[sbu_post_image]
انسولین یک هورمون است که توسط سلول‌های بتای جزایر لانگرهانس در پانکراس ترشح می‌شود. حضور این هورمون برای متابولیسم کربوهیدرات، پروتئین‌ها و چربی‌ها بسیار ضروری است. بیمارانی که سن آنها کمتر از 18 سال است یا دارای کاهش وزن شدید هستند و کتونمی یا کتونوری دارند، باید از ابتدای تشخیص تحت درمان دیابت با انسولین قرار بگیرند. همچنین، در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که مدت‌ها تحت درمان با قرص بوده و مصرف قرص‌های دارویی آنها افزایش یافته و کنترل قند خون مطلوب نشده باشد، اضافه کردن انسولین به رژیم درمانی ضروری است. همچنین، بیمارانی که در شرایط استرس‌زا، بیماری‌های حاد و عفونت، درمان با کورتیکوستروئیدها و یا جراحی قرار می‌گیرند، نیاز به تزریق انسولین دارند. در حال حاضر، انسولین به روش تزریق با سرنگ یا قلم انسولین و یا پمپ انسولین استفاده می‌شود.
انواع انسولین
انسولین های سریع الاثر (Rapid Acting)
- انسولین لیسپرو (Lispro)
جذب آن سریعتر است. شروع اثر آن 15 دقیقه بعد از تزریق است. اوج اثر آن 75-30 دقیقه بوده و طول اثر آن 3 ساعت می باشد. کنترل قند خون بعد از غذا با انسولین لیسپرو بهتر از انسولین رگولار انجام می شود و احتمال بروز هیپوگلیسمی بعد از غذا کاهش می یابد. استفاده از این نوع انسولین برای کودکان و نوجوانان بهتر است.
- انسولین آسپارت
نوع دیگری از انسولین سریع الاثر است که زمان اثر و کاربرد آن شبیه انسولین لیسپرو می باشد.
انسولین های کوتاه اثر (Short Acting)
- انسولین رگولار (Regular)
کاملاً شفاف و بی رنگ بوده نیم ساعت قبل از غذا تزریق می شود. شروع اثر آن حدود 30 دقیقه بعد از ترزیق است اوج اثر آن 3-2 ساعت بعد از تزریق بوده و طول اثر آن 6-4 ساعت می باشد.
انسولین متوسط الاثر (Intermediate acting)
انسولین NPH، یک نوع انسولین با رنگ کدر (شیری) است. شروع اثر این نوع انسولین حدود 2 تا 4 ساعت پس از تزریق اتفاق می‌افتد و اوج اثر آن در بازه زمانی 4 تا 10 ساعت پس از تزریق قرار دارد. طول مدت اثر این نوع انسولین حدود 10 تا 18 ساعت است.
برای اثربخشی بهتر، گاهی اوقات لازم است انسولین رگولار و NPH با هم مخلوط شوند. در این موارد، حواس بسیاری به این موضوع داده می‌شود که ابتدا انسولین رگولار و سپس NPH در سرنگ کشیده شود.
در حال حاضر، انسولین‌های مخلوط آماده برای افراد پیر و افرادی که ممکن است در مخلوط کردن انسولین‌ها مشکل داشته باشند، در دسترس قرار دارد. این انسولین‌ها غالباً شامل مخلوط‌هایی با غلظت 30 درصد رگولار و 70 درصد NPH یا 50 درصد رگولار و 50 درصد NPH می‌باشند.
انسولین های طویل الاثر (Long Acting)
درمان دیابت به کمک انسولین، نیازمند انتخاب نوع مناسب انسولین برای بیماران است. در این راستا، دو نوع انسولین به نام‌های اولترالنت و گلارژین (Lantus) از جمله انواع مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انسولین اولترالنت، نوعی انسولین طولانی اثر است که در بازار دارویی ایران موجود نمی‌باشد. این نوع انسولین، شروع به اثر نزدیک به 3 ساعت پس از تزریق می‌کند و اوج اثر آن در بازه زمانی 8 تا 14 ساعت پس از تزریق قرار دارد.
اما انسولین گلارژین یک نوع انسولین طولانی اثر صناعی جدید است که شروع به اثر نزدیک به 2 تا 4 ساعت پس از تزریق می‌کند و اوج اثری ندارد. طول اثر این نوع انسولین حدود 24 ساعت است و تزریق یکبار در روز کفایت می‌کند. در این نوع انسولین، بعلت فقدان پیک اثر، احتمال بروز هیپوگلیسمی کمتر است. این دارو به شکل قلم 300 واحدی و 1000 واحدی وارداتی در بازار موجود است و ظاهر آن شفاف بوده و راه مصرف آن زیر جلدی است.
انسولین استنشاقی، نوعی انسولین کوتاه اثر است که به صورت اسپری از طریق بینی جذب می‌شود. این نوع انسولین، قند خون را سریع کاهش می‌دهد و با استنشاق، این هورمون وارد ریه‌ها شده و از آنجا جذب جریان خون می‌شود. با این حال، مصرف این دارو در افراد سیگاری یا افرادی که دچار بیماری تنفسی هستند، محدودیت دارد. این نوع انسولین در بازار دارویی ایران موجود نمی‌باشد و بعلت بالا بودن هزینه تولید آن در برخی کشورها، به صورت محدود تولید می‌شود.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” کنترل قند خون با انسولین ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه دیابت مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب راهنمای دیابت
