چاقی و ناباروری زنان

[sbu_post_image]

چاقی می‌تواند با ناتوانی در تخمک‌گذاری و نازایی در زنان همراه باشد و در صورت بارداری، تأثیرات زیانباری بر سلامت مادر و جنین دارد. در جهان امروز، پدیده چاقی به عنوان یک عامل خطرناک و تهدیدکننده برای سلامتی، به شدت در حال افزایش است. چاقی، نه تنها در بزرگسالان، بلکه در نوجوانان و کودکان نیز به دلیل تغذیه نادرست و مصرف فست‌فودها، شایع شده است. در صورتی که غذاهای پرکالری و پرچربی به صورت پیوسته مصرف شود، بدن به آنها عادت می‌کند و این فرایند می‌تواند منجر به چاقی و نازایی در زنان شود.

هورمون چاقی

هورمون لپتین در بافت چربی سفید تولید می‌شود و پس از ورود به سیستم گردش خون، پیام‌هایی را به مرکز مخصوصی در مغز ارسال می‌کند تا فرد احساس سیری کند. میزان هورمون لپتین در افراد چاق بالا می‌رود و مدارهای مغزی آن‌ها از کار می‌افتد. این هورمون بیشتر در زنان نسبت به مردان تولید می‌شود و برای تنظیم اشتها، افزایش متابولیسم بدن، بلوغ، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از چاقی و ناباروری زنان ضروری است. کمبود چربی در بدن موجب کاهش میزان لپتین می‌شود و می‌تواند منجر به عدم منظم بودن سیکل قاعدگی و تخمک‌گذاری شود. در زنان چاق، کاهش وزن می‌تواند منجر به منظم شدن سیکل ماهیانه و افزایش باروری شود. چاقی می‌تواند منجر به بیماری‌های مختلفی از جمله بیماری‌های قلبی، افزایش کلسترول، فشار خون، خطر تشکیل لخته و سکته مغزی، دیابت، ورم‌های مفاصل، بیماری‌های کبد و کیسه صفرا، عدم تخمک‌گذاری، نازایی، ناباروری، و سرطان‌های رحم و پستان منجر شود. چاقی بیش از حد می‌تواند با عدم تخمک‌گذاری و ناباروری در زنان همراه باشد و در صورت بارداری، تأثیرات زیانباری بر سلامت مادر و جنین دارد.

چاقی می‌تواند منجر به اختلال در بستر خون‌رسانی شود که ناشی از اختلال در نیتریک اکساید است و همچنین باعث ایجاد رادیکال‌های آزاد اکسیژن (ROS) و اختلالات هورمونی می‌شود که به‌صورت Relative hypogonadotropic hypogonadism باعث اختلال در اسپرماتوژنزیس و نازایی می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که افراد چاق که شاخص توده‌ی بدنی (BMI) آن‌ها بالای 31 (در مقابل 28) و ضخامت پوست آن‌ها بالای mm 34 (در مقابل mm 25) دارای شانس کمتری برای پدر شدن هستند. اضافه وزن و چاقی یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بهداشتی و عامل خطر برای بسیاری از بیماری‌های دوران بارداری است. در ایران، حدود ۴۰ درصد زنان در سنین باروری (۳۴ تا ۱۵ سال) دچار اضافه وزن و چاقی هستند. اضافه وزن و چاقی توسط فاکتورهای مختلفی مانند نمایه توده بدنی (BMI) و نسبت دور کمر به دور باسن که نشان‌دهنده چاقی شکمی است، تعیین می‌شود.

عوارض چاقی در زنان

چاقی و اضافه وزن در دوران بارداری با عوارضی همراه است. عوارض چاقی در زنان و بویژه در دوران بارداری عبارتند از:

• در زنان چاق عدم تخمک گذاری، نازایی، ناباروری، سرطان های رحم و سینه بیشتر شایع است.
• چاقی از عوامل بسیار مهم مرگ مادران به دلیل بروز بیشتر ترومبوآلبومینی، عوارض ناشی از بیهوشی و عفونت های رحم پس از عمل سزارین است.
• چاقی مادر با بروز بیشتر ماکروزومی (وزن بیش از ۴ کیلوگرم نوزاد در بدو تولد) همراه است.
• چاقی عامل خطر برای بسیاری از بیماری های دوران بارداری از جمله دیابت بارداری، فشار خون بالا و مسمومیت بارداری است.
• چاقی با شیوع بیشتر عفونت های رحم و خونریزی های پس از زایمان همراه است.

زنان باردار دچار اضافه وزن و چاقی نباید از رژیم های محدود (برای مثال رژیم غذایی که در آن مصرف کربوهیدرات ها، نان، برنج، ماکارونی حذف می شود) و یا رژیم های غذایی که در آنها از تمام گروه های غذایی اصلی که برای جلوگیری از چاقی و ناباروری زنان است یعنی نان و غلات، شیر و مواد لبنی، سبزی و میوه، گوشت، حبوبات و تخم مرغ استفاده نمی شود) برای کاهش وزن استفاده کنند. تحرک کافی از طریق پیاده روی منظم روزانه (یک ساعت پیاده روی در روز) در صورت نداشتن ممنوعیت پزشکی داشته باشند.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” اختلالات هورمونی و چاقی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه چاقی و نازایی زنان مطالعه فرمایید.

منبع: سه نسل. ایران مانکن