در دندان هایی که مقدار زیادی از آن به دلیل پوسیدگی از بین رفته است یا توسط دندانپزشک هنگام برداشتن پوسیدگی نیاز به برداشتن آن شده است، یا دندان هایی که دیواره آن شکسته است، یا به دلیل عصب کشی یا نازک شدن جداره، احتمال شکستن آن می رود، یا هر مورد دیگری که دندانپزشک تشخیص دهد، می توان با تقبل هزینه روکش دندان ، آن را بازسازی کرد. همچنین در مواردی که ناهنجاری های دندانی اندک باشد ، میتوان از ارتودنسی با لمینت برای مرتب سازی و زیبایی دندان ها بهره برد .
دندان شیری را، حتی اگر پوسیدگی آن شدید باشد و بر دو یا چند سطح اثر گذاشته باشد، گاهی اوقات میتوان با روکش دندان کودکان حفظ کرد. بنا به دلایل مختلف به ویژه از نظر زیبایی بهتر است روکش همرنگ دندان انتخاب شود. روکش از دندانهای جلویی ترک‌خورده یا لب‌پریده، عصب‌کشی شده، دارای نشانه‌های پوسیدگی یا بد‌رنگ محافظت می‌کند و به حفظ زیبایی دندانها کمک می‌کند. چنانچه پوسیدگی در سطوح متعدد دندان پخش شده باشد یا به مغز دندان رسیده باشد، عصب‌کشی دندان شیری انجام می‌شود؛ در این صورت دندان ضعیف‌تر می‌شود و احتمال ترک خوردن یا شکستگی آن افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی است که باید با روکش کردن از دندان محافظت کرد.
انواع روکش دندان
۱- روکش چینی فلزی (PFM): که بخش درونی (Frame) آن از فلز و بخش بیرونی آن از جنس چینی دندانپزشکی ساخته می شود. فریم فلزی می تواند از طلا یا آلیاژهای نیکل، کروم و کبالت ساخته شود.
۲- ژاکت کراون: که فاقد بخش پشتیبانی کننده درونی (فریم) است. این نوع روکش به دلیل توانایی کمتر در تحمل فشارهای ناشی از جویدن به دلیل فقدان فریم، در دندان های جلو کاربرد دارد. این روش به دلیل حذف لایه فلزی، شفافیت بیشتر و نیاز کمتری به تراش دندان دارد.
۳- روکش های تمام چینی: در این روش، بخش درونی (فریم) به جای فلز از نوعی سرامیک تقویت شده به عنوان هسته مرکزی استفاده می شود. این روش گران تر از روش PFM بوده و در موارد وجود حساسیت به هر نوع فلز در بیمار یا به دلایل زیبایی، مورد استفاده قرار می گیرد.
کامپوزیت ونیر دندانی به‌منظور بهبود رنگ، شکل، اندازه و بافت دندان و ایجاد جذابیت بیشتر در ظاهر دندانها استفاده می‌شود. کامپوزیت دندان را میتوان برای رفع لب‌پریدگی و ترک‌های جزئی در دندانها استفاده کرد. تفاوت کامپوزیت ونیر با کامپوزیت پرسلین (چینی) در این است که مستلزم تراش دندانها نبوده و یا تنها به تراش اندک نیاز داشته و کل فرآیند درمان در یک جلسه قابل انجام می‌باشد. بااین‌حال برخلاف کامپوزیت پرسلین، کامپوزیت ونیر مستعد تغییر رنگ بوده و ممکن است دوام چندانی نداشته باشد. برای ایجاد کامپوزیت ونیر دندانی، مواد کامپوزیت بر روی سطوح جلویی دندان کارشده و فرآیند تراش و تکمیل کامپوزیت تا رسیدن به فرم موردنظر زیر دستان یک جراح زیبایی دندان انجام می‌شود. روکش لمینت دندان یا ونیر یک نوع خاص از دندانپزشکی زیباییاست که در آن یک پوسته یا لایه به رنگ دندان از جنس پرسلاین یا کامپوزیت بر روی سطح خارجی دندانها قرار داده می‌شود. امروزه روکش لامینت یا ونیر به خاطر ساده بودن و قابلیت استفاده در شرایط مختلف، به سرعت به یکی از رایج‌ترین روش‌های درمان برای افزایش زیبایی طرح لبخند افراد تبدیل شده است.
بریج دندان
برای روکش کردن دندانی که ریشه و قسمتی از بدنه دندان وجود دارد، نیازی به تراشیدن دندان های کناری نیست.
