[sbu_post_image]
یائسگی فرآیند بیولوژیکی طبیعی و گذر از مرحله ای به مرحله دیگر است. این فرآیند با تغییرات هورمونی، فیزیکی و روانی اتفاق می افتد و کاملاً طبیعی محسوب می شود. حال اگر تخمدان ها قادر به ساختن هورمون نباشند و به تحریکات هیپوفیز که تنظیم کننده تخمدان هاست پاسخ ندهند، یائسگی زودرس اتفاق می افتد. در ادامه شما را با درمان یائسگی زودرس بیشتر آشنا می کنیم:
علل یائسگی زودرس
یائسگی زودرس معمولاً به دلیل مسائل ژنتیکی و یا وجود سابقه ابتلا در خانواده بروز می کند و در نتیجه آن تخمدان ها زودتر از زمان معمول از کار می افتند و تخمک گذاری متوقف می شود.
عوامل دیگری نیز می توانند باعث یائسگی زودرس شوند. برخی از این عوامل شامل مصرف برخی داروها یا اعمال جراحی است. به عنوان مثال، برداشتن رحم و تخمدان ها در سنین پایین می تواند باعث یائسگی زودرس شود. البته اگر تنها رحم برداشته شود و تخمدان ها خارج نشوند، معمولاً باعث یائسگی نمی شود. همچنین، شیمی درمانی و اشعه درمانی مورد استفاده برای درمان سرطان های زنان ممکن است آنها را در معرض یائسگی زودرس قرار دهد.
اختلال مادرزادی در برخی کروموزوم های خاص نیز یکی دیگر از عوامل به شمار می رود. بیشتر زنان در سنین ۴۷ تا ۵۱ سالگی و با توجه به شرایط محیطی، فردی و ژنتیکی یائسه می شوند، اما اگر یائسگی در زمانی زودتر از موعد طبیعی آن رخ دهد، مثلاً در سنین زیر ۴۰ سال یا در مواردی قبل از ۳۰ سالگی، یائسگی، طبیعی محسوب نمی شود و در واقع فرد دچار یائسگی زودرس شده است.
یائسگی یک فرآیند طبیعی است که معمولا در سنین حدود 50 ـ 48 سالگی اتفاق می‌افتد، اما اگر توقف قاعدگی در سنین جوان‌تر مثلا حدود 40 سال یا کمتر از آن رخ دهد به آن یائسگی زودرس می‌گویند. هر عاملی که باعث اختلال در ترشح هورمون‌های زنانه شود، مانند بیماری‌های استخوان، درآوردن تخمدان‌ها و مصرف برخی داروها یا پاسخ ندادن تخمدان‌ها به تحریکات هیپوفیز می‌تواند علت یائسگی زودهنگام باشد و در برخی موارد، سابقه فامیلی و ژنتیک نیز وجود دارد.
علایم و نشانه های یائسگی زودرس
قاعدگی نامنظم به همراه فواصل طولانی بین دوره‌های قاعدگی یا قطع ناگهانی قاعدگی به همراه کاهش میل جنسی، گرگرفتگی، اختلالات خواب و اختلالات خلقی در خانمی که هنوز به سن یائسگی نرسیده است. در صورت وجود این علایم حتما باید به پزشک متخصص غدد مراجعه کرد زیرا این بیماری در صورت تشخیصی و درمان به موقع و مناسب قابل پیشگیری یا اصلاح است.
روش های درمان یائسگی زودرس
علاوه بر درمان هورمونی معمول، روش‌های دیگری نیز برای کمک به درمان یائسگی زودرس وجود دارند. اصلاح الگوی تغذیه و مصرف بیشتر مواد غذایی حاوی استروژن‌های گیاهی مانند سویا، نخود فرنگی، عدس، لوبیا و حبوبات می‌تواند مفید باشد.
تشخیص به موقع یائسگی زودرس بسیار مهم است، زیرا با این اختلال تخمک‌های باقی‌مانده تخریب می‌شوند که منجر به ناتوانی در باروری می‌شود. اما با تشخیص به موقع، امید به باروری نیز افزایش می‌یابد. احتمال فعال شدن دوباره تخمک‌ها تنها در ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد مبتلا به یائسگی زودرس وجود دارد، مگر اینکه دلیل بروز آن اختلالات ژنتیکی باشد. همچنین، احتمال بروز یائسگی در سن نوجوانی نیز وجود دارد، بنابراین توصیه می‌شود که هر زنی که با اختلالات در دوره قاعدگی مواجه می‌شود، بلافاصله با پزشک خود مشورت کند.
در سال‌های اولیه پس از یائسگی، تراکم استخوان‌ها با سرعت بیشتری کاهش می‌یابد. این کاهش می‌تواند منجر به کاهش توده استخوانی و در نهایت پوکی استخوان شود. پوکی استخوان باعث شکنندگی و ضعف استخوان‌ها می‌شود و به دنبال آن، استعداد فرد برای شکستگی‌های لگن، مچ و ستون فقرات افزایش می‌یابد. بر اساس آمارها، نیمی از زنان بالای ۵۰ سال به علت پوکی استخوان دچار شکستگی در طول زندگی می‌شوند.
تغذیه سالم، به خصوص مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D، همچنین رژیم غذایی سالم که شامل میوه‌جات، سبزیجات، غلات و محدود کردن مصرف چربی‌های اشباع و قندها می‌باشد، می‌تواند کمک زیادی در پیشگیری از پوکی استخوان داشته باشد. همچنین، ورزش منظم و حداقل روزانه ۳۰ دقیقه، به صورت ملایم مانند پیاده‌روی و شنا، می‌تواند باعث کاهش استرس، مشکلات روحی، پوکی استخوان، بهبود خلق و خو و وضعیت خواب شود.
در مرحله اولیه یائسگی، برای کاهش علائم آن و حفظ سلامتی فرد، معمولا پزشک هورمون‌های استروژن و پروژسترون را به صورت دوره‌ای برای درمان یائسگی زودرس تجویز می‌کند تا سیکل قاعدگی ایجاد شود. اما زنان مبتلا به یائسگی زودرس، حتما باید تحت نظر پزشک باشند و تا زمانی که وی تشخیص دهد، به درمان هورمونی یائسگی ادامه دهند.
برای آشنایی با ” علت یائسگی زودرس ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: روزنامه پزشکی ایران. خبرگزاری دانا. مهرخانه
