[sbu_post_image]
یائسگی مردان یک فرایند پیچیده و هنوز مورد بحث و جدل است. امروزه با افزایش طول متوسط عمر در جوامع مختلف، کیفیت زندگی در مردان مسن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در مردان، افزایش سن همراه با کاهش پیشروندة سطح هورمون مردانه یا همان تستوسترون یعنی همان علائم یائسگی در مردان می باشد. اگر میزان غلظت تستوسترون خون در افراد مسن، کمتر از میزان حداقل در افراد جوان باشد، آنرا اصطلاحاً یائسگی مردانه یا کم کاری غدد جنسی (بیضه ها) می نامند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) از یائسگی مردان تحت عنوان “کم کاری غدد جنسی دیررس” در مردان یاد می کند.
علایم یائسگی مردانه
علایم یائسگی در مردان اغلب با احساس خستگی و بی‌حوصلگی شناخته می‌شود که از علایم اصلی آندروپوز است. افسردگی، خشم، افزایش تحریک‌پذیری و کاهش فعالیت جنسی نیز جزء دیگری از علایم آن محسوب می‌شوند. بسیاری از مردان با این مشکل، کاهش تمایلات جنسی را تجربه می‌کنند.
علایم دیگر شامل تغییرات در اندام‌ها و کاهش توده عضلانی بدن، گرگرفتگی، کاهش لذت از زندگی، کاهش حافظه و کارایی، تکرار ادرار به ویژه در شب، یبوست، کاهش قد، ریزش مو و دردهای استخوانی می‌باشد.
عموماً این علایم با پیری و افزایش سن مرتبط می‌شوند، اما مشکل اساساً پیری نیست. این مسئله اهمیت دارد زیرا در مردان میانسال (40-70 سال) کاهش تستوسترون خون منجر به افزایش خطر تصلب شرایین، که ممکن است منجر به بیماری‌های قلبی و مغزی شود، می‌شود. در واقع، هورمون مردانه یک عامل حفاظتی در مقابل تصلب شرایین است. عواملی مانند سوء مصرف الکل، چاقی، بیماری قند، و مصرف بعضی از داروها نیز در کاهش میزان تستوسترون خون دخیل هستند. تشخیص علایم یائسگی در مردان ممکن است دشوار باشد، زیرا تمامی علایم یائسگی در مردان به صورت یکجا ظاهر نمی‌شوند و بروز آنها تدریجی و شدت آنها متغیر است.
تفاوت یائسگی مردان و زنان
یائسگی یک فرآیند طبیعی است که در زنان و مردان به دلیل کاهش تولید هورمون‌ها رخ می‌دهد. در زنان، یائسگی به دلیل کاهش تولید هورمون استروژن اتفاق می‌افتد، در حالی که در مردان، به دلیل کاهش تولید هورمون تستوسترون رخ می‌دهد. یائسگی در زنان معمولاً با علائمی همچون قطع قاعدگی، هیجان‌زدگی و تغییرات در ساختار استخوان‌ها و پوست همراه است. از سوی دیگر، مردان علائم مشخص مانند کاهش تولید اسپرم یا کاهش در اندازه آلت تناسلی ندارند که ورودشان به این مرحله را نشان دهد.
در یائسگی، زنان باروری خود را به طور کامل از دست می‌دهند، اما مردان هرگز باروری خود را به طور کامل در طی یائسگی از دست نمی‌دهند. در واقع، تولید هورمون در مردان کم می‌شود اما هرگز قطع نمی‌شود؛ این به معنای این است که مردان همچنان قادر به تولید اسپرم هستند و حتی در دهه‌های پایانی عمر، امکان داشتن فرزندان سالم وجود دارد.
به عبارت دیگر، در یائسگی، زنان با کاهش تولید هورمون‌ها به مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند، در حالی که مردان همچنان امکان تولید اسپرم و باروری را دارند.
عوارض یائسگی در مردان
اغلب مردان یائسگی در مردان را انکار می‌کنند، درباره‌اش با کسی صحبت نمی‌کنند، همسر یا خودشان را سرزنش می‌کنند، کناره‌گیری می‌کنند، اعتماد به نفسشان از بین می‌رود و روابطشان خراب می‌شود. آنچه اغلب وضع را بدتر می‌کند، شرمی است که بسیاری از مردان احساس می‌کنند. آنها تصور می‌کنند تنها فردی هستند که دچار این حالت شده‌اند و یقین دارند همراه با این اختلال (جنسی) مردانگی‌شان از دست می‌رود. در واقع مشکل‌ترین مرحله برای این دسته از مردان، تشخیص یائسگی مردانه، صحبت کردن با یک فرد قابل اعتماد و طلب کمک هنگام ادامه یائسگی در مردان است.
