[sbu_post_image]
افزایش سطح پرولاکتین در خون یک مشکل شایع است که می‌تواند منجر به اختلالات در دوره‌های ماهیانه و نازایی در زنان و اختلالات جنسی در مردان شود. پرولاکتین مسئول تولید شیر توسط پستان‌ها است و یکی از علائم اصلی آن در زنان، ترشح ناگهانی شیر است. ترشح این هورمون به صورت متناوب اتفاق می‌افتد و ممکن است توسط خواب، استرس و هر نوع تحریک قفسه سینه افزایش یابد. پرولاکتین یک هورمون است که از بخش قدامی غده هیپوفیز آزاد می‌شود. ترشح پرولاکتین توسط آزاد شدن هورمون دوپامین از هیپوتالاموس تنظیم می‌شود. همچنین، هورمون آزادکننده تیروتروپین از هیپوتالاموس که باعث آزاد شدن هورمون تیروئید استیموله می‌شود، نیز می‌تواند منجر به افزایش سطح پرولاکتین و نازایی شود. بنابراین، در کم‌کاری تیروئید نیز افزایش پرولاکتین مشاهده می‌شود. همچنین، مانند سایر هورمون‌های آزاد شده از غده هیپوفیز، ترشح پرولاکتین نیز دارای تغییرات شبانه‌روزی است، به‌طوری‌که حداکثر ترشح آن در طول خواب و حداقل آن بین 10 صبح تا 12 ظهر رخ می‌دهد.
افزایش سطح پرولاکتین در بدن، معمولاً به دلیل وجود تومور خوش‌خیم در قسمت تحتانی غده هیپوفیز است. برای تشخیص بیماران مبتلا به هایپرپرولاکتینوما، توصیه می‌شود که علاوه بر اندازه‌گیری سطح پرولاکتین، از CT-اسکن یا MRI برای بررسی منطقه Sella Turcica نیز استفاده شود.
علائم هایپرپرولاکتینمی در زنانی که در دوران شیردهی نیستند، معمولاً با ترشح شیر از پستان مشخص می‌شود. همچنین، پرولاکتینوما می‌تواند علت 20-15٪ موارد آمنوره ثانویه باشد. افزایش سطح پرولاکتین همچنین ممکن است با اضطراب و افسردگی همراه باشد.
برای رفع این مشکل، مصرف داروهای بروموکریپتین یا کابرگولین (آگونیست‌های دوپامین) می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد. با این حال، در بعضی موارد نادر، باید غده پرولاکتینوما برداشته شود. به هر حال، شناسایی و درمان هایپرپرولاکتینمی می‌تواند بهبودی در علائم و نشانه‌های آن ایجاد کند.
علل افزایش پرولاکتین
علل طبیعی افزایش پرولاکتین
در زمان بارداری و شیردهی میزان پرولاکتین بالا کاملا معمولی است. در مواردی که استرس روحی وجود دارد و در زمان خواب میزان آن به طور طبیعی بالا می رود. افزایش کاذب پرولاکتین به علت وجود مولکول های غیر فعال این هورمون دیده شده است که علائمی ایجاد نکرده است.
علل غیر طبیعی افزایش پرولاکتین
از علل مهمی که به طور بیماری زا باعث بالا رفتن مقدار پرولاکتین خون می شوند، شامل:
- کم کاری تیروئید
- استفاده از بعضی داروها، به خصوص داروهایی که جهت درمان بیماری های روانی داده می شود.
- بیماریهای کبد و کلیه ها و تخمدان ها
- تومورهای هیپوفیز
- تحریک نوک پستان ها
- صدمات و ضایعات قفسه سینه به علت درگیری اعصاب پستان ها
در بسیاری از موارد علت بالا بودن پرولاکتین نامشخص می باشد. اندازه گیری میزان پرولاکتین خون و تست های تیروئید و غیره و انجام MRI از نظر وجود تومور هیپوفیز برای تشخیص علت توصیه می شود.
درمان پرولاکتین بالا و ناباروری
آدنومای هیپوفیز، یک غده خوش‌خیم در هیپوفیز است که می‌تواند باعث افزایش ترشح پرولاکتین در بدن شود و در نتیجه، مشکلاتی مانند کاهش سطوح استروژن و تخمک‌گذاری را ایجاد کند. اگر به علت آدنومای هیپوفیز مشکل تخمک‌گذاری در شما به وجود آمده است، پزشک ممکن است برای شما بروموکریپتین را تجویز کند.
بروموکریپتین، به دو شکل قرص واژینال و قرص دهانی برای درمان افزایش پرولاکتین و ناباروری مصرف می‌شود. ممکن است نیاز باشد که برای چند ماه این دارو مصرف شود و پزشک شاید نیاز داشته باشد تا دوز آن را برای شما تنظیم کند، تا سطح پرولاکتین در بدن شما به حالت طبیعی برگردد. هنگامی که سطح پرولاکتین به میزان نرمال رسید، تخمک‌گذاری و عادت ماهیانه در شما مجدداً آغاز خواهد شد و شما و همسرتان می‌توانید به طور طبیعی بچه دار شوید، مگر آنکه مشکلات باروری دیگری نیز در شما وجود داشته باشد.
در صورتی که پس از چند ماه مصرف بروموکریپتین، باردار نشدید، پزشک ممکن است لازم باشد تا درمان‌های بیشتری را برای شما تجویز کند. با این حال، درمان با بروموکریپتین برای کاهش سطح پرولاکتین و بهبود تخمک‌گذاری، به عنوان یکی از راه‌های درمانی موثر برای مشکلات باروری در بسیاری از موارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
برای آشنایی با ” علائم پرولاکتینوما ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: نی نی های ما. آزمایشگاه نیلو. پزشک آنلاین
