[sbu_post_image]
تشنگي زياد، دفع مقدار زياد ادرار رقيق و بدون رنگ (تا 15 ليتر در روز) و خشكي دست‌ها را مي‌توان از علائم بيماري ديابت بي‌مزه نام برد. با اين كه گفته مي‌شود اين بيماري نادر است و افراد نبايد نگران ابتلا به آن باشند؛ اما برخي پزشكان معتقدند گاهي شخص پس از انجام عمل جراحي مغز و هنگام بستري بودن در بيمارستان دچار اين عارضه مي‌شود و بيماري بيشتر گريبان خانم‌هاي جوان را مي‌گيرد.
دیابت بی مزه و هورمون AVP (ضد ادرار)
AVP نوعي هورمون است كه از پايانه‌هاي عصبي ترشح مي‌شود و غير از هيپوفيز خلفي در جاهاي ديگر مغز نيز ترشح مي‌شود، مانند مركز تشنگي در هيپوتالاموس. به همين دليل افراد مبتلا مدام تشنه هستند. كانال‌هايي به نام كانال‌هاي عبور آب در لوله‌هاي جمع‌كننده ادرار (توبول‌ها) ناحيه عمقي نسج كليه (مدول‌ها) وجود دارند كه وقتي از نظر اسمزي (املاح) غلظت املاح زياد شده، به واسطه آن در اين قسمت املاح‌دار مي‌شود.
در اين فرآيند هورمون AVP كانال‌ها را به جداره لوله‌هاي جمع‌كننده ادرار (توبول‌ها) مي‌چسباند و براساس اسمز، آب حركت مي‌كند و وارد ناحيه عمقي نسج كليه شده، از طريق عروق خوني جذب مي‌شوند. به همين دليل به آن، هورمون ضدادرار گفته مي‌شود.
براي آن كه اين هورمون كار كند، بايد هيپوفيز خلفي و قسمت هيپوتالاموس و نواحي عمقي نسج كليه (مدول‌ها) سالم باشند. در غير اين صورت ادرار زياد دفع خواهد شد.تومورها، ضايعات، ضربه به سر و اشعه درماني در نواحي هيپوفيز و هيپوتالاموس در ترشح AVP اختلال ايجاد مي‌كنند كه مي‌تواند گذرا و حتي دائمي باشد. اگر نواحي عمقي نسج كليه بر اثر سنگ‌هاي كليه، بيماري‌هاي مزمن كليه، فشار خون و داروهاي مختلف تخريب شود، ديگر جذب آب اتفاق نمي‌افتد.
گاهي افراد به علل مختلف، آب زيادي مي‌نوشند، مثلا تشنگي زياد بر اثر مصرف برخي داروهاي اعصاب كه دهان را خشك مي‌كنند و فرد به جاي نوشيدن روزانه 2 ليتر آب، مجبور به استفاده 5 الي 6 ليتر آب مي‌شود كه به دنبال آن در عمق كليه پديده شسته شدن بر اثر ورود و خروج زياد آب رخ مي‌دهد و كاهش املاح و اختلال در جذب آب ايجاد مي‌شود.
منبع: عصر ایران
