[sbu_post_image]
بطور كلي توليد تستوسترون از طريق محور هيپوتالاموس هيپوفيز بيضه‌ها تنظيم مي شود و هر عاملي که باعث اختلال در اين محور گردد، سبب کاهش فعاليت بيضه ها يا هيپوگوناديسم (کم‌کاري بيضه‌ها) مي شود.
هيپوتالاموس بالاتر از همه قرار دارد و هورموني ترشح مي کند که وارد غده هيپوفيز شده و سبب ترشح دو نوع هورمون مي گردد. اين دو هورمون را هورمونهاي گونادوتروپين مي گويند. هورمون LH در بيضه سلولهاي ليديک را تحريک کرده و سبب ترشح هورمون تستوسترون مي شود و هورمون FSH در بيضه بر روي سلولهاي زايا اثر کرده و سبب توليد اسپرماتوزوئيد يا همان نطفة مردانه مي شود که قدرت باروري به مرد مي دهد. ما بين سه قسمت فوق (هيپوتالاموس، هيپوفيز و بيضه‌ها) يک فيدبک منفي وجود دارد، بدين معني که افزايش ترشح هورمون تستوسترون از بيضه‌ها سبب مهار ترشح LH از غدة هيپوفيز شده و منجر به کاهش ترشح تستوسترون توسط بيضه‌ها مي شود. بدين ترتيب فيزيولوژي طبيعي بدن ابقاء مي گردد.
افراديکه هورمون تستوسترون بيجا مصرف مي کنند، اين هورموني که از خارج از بدن وارد بدن شده است، ترشح گونادوتروپينها (LH, FSH) از غدة هيپوفيز را مهار کرده و در دراز مدت توليد هورمون مردانه و نطفة مردانه (اسپرماتوزوئيد) را آسيب مي زند. مصرف مقادير زياد و به مدت طولاني هورمونهاي مردانه سبب از بين رفتن بيضه‌ها مي شود.
بنابراين هيپوگوناديسم (کاهش فعاليت بيضه‌ها) ممکن است ناشي از بيماري اوليه در خود بيضه‌ها و يا ثانويه به کاهش ترشح گونادوتروپينها توسط غدة هيپوفيز باشد. تستوسترون موجب ايجاد و حفظ صفات ثانوية جنسي (درآوردن ريش و سبيل، کلفت شدن صدا و غيره)، ميل جنسي و توانايي جنسي در مردان مي گردد.
کاهش هورمون تستوسترون و کاهش میل جنسی در مردان
يکي از مهمترين علائم کاهش هورمون تستوسترون در مردان، کاهش ميل جنسي و ناتوانی جنسی است. اين افراد ممکن است دچار تغييراتي در جثه و شکل بدن، يا بزرگ شدن سينه‌هاي خود شوند. بطور كلي در افراديکه داراي اختلالات جنسي هستند، چنانچه اندازة بيضه کمتر از 4 سانتيمتر باشد، غير طبيعي محسوب شده و اينگونه افراد نياز به بررسي دارند.
امروزه يكي از علل شايع کم‌کاري بيضه‌ها مصرف هورمونهاي مختلف توسط ورزشكاران بخصوص افرادي است كه بدن سازي مي كنند. اين هورمونها سبب مهار كار غدة هيپوفيز در مغز شده و در نتيجه منجر به كوچك شدن و از بين رفتن بيضه‌ها مي گردند.
حدود 70 درصد افراديکه با شکايت ناتواني جنسي سطح تستوسترون کاهش يافته دارند، مبتلا به کم‌کاري اولية بيضه‌ها مي باشند، يعني مشکل در خود بيضه‌ها است. اين مشکل ممکن است همراه با اختلالات کروموزومي و يا سابقة عفونت، جراحي و ضربه به بيضه‌ها باشد.
بررسي‌ها نشان داده‌اند که تستوسترون باعث افزايش تمايلات جنسي، افزايش دفعات فعاليت جنسي و افزايش تعداد نعوظ شبانه مي گردد که مورد اخير بسيار مهم است زيرا که نعوظ هاي شبانه براي اکسيژن رساني طبيعي به اجسام غاري و در نتيجه فعاليت طبيعي آنها ضروري هستند.
يک مرد در حالت طبيعي در طول يک خواب شبانه 4-3 بار دچار نعوظ مي شود که به آن نعوظ شبانه مي گويند. افراديکه ميزان تستوسترون خون آنها کمتر از ng/ml200 باشد، دچار اختلال در نعوظ شبانه خواهند شد. اين مباحث در مورد تستوسترون طبيعي بدن مي باشند. يعني اگر براي فردي بدون كاهش ميزان تستوسترون خون، تستوسترون تجويز شود، اين نه تنها سبب بهبود عملكرد جنسي نمي شود، بلكه اثر معكوس داشته و بسيار خطرناك است و همان اتفاقي كه در مصرف كننده‌هاي هورمون مردانه روي مي دهد، در اين افراد نيز ايجاد مي گردد، يعني پس از مدتي، بيضه‌ها كوچك شده و از بين مي روند و فرد هم توانائي جنسي خود را از دست مي دهد و هم توانائي باروري يا بچه دار شدن خود را.
منبع: هفت سیب
