[sbu_post_image]
بسیاری از بیماریها با توجه به مكانیسم آنها باعث چاقی میشوند. كم كاری غده تیروئید سبب كاهش هورمون های تیروئیدی میشود كه این هورمونها نقش بسیار مهمی در سوخت و ساز مواد غذایی در بدن دارند و كم شدن آنها باعث ذخیرهسازی چربی و درنتیجه چاقی میشوند. البته كم كاری تيروئيد بيشتر باعث تجمع آب در بدن شده (چاقی تجمع چربي در بدن ميباشد)، و كل اضافه وزن ناشي از آن ممكن است ۴ تا ۵ كيلوگرم باشد.
در مورد چاقی باورهای نادرستی نیز وجود دارد، برای مثال خیلی از افراد فکر می کنند چاقی آنها به دلیل کم کاری تیروئید است، در اثر کم کاری غده تیروئید به دلیل کاهش هورمون های تیروئید در متابولیسم بدن اختلالاتی ایجاد می شود که یکی از نشانه های کم کاری تیروئید، افزایش وزن و در نتیجه چاقی است. ولی واقعیت این است که کم کاری تیروئید خفیف، هیچ گونه تاثیری بر چاقی ندارد و در موارد شدید نیز در نهایت 2 تا 3 کیلو موجب چاقی می شود. بیماری هایی که موجب چاقی می شوند خیلی شایع نیستند.
چاقی ملایم ناشی از کم کاری تیروئید
چاقی ها دلایل مختلفی دارند که چاقی های ملایم به اندازه 2 تا 4 کیلو گرم ناشی از کم کاری تیروئید است و چاقی ملایم نامیده می شود. ممکن است اضافه وزن در افراد از پر خوری، کاهش دفع آب از بدن و کم کاری تیروئید باشد. این نوع چاقی های ملایم معمولا در خانم ها بيشتر از آقايان مشاهده مي شود.
تشخیص چاقی ناشی از کم کاری تیروئید
مهمترین راه تشخیص چاقی ناشی از کم کاری تیروئید ، آزمایش خون در هر سنی است.
کم کاری تیروئید اگر خفیف باشد می تواند در حد ماکزیمم 5 کیلو اضافه وزن بدهد. وزن های بالاتر نمی تواند ارتباطی به کم کاری تیرویید داشته باشد. کم کاری تیروئید اگر شدید باشد اضافه وزنی وجود نخواهد داشت.
علائم کم کاری تیروئید ملایم که اغلب با آزمایش خون مشخص میشود، محسوس نیست ؛ هورمونهای تیروییدشان در حد طبیعی هستند و فقط هورمون tsh در خون آنها بالاست. فقط برخی از افراد مبتلا به این نوع کم کاری (خانمهایی که قصد باردارشدن دارند، افرادی که تیروییدشان بزرگ است یا کسانی که چربی خونشان بالاست) نیاز به درمان دارند. اما کمکاری تیرویید پیشرفته حتما باید درمان شود زیرا در غیر این صورت ممکن است عوارض مربوط به بیماری افزایش یابد.
این خانم مدتی تمایل شدید به خوابیدن داشتهاند، این خوابآلودگی شدید میتواند به علت افسردگی و مشکلات روانی ناشی از فوت برادرشان باشد. ارتباط استرس با کمکاری تیرویید، ثابت نشده ولی بررسیهای علمی نشان میدهد استرسهای شدید بیشتر منجر به سمیشدن و پرکاری تیرویید میشوند. به هر حال استرس میتواند روی سیستم ایمنی افراد اثر بگذارد و با مختلشدن سیستم ایمنی، ممکن است در برخی افراد کمکاری تیرویید ایجاد شود.
نکته مهم دیگر این است که اغلب به افرادی که دچار اضافهوزن میشوند، گفته میشود کم کاری تیرویید دارند اما این یک باور تقریبا غلط است. درست است که کم کاری تیرویید میتواند افزایش وزن ایجاد کند ولی این افزایش وزن خیلی قابلملاحظه نیست. در کمکاری پیشرفته تیرویید 3 تا 4 کیلوگرم و حداکثر 5 کیلوگرم افزایش وزن ایجاد شود و افزایش وزن قابلملاحظه به دلیل ابتلا به این بیماری بسیار بهندرت اتفاق میافتد. افزایش وزن زیاد مثلا 20 یا 25 کیلوگرم نمیتواند با کمکاری تیرویید ارتباط داشته باشد. البته بیشتر بیماران مبتلا به کمکاری تیرویید پف و ورم دارند و ممکن است به علت ورم و تجمع آب در بدن، دچار کندی حرکت شوند، فعالیتشان کاهش پیدا کند و چاق شوند اما این افزایش وزن طی چند هفته تا چند ماه پس از شروع درمان و مصرف هورمونهای تیرویید برطرف میشود.
کمکاری تیروئید زمانی رخ میدهد که سطح هورمونهای تیروئید، یعنی ترییدوتیرونین (T3) و تیروکسین (T4)، بیش از حد پایین باشد. اگرچه تنها تغییر رژیم غذایی برای برگرداندن سطح هورمونهای تیروئید به مقادیر طبیعی خود کافی نیست، اما رعایت رژیم غذایی کم کاری تیروئید و اجتناب از خوردن برخی غذاها و مصرف بیشتر برخی دیگر از آنها به جذب بهتر این هورمونها توسط بدن کمک میکند.
آشنایی با درمان کم کاری تیروئید (کلیک کنید)
منبع: زیبا تن. تبیان