اما روش دیگری به نام « بریج دندان » وجود دارد که می توان دندان هایی را که وجود ندارند (دندان های کشیده شده)، با اتکا به دندان های کناری شان احیا کرد (تصویر کناری).
به عبارت دیگر، با استفاده از سه روکش که دو پایه آن روی دندان های موجود کناری استوار می شود، یک روکش به شکل دندان کامل در محل دندان کشیده شده قرار می گیرد.
بهداشت روکش و بریج
دندانهای دارای روکش باید مثل دندانهای طبیعی مسواک بخورند و برای سلامت لثه‌های اطراف آن مراقبت و استفاده از دهانشویه‌های ملایم مثل آب نمک یا دهانشویه‌هایی که از سوی دندانپزشک‌تان توصیه می‌شود، مفید است. برای تمیز کردن قسمت بی‌دندانی یک پل یا بریج دندان باید از نخ دندانهای مخصوص زیر بریج یا مسواک‌های بین دندانی استفاده کرده و این مناطق را به طور کامل تمیز کنیم. سایر نکات بهداشتی مثل مسواک، نخ دندان و دهانشویه‌ها باید همانند دندانهای طبیعی، برای دندانهای دارای روکش و بریج هم استفاده شوند.
قیمت روکش دندان:
قیمت روکش دندان به نوع روکش و مواد مورد استفاده و هزینه سفید کردن دندان بستگی به روش مورد استفاده دارد. بهتر است قبل از هر روش درمانی مرتبط با دندان برنامه درمانی و تخمین هزینه مکتوب آن را دریافت کنید. قیمت روکش دندان بسته به نوع روکش انتخابی، متفاوت خواهد بود.
روش‌های درخشان کردن دندان کدامند؟
اغلب روش‌های سفید کردن دندان بر پایۀ استفاده از پروکسید هیدروژن و آب اکسیژنه است. ما این روش‌ها را به درمان‌های خانگی و معالجات در دندان پزشکی تقسیم می‌کنیم.
سفید کردن دندان در خانه
روش‌هایی که امروزه در داروخانه‌ها برای سفید کردن دندانها پیشنهاد یا ارائه می‌شوند، بسیار متنوع اند. به طور مثال، ممکن است روش استفاده از بانداژهای آغشته به ژل که باید روی دندان قرار بگیرد، پیشنهاد شود؛ یا داشتن دندان سفید با استفاده از یک کف یا ژل به شکل قطره. طول مدت درمان بین ۵ تا ۳۰ دقیقه است که باید ۱ تا ۴ بار در روز (بسته به نوع محصول)، طی ۷ تا ۳۰ روز تکرار شود.
ایراد این روش طولانی و خسته کننده بودن آن است و برای دست‌یابی به نتیجه و رفع زردی دندان باید زمان زیاد صرف کرد. اما این امر کاملاً طبیعی است زیرا محصولات درخشان کننده‌ای که در داروخانه‌ها عرضه می‌شوند دُز بسیار پایین تری نسبت به داروهای دندان پزشکی دارند. در واقع، داروهایی که جهت رفع زردی دندان در داروخانه ها فروش شان آزاد است، دُزشان ۴ تا ۵ بار کمتر از داروهای مطب دندانپزشک است.
بسیاری از عوامل می‌توانند باعث تغییر رنگ انواع دندان شوند. تغییر رنگ دندان می‌تواند بر وضعیت کلی دندان تاثیر گذاشته و باعث ایجاد لکه سفید روی دندان یا خطوط مشخص در مینای دندان شود. به هر حال برای پیشگیری از این مشکل ابتدا دلیل ایجاد آن مشخص گردد.
سفید کردن دندان در مطب دندان پزشکی
نه تنها داروهایی که دندان پزشک‌ها مصرف می‌کنند، بسیار قوی‌تر هستند بلکه روش‌های کارشان هم بسیار اطمینان بخش و امن است.
اولین درمان بر پایۀ استفاده از قطره‌ای است که حاوی ژل سفید کننده است و لک‌ها را از بین می‌برد. این مرحله، یک ساعت زمان می‌برد و سپس درمان با یک ژل که غلظت کمتری دارد در خانه و طی ۳ الی ۴ روز تکمیل می‌شود (قطره باید ۲ تا ۳ ساعت در روز روی دندان بماند).
در آخرین مرحله، کمتر از یک ساعت زمان نیاز است تا فوراً به دلخواه ترین نتیجه برسید. این مرحله شامل استفاده از ژل براق کننده و یک لامپ مخصوص است. فقط دندانها سفید می‌شوند، لثه‌ها توسط یک مخفیگاه محافظت شده و از داروهای سفید کننده در امان می‌مانند.
