درمان یائسگی زودرس

یائسگی فرآیند بیولوژیکی طبیعی و گذر از مرحله ای به مرحله دیگر است. این فرآیند با تغییرات هورمونی، فیزیکی و روانی اتفاق می افتد و کاملاً طبیعی محسوب می شود. حال اگر تخمدان ها قادر به ساختن هورمون نباشند و به تحریکات هیپوفیز که تنظیم کننده تخمدان هاست پاسخ ندهند، یائسگی زودرس اتفاق می افتد. در ادامه شما را با درمان یائسگی زودرس بیشتر آشنا می کنیم:

علل یائسگی زودرس

یائسگی زودرس معمولاً به دلیل مسائل ژنتیکی و یا وجود سابقه ابتلا در خانواده بروز می کند و در نتیجه آن تخمدان ها زودتر از زمان معمول از کار می افتند و تخمک گذاری متوقف می شود.

از عوامل دیگری که باعث یائسگی زودرس می شود، می توان به مصرف برخی داروها یا اعمال جراحی نیز اشاره کرد؛ مثلاً برداشتن رحم و تخمدان ها در سنین پایین. البته اگر تنها رحم برداشته شود و تخمدان ها خارج نشوند، معمولاً باعث یائسگی نمی شود. دیگر اینکه شیمی درمانی و اشعه درمانی که برای درمان سرطان های زنان استفاده می شود ممکن است آنها را در معرض یائسگی زودرس قرار دهد، اما معمولاً این روند به تدریج رخ می دهد و ممکن است قبل از اینکه خانمی به دوران یائسگی برسد، ماه ها یا سال ها علائم دوران یائسگی را داشته باشد.

اختلال مادرزادی در برخی کروموزوم های خاص نیز یکی دیگر از عوامل به شمار می رود. بیشتر زنان در سنین ۴۷ تا ۵۱ سالگی و با توجه به شرایط محیطی، فردی و ژنتیکی یائسه می شوند، اما اگر یائسگی در زمانی زودتر از موعد طبیعی آن رخ دهد، مثلاً در سنین زیر ۴۰ سال یا در مواردی قبل از ۳۰ سالگی، یائسگی، طبیعی محسوب نمی شود و در واقع فرد دچار یائسگی زودرس شده است.

یائسگی یک فرآیند طبیعی است که معمولا در سنین حدود ۵۰ ـ ۴۸ سالگی اتفاق می‌افتد، اما اگر توقف قاعدگی در سنین جوان‌تر مثلا حدود ۴۰ سال یا کمتر از آن رخ دهد به آن یائسگی زودرس می‌گویند. هر عاملی که باعث اختلال در ترشح هورمون‌های زنانه شود، مانند بیماری‌های استخوان، درآوردن تخمدان‌ها و مصرف برخی داروها یا پاسخ ندادن تخمدان‌ها به تحریکات هیپوفیز می‌تواند علت یائسگی زودهنگام باشد و در برخی موارد، سابقه فامیلی و ژنتیک نیز وجود دارد.

علایم و نشانه های یائسگی زودرس

قاعدگی نامنظم به همراه فواصل طولانی بین دوره‌های قاعدگی یا قطع ناگهانی قاعدگی به همراه کاهش میل جنسی، گرگرفتگی، اختلالات خواب و اختلالات خلقی در خانمی که هنوز به سن یائسگی نرسیده است. در صورت وجود این علایم حتما باید به پزشک متخصص غدد مراجعه کرد زیرا این بیماری در صورت تشخیصی و درمان به موقع و مناسب قابل پیشگیری یا اصلاح است.

روش های درمان یائسگی زودرس

غیر از درمان رایج هورمونی، روش‌های دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند به درمان یائسگی زودرس کمک کند. اصلاح الگوی تغذیه‌ای و مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی استروژن‌های گیاهی نظیر سویا، نخود فرنگی، عدس، لوبیا و به‌طور کلی حبوبات می‌تواند کمک‌کننده باشد.

تشخیص به موقع یائسگی زودرس از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که با بروز این اختلال تخمک‌های باقی ‌مانده تخریب می‌شوند و این به معنی ناتوانی برای فرزنددار شدن است و با تشخیص به موقع امید برای بارداری نیز افزایش می‌یابد. احتمال فعال شدن دوباره تخمک‌ها تنها در ۱۰ تا ۲۰ درصد این بیماران و در صورتی که دلیل بروز آن اختلالات ژنتیکی نباشد وجود دارد. احتمال بروز یائسگی در سن نوجوانی نیز وجود دارد پس با توجه به این که اختلال در قاعدگی در هر سنی ممکن است آغازی برای یائسگی زودرس به حساب بیاید به همه زنان و دختران توصیه می‌شود در صورت مشاهده چنین اختلالاتی بلافاصله با پزشک خود مشورت کنند.

طی چند سال اول پس از یائسگی تراکم استخوان‌ها با سرعت بیشتری کاهش می‌یابد. این کاهش می‌تواند منجر به کاهش توده استخوانی و نهایتا پوکی استخوان شود. پوکی استخوان باعث شکنندگی و ضعف استخوان‌ها می‌شود و به دنبال آن استعداد فرد برای شکستگی‌های لگن، مچ و ستون فقرات افزایش می‌یابد. به طور متوسط نیمی از زنان بالای ۵۰ سال به علت پوکی استخوان دچار شکستگی در طول زندگی می‌شوند. تغذیه سالم به خصوص مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم، ویتامین D همچنین رژیم غذایی سالم که شامل میوه‌جات، سبزیجات، غلات و محدود کردن چربی‌های اشباع و قندها می‌باشد می‌تواند کمک زیادی در پیشگیری از پوکی استخوان داشته باشد. ورزش منظم و حداقل روزانه ۳۰ دقیقه و بصورت ملایم مانند پیاده‌روی، شنا و… می‌تواند باعث کاهش استرس، مشکلات روحی، پوکی استخوان، بهبود خلق و خو و وضعیت خواب شود. در مرحله اولیه یائسگی، برای کاهش علائم آن و حفظ سلامتی فرد معمولا پزشک هورمون استروژن و پروژسترون را به صورت دوره‌ای برای درمان یائسگی زودرس تجویز می‌کند تا سیکل قاعدگی ایجاد شود اما زنان مبتلا به یائسگی زودرس، حتما باید تحت نظر پزشک باشند و تا زمانی که وی تشخیص دهد به درمان هورمونی یائسگی ادامه دهند.

برای آشنایی با ” علت یائسگی زودرس ” بر روی لینک کلیک کنید.

منبع: روزنامه پزشکی ایران. خبرگزاری دانا. مهرخانه