[sbu_post_image]
سندرم تخمدان پی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یک اختلال در غدد درون‌ریز است که دختران و زنان قبل از یائسگی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و با عدم تخمک‌گذاری، فقدان قاعدگی (آمنوره)، رشد موهای زائد (هیرسوتیسم) و نازایی همراه است.
این سندرم ناشی از افزایش هورمون تستوسترون، استروژن و LH و کاهش ترشح هورمون FSH است. افزایش LH ممکن است ناشی از حساسیت زیاد غده هیپوفیز به تحریک هورمونی یا تحریک بیش از حد توسط غده فوق کلیه باشد. همچنین ممکن است ناشی از مشکلات مختلف در محور هیپوتالاموس-هیپوفیز-تخمدان باشد که علت آن می‌تواند منابع آندروژنی خارجی یا تومورهای تولید کننده آندروژن باشد.
این سندرم به صورت اتوزومی غیرجنسی یا به صورت صفت غالب وابسته به X منتقل می‌شود. کاهش تولید FSH باعث تکامل نسبی و مداوم فولیکول‌های تخمدانی می‌شود و باعث ایجاد کیست‌های فولیکولی کوچک به قطر 2 تا 6 میلی‌متر می‌شود. این کیست‌ها باعث افزایش اندازه تخمدان به دوبرابر حجم عادی می‌شوند.
افزایش استروژن همراه با این ناهنجاری ممکن است باعث افزایش خطر بروز سرطان پستان و آندرومتر (لایه مخاطی رحم) شود.
درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک بستگی به شدت نشانه‌ها و تمایل بیمار به بارداری دارد. این درمان ممکن است شامل مهار تحریک هورمونی تخمدان با استفاده از هورمون‌های زنانه یا حتی خارج کردن بخشی از یک یا هر دو تخمدان باشد.
ژینکوماستی
ژینکوماستی به افزایش اندازه پستان در مردان اطلاق می‌شود و ممکن است ناشی از فعالیت بیش از حد هورمون استروژن و افزایش نسبت استروژن به آندروژن باشد. این پدیده در دوران نوزادی، بلوغ و با پیری مردان به صورت طبیعی رخ می‌دهد، اما ممکن است در نتیجه‌ی شرایط بیماری‌زای، کمبود آندروژن یا افزایش استروژن نیز روی دهد. علاوه بر اندازه پستان، اگر رشد آن سریع باشد، بافت حساس باشد یا در افراد لاغر رخ دهد، نیاز به ارزیابی دقیق‌تر دارد و باید از شرح حال دقیق در مورد مصرف دارو، اندازه گیری و معاینه بیضه‌ها، ارزیابی مردنمایی (ویریلیزاسیون)، بررسی عملکرد کبد و اندازه گیری هورمون‌های تستوسترون، استرادیول، آندروستتن دایون، LH و hcG استفاده کرد.
درمان ژینکوماستی شامل تشخیص و اصلاح علت اولیه ممکن است (که معمولاً منجر به کاهش اندازه پستان در چند ماه می‌شود). در صورتی که ژینکوماستی طولانی باشد، جراحی به عنوان مؤثرترین درمان مطرح است. در بیمارانی که دچار ژنیکوماستی دردناک هستند یا نمی‌توانند از سایر درمان‌ها استفاده کنند، ممکن است درمان اختلالات غدد درون‌ریز با داروهای ضد استروژن مانند تاموکسیفن در حدود دو سوم بیماران منجر به کاهش درد و اندازه پستان شود.
برای آشنایی با ” غدد درون ریز ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: کتاب بیماری های غدد
