عمل جراحی خارج کردن تیروئید (تیروئیدکتومی)

تیروئیدکتومی چیست؟

تیروئیدکتومی به عمل جراحی برداشت کامل یا بخشی از غده تیروئید گفته می‌شود. غده تیروئید، یک غده پروانه‌ای در قسمت پایین گردن است که مسئول تولید هورمون‌های کنترل کننده متابولیسم بدن و تنظیم ضربان قلب برای سرعت سوزاندن کالری است.

تیروئیدکتومی برای درمان اختلالات تیروئید مانند سرطان تیروئید، گواتر (بزرگ شدن غیرسرطانی تیروئید) و پرکاری تیروئید انجام می‌شود. میزان برداشت غده تیروئید در طول جراحی بستگی به علت مراجعه بیمار دارد. اگر بخشی از غده تیروئید در طی عمل جراحی برداشته شود، برای بیمار مشکلی پیش نمی‌آید زیرا تیروئید می‌تواند پس از جراحی به عملکرد نرمال خود ادامه دهد. اما اگر کل غده تیروئید خارج شود، فرد نیاز به مصرف روزانه هورمون‌های تیروئید دارد.

 علت ها و دلایل تیروئیدکتومی

سرطان تیروئید

 سرطان یکی از معمول ترین علل برای جراحی تیروئید است که بخش زیادی از تیروئید طی جراحی خارج می شود.

بزرگ شدن غیر سرطانی تیروئید ( گواتر )

 اگر فردی دچار گواتر شود بصورتیکه در بلعیدن و تنفس مشکل داشته باشد و یا به علت پرکاری تیروئید به گواتر مبتلا شده باشد تیروئید بطور کامل یا بخشی از آن طی جراحی خارج می شود.

پرکاری تیروئید

 در این بیماری غده تیروئید هورمون تیرووکسین را بیش از میزان مورد نیاز بدن تولید می کند. اگر فردی به داروهای تیروئید پاسخ ندهد و یا مایل به درمان ید رادیواکتیو نباشد تیروئیدکتومی می تواند انتخاب مناسبی برای درمان باشد.

خطرات احتمالی

تیروئیدکتومی دارای دستورالعمل های ایمنی در طی جراحی می باشد اما مانند سایر جراحی ها دارای خطرهایی نیز می باشد.

عوامل خطر تیروئیدکتومی شامل:

• خونریزی
• انسداد راه تنفسی ناشی از خونریزی
• صدای ضعیف یا صدای خش دار بدلیل آسیب های عصبی
• آسیب به چهار غده کوچک واقع در پشت تیروئید (غدد پاراتیروئید) که منجر به کاهش غیرطبیعی سطوح کلسیم در خون و استخوان، همچنین افزایش فسفر در خون می شود.

 در طول جراحی تیروئیدکتومی

در جراحی تیروئیدکتومی، بیمار با استفاده از ماسک تنفسی یا تزریق بیهوشی به بیهوشی فرو می‌رود و از هوشیاری خارج می‌شود. تیم جراحی در طول عمل، با استفاده از مانیتور متصل به قفسه سینه، سطح ضربان قلب، فشار خون و اکسیژن خون در نقاط مختلف بدن بیمار را بررسی می‌کند. در این حالت، جراح بر اساس روش جراحی، یک شکاف کوچک در جلوی گردن یا مجموعه‌ای از برش‌ها را ایجاد می‌کند و تمام یا بخشی از غده تیروئید را خارج می‌کند، که بستگی به علت جراحی دارد. در صورتی که جراحی برای درمان سرطان تیروئید انجام شود، جراح ممکن است گره‌های لنفاوی دور تیروئید را نیز خارج کند. معمولاً، جراحی تیروئیدکتومی چندین ساعت طول می‌کشد.

انواع تیروئیدکتومی

– تیروئیدکتومی معمولی

 شامل ایجاد یک برش در مرکز گردن برای دسترسی مستقیم به غده تیروئید است.

 تیروئیدکتومی آندوسکوپی

 در این روش ابزار جراحی و یک دوربین فیلمبرداری کوچک با استفاده از برش های کوچکتر به گردن هدایت می شوند و جراح توسط آنها به غده تیروئید دسترسی دارد.

تیروئیدکتومی رباتیک

  از طریق برش در قفسه سینه و زیر بغل و یا از طریق یک برش در گردن انجام می شود. روش روباتیک اجازه می دهد تیروئیدکتومی بدون برش در مرکز گردن انجام شود.

پس از جراحی تیروئیدکتومی

بعد از عمل جراحی، بیمار به اتاق بازیابی منتقل می‌شود که در آن تیم مراقبت بهداشتی نظارت می‌کند تا به بهبود بعد از عمل و بیهوشی کمک کند. پس از به هوش آمدن کامل، فرد به اتاق بستری منتقل می‌شود. ممکن است بعد از جراحی تیروئیدکتومی، فرد دچار درد گردن و صدای خشن یا ضعیف شود. اما این موارد به معنای آسیب دائمی به اعصاب نیستند. این علائم معمولاً موقتی هستند و اغلب ناشی از تحریک لوله تنفسی یا التهاب عصبی ناشی از عمل جراحی هستند.

پس از جراحی تیروئیدکتومی، فرد تنها به مدت ۲۴ ساعت تحت مراقبت بیمارستانی قرار می‌گیرد و می‌تواند همه چیز را استفاده کند. پس از بازگشت به خانه، در عرض چند هفته می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهد، اما بهتر است در مورد محدودیت برخی فعالیت‌های خاص با پزشک مشورت کند.

آمادگی برای جراحی

اگر فردی به پرکاری تیروئید مبتلا باشد پزشک برای تنظیم عملکرد نرمال تیروئید و جلوگیری از خونریزی درمان با داروهای ید و پتاسیم را شروع می کند.

برای جلوگیری از عوارض بیهوشی نیاز است زمان خاصی قبل از عمل جراحی چیزی خورده و نوشیده نشود.

نتایج حاصله

نتایج طولانی مدت تیروئیدکتومی به میزان حذف شده ازغده تیروئید بستگی دارد.

حذف بخشی از تیروئید

 اگر تنها بخشی از تیروئید طی جراحی خارج شود غده تیروئید قادر به انجام عملکرد طبیعی خود بوده و فرد نیازی به دریافت هورمون ندارد.

خارج کردن کامل غده تیروئید

 اگر تیروئید کامل برداشته شود، علائم و نشانه های کم کاری تیروئید در فرد ظاهر می شود. در نتیجه باید روزانه یک قرص تیروکسین Levothroid  Levoxyl  را دریافت کند.  این جایگزینی هورمون به طور معمول مشابه هورمون ساخته شده توسط غده تیروئید می باشد و مشکلی برای فرد ایجاد نخواهد کرد. پزشک میزان مصرف قرص را با بررسی آزمایش خون تعیین می کند.