هیرسوتیسم (موهای زائد زنان) عبارت است از رویش زیاد موهای مردانه در صورت و بدن خانمها. این موها می توانند در نواحی چانه و یا پشت لبها ( به صورت ریش و سبیل ) و یا بدن خانمها رویش کنند و در آنها مشکلات شدید روحی و روانی پدید آورند. علت موهای زائد در تمام خانم ها یک علت اصلی و اساسی است: افزایش سطح هورمون های مردانه ! لابد می پرسید پس چرا بعضی خانم ها موی زائد دارند و بعضی ندارند؟ جوابش ساده است: خانم هایی که موی زاید دارند، هورمون های مردانه خونشان شان بیشتر است. حالا احتمالاً می پرسید: خب، چرا هورمون های مردانه در خون بعضی از خانم ها بیشتر است؟ این هم جوابش ساده است: افزایش هورمون های مردانه در خانم ها معمولاً در برخی بیماری ها اتفاق می افتد، مثلاً بیماری تخمدان پر از کیست یا همان PCO، تومور تخمدان ، اختلالات قاعدگی و تومور غدد فوق کلیوی.
خانم هایی هستند که وقتی آزمایش خون می دهند، پزشکشان به آن ها می گوید که سطح هورمون های مردانه در خونشان طبیعی است، ولی باز هم با موی زائد دست به گریبانند. علت موهای زائد در این دسته خانم ها معمولاً این است که آن ها حساسیت پوستشان نسبت به هورمون های مردانه، بیشتر از حد طبیعی است. داروهایی هم وجود دارند که منجر به پدید آمدن موهای زائد می شوند. قرص های جلوگیری از بارداری، کورتون ها و هورمون ها جزء همین داروها هستند.
ژنتیک، مطابق معمول، بی تأثیر نیست و اغلب پزشکان، ریشه های وراثتی را هم از علت های موهای زائد زنان می دانند. اگر جستجو کنید، می بینید که معمولاً مادر، خواهر، عمه یا خاله بیمار هم از همین مشکل رنج می برند. البته سن خانم ها هرچه بالاتر می رود، احتمال ایجاد موهای زاید در بدنشان بیشتر می شود.
از دیگر علل موهای زائد زنان و پرمویی و نیاز آنها به از بین بردن موهای زائد بدن شامل موارد زیر است:
هورمونها ( تستوسترون ، پرولاکتین ، کورتیزول ، FSH، LH، هورمونهای تیروئیدو… ) و تومورهای تخمدان و هیپوفیز مغز و فوق کلیه ، داشتن تخمدانهای با کیستهای متعدد، علل فامیلی و ارثی و نژادی ، داروهایی چون : دانازول ، آندروژنها ( تستوسترون و.. ) کورتیکواستروئیدها ، فنی توئین ، استرپتومایسین، مینوکسیدیل ، علل ناشناخته ، مصرف غذاهایی که از ترکیبات کورتن انباشته شده اند ( مثل پوست مرغ و…. )
راه های کاهش رشد موهای زائد
برای مقابله با موهای زائد و از بین بردن موهای زائد ناحیه تناسلی قبل از هر کار دیگری، اگر اضافه وزن دارید حتماً وزن کم کنید. با کاهش وزن، میزان هورمون های مردانه در خونتان پایین می آید و جلوی رشد موهای زایدتان گرفته می شود. اما از این حرف ها که بگذریم، با موهای زائد زنان، این مهمان های ناخوانده به شیوه های دیگری هم می شود برخورد کرد: اگر پرمویی شما از نوع خفیف است و پزشکتان هم این اطمینان را به شما داده که با یک مشکل هورمونی جدی مواجه نیستید، می توانید کلاً از درمان صرف نظر کنید؛ چراکه هیچ خطری تهدیدتان نمی کند. ولی اگر از به خطر افتادن زیبایی تان ترس دارید، می توانید بروید سراغ درمان های موضعی؛ و اگر درمان های موضعی موهای زائد هم به کارتان نیامد، از داروها کمک بگیرید. مهم ترین داروهایی که در چنین مواردی تجویز می شوند، عبارتند از: سیپروترون استات و اسپیرونولاکتون.
رایج ترین راه رفع موهای زائد زنان هم عبارتند از: تراشیدن مو، استفاده از موبر، چسب های سفیدکننده، بند انداختن و استفاده از موم ، الکترولیز و لیزر.
داروهایی وجود دارند که تأثیر هورمون های مردانه را در بدن کاهش می دهند. البته بین ۳ تا ۶ ماه طول می کشد تا این داروها اثر کنند. ضمن این که، این داروها در کاهش رشد موهای زاید جدیدتان هم مؤثرند. یعنی برای رفع موهای زاید قبلی تان نمی توانند کار چندانی انجام بدهند. داروی خاصی نیز وجود دارد که مشخصاً برای کم کردن رشد موهای زاید صورت، ساخته شده است. این دارو به شکل کرم عرضه و روی صورت و چانه مالیده می شود. این کرم بین ۴ تا ۸ هفته پس از مصرف اثر می کند، هرچند که گهگاه ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد.
دو داروی خوراکی هم برای رفع موهای زائد داریم که هر دو جلوی تأثیر هورمون های مردانه را می گیرند:
۱ـ سیپروترون استات که گهگاه با قرص های ضد بارداری دیان و به صورت توأم، تجویز می شود.
۲ـ اسپیرونولاکتون که آن هم معمولاً با یک قرص ضد بارداری همراه می شود تا جلوی قاعدگی های نامنظم، که یکی از عوارض همین دارو است، گرفته شود.
به دلیل عوارض دارویی، به خانم هایی که از این دو دارو به علت موهای زائد استفاده می کنند، اکیداً توصیه می شود که در حین مصرف آن ها باردار نشوند؛ چرا که در غیر این صورت، عوارض خطرناکی به جنینشان تحمیل خواهد شد.
طول مدت درمان با دارو بستگی به علت موهای زائد زنان و مشکل هورمونی فرد و علائم کلینیکی بیمار دارد مثلا میتوان درمان را همزمان یا ترجیحا دو ماه بعد از لیزر شروع کرد و بعد از شش ماه تا یکسال با توجه به وضع هورمونی و سیر و پیشرفت موهای زائد قضاوت کرد واگر بعد از یک سال موها عود نکرد و علائمی دال بر اختلال هورمونی دیده نشد میشود درمان موهای زائد را قطع کرد و سه تا شش ماه بعد مجددا بیمار را ویزیت کرد ودر صورتیکه علائمی از عود موهای زائد دیده شد مجددا درمان موهای زائد را شروع کرد وبالعکس اگر علائم عود دیده نشد مجددا شش ماه بعد بیمار را ویزیت کرد.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان پرمویی زنان ” و ” نشانه های هیرسوتیسم ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه موهای زائد زنان مطالعه فرمایید.
منبع: مجله اینترنتی لوپر. سلامت نیوز
دکتر سید حسین دهقان منشادی
فوق تخصص غدد و متابولیسم-رشد کودکان
آدرس : تهران خ شریعتی، متروی شریعتی، جنب حسینیه ارشاد، کوچه ارشاد، پلاک ۱، طبقه ۳، واحد ۲۱
تماس