کم کاری و پرکاری تیروئید

غده ی تیروئید در جلوی گردن، میان پوست و حنجره قرار گرفته است. این غده از دو بخش که شامل لُب چپ و راست است تشکیل شده است. طول هر کدام حدود پنج سانتی متر بوده و در قسمت وسط به هم متصل هستند وزن کل این غده از بیست گرم تجاوز نمی کند.

هورمون های تیروئیدی

غده ی تیروئید با وجود اندازه ی کوچک، دارای نقش فوق العاده مهمی در کنترل سوخت و ساز بدن و تنظیم کار سلول ها می باشد. این عضو از بدن با تولید هورمون های تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3) و ترشح آن ها به داخل جریان خون وظایف خود را انجام می دهد.

یُد یکی از مهم ترین عناصر سازنده ی این هورمون ها می باشد. در هر مولکول تیروکسین چهار اتم ید وجود دارد، از این رو آن را به اختصار T4 می گویند. در هر مولکول تری یدوتیرونین نیز سه اتم ید وجود دارد که به اختصار آن را T3 می گویند. T4 تنها زمانی شروع به فعالیت می کند که یک اتم ید را از دست داده و تبدیل به T3 شود. در بخش هایی از جهان که کمبود شدید ید در رژیم غذایی مردم وجود دارد (همانند منطقه هیمالایا)، ید کافی در اختیار غده ی تیروئید قرار نمی گیرد تا بتواند به اندازه کافی T3 و T4 تولید نماید. از این رو غده تیروئید برای جبران این کمبود، بزرگ می شود و حالتی را ایجاد می کند که گواتر نامیده می شود و این وضعیت قابل مشاهده نیز هست. در صورتی که بزرگ شدن این غده نیز نتواند این کمبود را جبران کند، بیمار دچار کم کاری غده ی تیروئید می شود. کمبود ید در برخی از کشورها نظیر انگلستان وجود ندارد. در برخی از مواقع وجود ید بیش از حد در رژیم غذایی موجب می شود تا غده ی تیروئید مقدار زیادی از هورمون های تیروئید را تولید کند. این حالت می تواند عوارض درمان نیز باشد.
در افراد سالم سطوح T3 و T4 در خون، به وسیله هورمونی به نام هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) یا تیروتروفین تحت کنترل دقیق قرار دارند. TSH از غده هیپوفیز که به اندازه یک نخود بوده و درست در پشت چشم ها و پایین مغز قرار دارد، ترشح می شود.
زمانی که بیماری تیروئید باعث کاهش هورمون تیروئید در خون می گردد، ترشح هورمون TSH از غده ی هیپوفیز افزایش می یابد و زمانی که سطح هورمون تیروئید در خون بالا می رود، ترشح هورمون TSH قطع می شود. این رابطه که مفهومی آشنا برای مهندسان و زیست شناسان است به واکنش فیدبک منفی معروف است.

تشخیص کم کاری و پرکاری تیروئید

اگر پزشک احتمال بدهد که شما دچار نوعی کم کاری غده ی تیروئید یا هیپوتیروئیدی هستید، برای اطمینان از این تشخیص نمونه ای از خون شما را برای آزمایش به آزمایشگاه می فرستد. اگر آزمایش نشان دهنده ی کاهش میزان هورمون های T3 و T4 و افزایش میزان TSH در خون باشد دلیل بر کم کاری تیروئید می باشد.
به همین نحو تشخیص پرکاری تیروئید یا هیپرتیروئیدی را نیز می توان با مشخص کردن میزان بالای T3 و T4 و میزان پایین TSH اثبات کرد. این نتایج را می توان در مدت چند روز به دست آورد. به طور معمول نیازی به انتقال بیماران دچار کم کاری غیر کمپلیکه ی (غیر پیچیده) تیروئید به بیمارستان نیست و پزشک آن ها می تواند مواد لازم را توضیح داده و درمان آن ها را کنترل نماید. اما بیشتر بیماران دچار پرکاری تیروئید یا بیمارانی که غده ی تیروئید به صورت غیر طبیعی در آن ها بزرگ شده است برای آزمایش های بیشتر و مشاوره در مورد درمان باید به پزشک متخصص تیروئید مراجعه نمایند.

اختلالات تیروئیدی در دنیا بسیار شایع می باشند. از هر بیست نفر از جمعیت دنیا یک نفر مبتلا به بیماری های پرکاری، کم کاری یا گواتر (بزرگ شدن تیروئید) می باشند. بسیاری از  را می توان با موفقیت درمان نمود؛ حتی سرطان تیروئید که بسیار نادر است اگر به زودی شناسایی و به درستی درمان شود، نمی تواند خیلی خطرناک باشد. بیماری های غده ی تیروئید

بیماری های تیروئید اغلب دارای زمینه ی ارثی می باشند، اما حالت های غیر قابل پیش بینی و شکل های به خصوصی از آن نیز وجود دارد. روی هم رفته بیماری های تیروئیدی در زنان رایج تر از مردان است.