روش های درمان ديابت نوع1
درمان دیابت نوع 1 بر چند اصل استوار است:
- استفاده از انسولین
- داشتن برنامه غذای صحیح
- داشتن آگاهی لازم در کنترل دیابت
با پيشرفت علم و پس از گذشت ساليان دراز روشهاي متعددي جهت درمان پيشنهاد شدكه عمده آنها عبارتند از:
پيوند لوزالمعده و دیابت
پيوند زدن لوزالمعده به طور عمومي براي همه توصيه نميشود زيرا ممكن است اثر منفي روي عملكرد كليه داشته باشد، فقط در بيماراني كه دچار نارسايي كليه هستند عمل پيوند لوزالمعده ميتواند انتخاب درستي باشد.به علاوه داروهايي كه براي جلوگيري از پس زدن پيوند بايد مصرف شود ،مي تواند عارضه دار باشد.
پيوند سلولهاي بتاي لوزالمعده و دیابت
يكي از روشهاي اين درمان تزريق سلولهاي بتای لوزالمعده به كبد بيمار است. اين سلولها در كبد جايگزين شده و شروع به ترشح انسولين ميكند و فقط براي بيماران بيشتر از 18 سال امكانپذير است.
لوزالمعده مصنوعي و دیابت
اين وسيله شامل يك پمپ انسولين، ابزاري كه به طور مستمر قند خون را اندازه گيري كند و يك كامپيوتر كوچك با برنامه ريزي براي تفسير قند خون كه بتواند مقدار لازم انسولين را جهت حفظ قند خون در يك محدوده طبيعي به بدن وارد نمايد.
روشهای مهندسی ژنتیک-بیولوژیک و دیابت
-کاشت بافت حاوی سلولهای بتا در زیر پوست که بتواند انسولین را در پاسخ به وجود گلوکز ترشح کند.
-ایجاد تغییر ژنتیکی در برخی از سلولهای بدن مانند سلولهای روده که بتواند به طور طبیعی انسولین تولید کند.
-جلوگیری از تخریب کامل سلولهای بتای لوزالمعده در بیمارانی که هنوز تعدادی از سلولهای ترشح کننده انسولین وجود دارد.
سلولهاي بنيادي در درمان دیابت
امروزه محققان توانستهاند از سلولهاي بنيادي، سلولهاي بتاي لوزالمعده توليد كنند و با پيوند زدن اين سلولها به موشها نتايج موفقيتآميزي نيز بدست آوردهاند. در انسان نيز مطالعاتي انجام شده است. وليكن بايد منتظر نتايج اين روش درماني باشيم.
واكسيناسيون عليه ديابت
اين واكسن از ويروس خاصي بدست ميآيد. مطالعات در مورد حيوانات با موفقيت همراه بوده است و در انسان نيز در دست انجام است.
پژوهشگران سالهاست در حال بررسي راههاي جديدي هستند که بتوان بدون نياز به تزريق، انسولين را به بدن انسان وارد کرد. يکي از اين ابداعات استفاده از برچسبهاي پوستي انسولين است. قرار دادن يک برچسب انسولين بر روي پوست موجب ميشود تا انسولين آرام آرام از راه پوست، جذب بدن شود.روش ديگري كه محققان در حال مطالعه آن هستند، استفاده از انسولين استنشاقي است. پژوهشگران حدود ده سال اين راه را مورد بررسي و آزمايش قرار دادند و سرانجام سازمان غذا و داروي آمريکا( FDA) فرم استنشاقي انسولين را رسما تاييد کرد. در اين روش انسولين از راه بيني وارد ريهها شده و از آن جا جذب جريان خون ميشود. انسولین استنشاقی مانند انسولین کوتاه اثر است ودر صورت نیازبه انسولین طولانی اثر تزریق با سرنگ لازم است.مچنین هزینه آن بسیار بالا بوده و ممکن است در صورت استفاده در مدت طولانی مشکلاتی در دستگاه تنفس فرد ایجاد شود اگرچه استفاده از آن برای کودکان توصیه نمیشود. در تهيه انسولين خوراكي محققان ازكپسولهاي خاصي ( مانند صدف ميگو) استفاده كرده تا انسولين به اين طريق وارد دستگاه گوارش شود و در روده جذب خون شود.
منبع:کتاب راهنمای دیابت نوع 1 در کودکان و نوجوانان از خانم زهرا سعید رضایی کارشناس تغذیه و خانم دکتر قائمی