هزینه اش چه قدر می‌شود؟ برای درمان با لامپ مخصوص، باید حدوداً ۱۰۰۰ یورو هزینه کرد. و بدون استفاده از لامپ، درمان حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ برایتان یورو تمام می‌شود.
باید توجه داشته باشید که تمام روش سفید شدن دندان (بلیچینگ دندان) در خانه یا در مطب مختص دندانهای سالم، بدون پوسیدگی یا ورم لثه هستند. پروکسید هیدروژن دندانها را به طور موقت در مقابل هوا و سرما حساس می‌کند. ضمناً توصیه می‌شود که قبل از سفید کردن دندانها با روش های مختلف بلیچینگ، جرم گیری هم انجام دهید. محصولات بلیچینگ (رنگ‌بَر) حاوی پروکساید (ها) هستند، که به برداشتن لکه‌های عمقی و سطحی کمک می‌کنند. در مقابل، محصولات سفیدکننده غیر بلیچینگ دندان (غیررنگ‌بر) حاوی مواد هستند که از طریق فعالیت‌های فیزیکی یا شیمیایی تنها به حذف لکه‌های سطحی کمک می‌کنند.
در پایان باید یادآوری کرد که سفید کردن دندانها برای زنان باردار و افرادی که زیاد سیگار می‌کشند، خطرناک است و توصیه نمی‌شود.
نکته:
دندان پزشک‌هایی که کار سفید کردن دندان را انجام می‌دهند بسیار کم هستند، زیرا این کار بسیار زمان بر است و مواد مورد نیازش نیز بسیار گران اند. بنابراین از آنها بخواهید و حتی پافشاری کنید که روش سفید کردن دندان مورد استفاده شان را (چه با لامپ چه بدون لامپ) برای تان کاملاً تشریح کنند.
توصیه ها و تذکراتی برای داشتن دندان هایی سفید
روزانه حداقل دوبار مسواک بزنیو همچنین نخ دندان کشید. هرچند مسواک زدن و نخ دندان نمی توانند زردی فعلی را برطرف نماید اما از مشکلات آینده جلوگیری می نماید.
از دهانشویه ها استفاد ه نمایید. دهانشویه با کشتن باکتری ها و تقویت دندان ها هم به سلامت دندان ها کمک کرده و هم بوی دهان را از بین می برد.
بطور منظم به دندانپزشک مراجعه نمایید. مراجعه به دندانپزشک و بررسی و ترمیم بموقع و پیشگیری کننده دندان ها به حفظ سلامت و بهداشت عمومی دندان ها کمک می نماید. دندان هاییکه بطور جدی آلوده شده اند با روش های حرفه ای بسیار بهتر سفید می شوند.
بیاد داشته باشید داشتن دندان های سفید بسیار خوب است، اما تا زمانیکه دندان هایتان سالم است، سفید بودن و یا نبودن آن زیاد مهم نیست. برای سفید کردن دندان ها به سلامتی دندانهایتان صدمه وارد نکنید.
دندانهایتان را بشدت مسواک نزنید چراکه باعث آسیب دیدن مینای دندان می شود.
هنگام فرآیند سفید کردن دندان، آب اسیکژنه را نخورید. خوردن آب اکسیژنه می تواند باعث تهوع، سوزش و حتی مرگ شود.
اگر زخم در دهان خود دارید، آب اکسیژنه می تواند باعث سوزش زخم ها و سفید شدن آنها گردد، اگر این دو امر را مشاهده کردید نگران نشوید عموما نرمال می باشد.
از روش های حاوی جوش شیرین زیاد استفاده نکنید، چراکه می تواند باعث مینای دندان شود.
اگر ارتدنسی و یا هر چسب دیگری برروی دندان دارید، از جوش شیرین استفاده نکنید چراکه جوش شیرین می تواند چسب آنها را آب نماید.
مقادیر زیادی آب اکسیژنه مصرف نکنید چراکه می تواند باعث آسیب دیدن مینای دندان شود.
دندان روکش شده به شرط سلامت دندان و پروتز منعی برای درمان ارتودنسی ندارد. البته اگر دندانی دارید که نیاز به روکش دارد بهتر است تا حد امکان با موافقت متخصص پروتز به بعد از ارتودنسی و روکش دندانمؤکول گردد زیرا در خلال ارتودنسی دندانها جابجا می شوند. از اینرو خوب تر آن است که پروتز دندان در وضعیت نهایی قالبگیری و تهیه شود.
