اندازه گیری قند خون، آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C) و انجام آزمایشات سالیانه ادراری جهت بررسی وجود پروتئین يا ميكرو آلبومين اوري در ادرار و خطر شروع عوارض کلیوی برای افراد لازم است.
اقدامات کنترلی لازم در دیابت نوع 1
ارزیابی رشد فرد دیابتی
ارزیابی رشد كودكان ديابتي همانند ساير كودكان بطور منظم بايستي از نظر رشد و وزني و قدي كنترل گردند. در صورتيكه رشد كودك ديابتي همانند يك كودك سالم باشد ميتوان گفت ديابت وي خوب كنترل شده است.
ارزیابی محل تزریق فرد دیابتی
محل تزريق انسولين هم توسط خود فرد ديابتي يا خانواده وي و هم توسط پزشك هر چند وقت يكبار بايد بررسي شود. گاهي اوقات افراد ديابتي علي رغم سفارش زياد نسبت به تزريقات چرخشي تزريق انسولين را در يك محل انجام مي دهند و اين تزريقات تكراري دريك محل سبب ايجاد تغييرات ظاهري بصورت برجسته شدن يا فرورفتگي در محل مي گردد. كه با كاهش جذب انسولين همراه است.
مراقبت چشم فرد دیابتی
معاینه چشمها برای افراد دیابتی نوع 1 لازم است بنابراین بررسی وضعیت چشمها و بینایی سالی یکبارتوصیه می گردد.
بررسی و مراقبت پاها و دستها و اعصاب محیطی فرد دیابتی
لازم است افراد دیابتی در هنگام احساس گزگز یا بی حسی در دستها و پاها که در دراز مدت به دلیل مشکلات سیستم عصبی ایجاد میشود به پزشک مراجعه کنند.
کنترل فشار و چربیهای خون فرد دیابتی
مطالعات نشان میدهد در نوجوانان دیابتی نوع 1 افزایش قند خون و کنترل نامناسب آن با افزایش چربیهای خون و خطر بیماریهای قلبی عروقی در آینده ارتباط دارد. بنابراين توصيه ميشود چربيهاي خون سالانه كنترل گردد.
بررسی عملکرد غده تیروئید فرد دیابتی
درجریان بیماری دیابت احتمال بروز کم کاری تیروئید نیز وجود دارد که به علت کمبود ترشح هورمون تیروئید ایجاد می شود. در صورتیکه دریک فرد دیابتی کم کاری تیروئیدی ایجاد شد تا زمانی که تشخیص داده نشده باشد تنظیم و کنترل دیابت دچار مشکل می شود، بعلاوه فرد احساس خستگی، بی حالی، بی حوصلگی، عدم تحمل در مقابل سرما، یبوست و حتی کاهش قند خون خواهد بود. ممکن است کم کاری با بزرگی غده تیروئید هم همراه باشد بنابراین در افراد دیابتی نوع 1 توصیه می شود تست های عملکرد تیروئید از نظر وجود یا عدم وجود کم کاری تیروئید سالانه انجام شود.
بررسی از نظر سلیاک فرد دیابتی
سلیاک نوعی بیماری است که د رآن دستگاه گوارش بدن نسبت به غذاهایی که از گندم و جو تهیه میشود حساسیت نشان میدهد. احتمال دارد در فرد دیابتی با علائم کاهش قند خون همراه شود. ممکن است این افراد علائم زیادی نداشته باشد یا دچار اسهال و یا یبوست بشوند.
در هر فرد ديابتي علاوه بر انجام هموگلوبين گليكوزيله (هموگلوبين قندي) هر 3 ماه یکبار، توصيه مي شود آزمايشات زير را سالی یکبارانجام دهد (تستهاي تيروئيد، چربيهاي خون، بررسی سلياك).
منبع:کتاب راهنمای دیابت نوع 1 در کودکان و نوجوانان از خانم زهرا سعید رضایی کارشناس تغذیه و خانم دکتر قائمی
