما ممکن است بیمار نیاز به درمان‌های دیگری نیز داشته باشد. به عنوان مثال، در صورت تولید تومور آندروژن، پزشکان باید تومور را با جراحی خارج کنند.