یائسگی در مردان، ترس‌ها و تعارض‌هایی را در مردان به وجود می‌آورد، چراکه در بسیاری از مردان این تمایل، تنها مورد با ثبات در زندگی‌شان است. آنها ازدواج می‌کنند، بچه‌دار می‌شوند، چاق می‌شوند، دوباره ازدواج می‌کنند و… زندگی‌شان ممکن است دائما در حال تغییر باشد، ولی میل جنسی و عملکرد آن، همراه دائمی و بخشی از وجودشان است. زمانی که این دوست مورد اعتماد نیز آنها را ترک می‌کند، احساس فنا شدن می‌کنند.
در واقع افسردگی از شایع‌ترین شکایات یائسگی مردان بوده و ارتباط نزدیکی با کاهش میل و عملکرد جنسی آنان دارد. بیشتر مردان حتی با وجود بروز علائم اصلی افسردگی درونشان هنوز نمی‌توانند خودشان را به عنوان فردی افسرده تلقی کنند. علائم افسردگی در یائسگی مردان شامل مواردی چون غمگینی، اندیشیدن در مورد مرگ، کاهش تمرکز، احساس بی‌ارزشی، کاهش انرژی، از دست دادن حس لذت در زندگی و افزایش وزن است. از نکات مهمی که می‌توان در مورد افسردگی و یائسگی مردان متذکر شد این است که مردان اغلب به افسردگی به عنوان یک بیماری زنانه نگریسته و حتی در مواردی که می‌دانند مبتلا به این بیماری هستند، به دنبال درمان آن نیستند. همچنین بیشتر مردان از افسردگی‌شان آگاه نبوده، بنابراین هرگز شانس درمان را نخواهند داشت.
از دیگر نکات مهم در مورد افسردگی در یائسگی مردان این است که این افسردگی اغلب تشخیص داده نمی‌شود، زیرا این بیماری به صورت عصبانیت مزمن، بی‌قراری و احساس خصومت خود را نشان می‌دهد. همچنین در مردان افسردگی با سرزنش دیگران، همسر، روسا و مسائل اقتصادی بروز می‌کند. به طور کلی احساساتی که مردان در این دوران دارند، اغلب درهم و برهم و آشفته است و در فهم تمایلاتشان دچار اشکال هستند. آنها در این دوره اگر فرزندان نوجوان داشته باشند، تغییرات خودشان، تنش‌های معمول بین والدین و فرزندان را وخیم‌تر می‌کند، بخصوص اگر مانند بسیاری از مردان در حالت انکار این تغییرات باشند. اگر مردان قادر به رویارویی مستقیم با ترس‌های یائسگی مردانه و میانسالی خود نباشند، ممکن است احساسات خود را به فرزندانشان نیز منتقل کنند.
درمان یائسگی مردان
مطالعات نشان داده‌اند که تجویز هورمون‌های مردانه و افزایش تستوسترون در افراد، باعث افزایش میل جنسی، افزایش توده عضلانی بدن و قدرت عضلانی، بهبود عملکرد ذهنی، کاهش میزان LDL (کلسترول مضر) و افزایش میزان HDL (کلسترول مفید) خون می‌شود. یک مطالعه اخیر نشان داده است که میزان تستوسترون آزاد خون و علائم افسردگی و یائسگی در مردان، دارای رابطه معکوس است. به عبارت دیگر، هر چه میزان تستوسترون خون کمتر باشد، علائم افسردگی بیشتر است. بنابراین، مردان مسنی که با علائم افسردگی مراجعه می‌کنند، باید از نظر وجود یائسگی مردانه بررسی شوند. در صورت لزوم، باید از تجویز بی‌مورد داروهای ضد افسردگی، که بعضاً مشکلات جانبی دارند، خودداری شود.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” کم کاری غدد جنسی و ناتوانی جنسی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه یائسگی مردان مطالعه فرمایید.
منبع: سیمرغ. بیتوته. تبیان
