[sbu_post_image]
ناباروری به وضعیتی اطلاق می‌شود که توانایی یک فرد برای باروری یا تولید فرزندان کاهش یافته یا از بین رفته باشد. اما این موضوع به این معنی نیست که فرد مشکل جدی‌ای دارد یا کاملاً عقیم است. ناباروری یک مشکل شایع است و اغلب موارد مشخص‌کردن علت آن چالش برانگیز است. هر دو جنسیت، مردان و زنان، در معرض عواملی قرار دارند که می‌توانند منجر به نازایی شوند. این عوامل ممکن است از نظر ژنتیکی یا محیطی باشند یا مربوط به شیوه‌ی زندگی فرد باشند. از این رو، پیشگیری از نازایی ناشی از چاقی اهمیت ویژه‌ای دارد.
چاقی و ناباروری در مردان و زنان
یكی از شایعترین عواملی كه در ایجاد ناباروری در مردان و زنان نقش دارد چاقی است. چاقی مشكل بزرگی برای سلامتی به حساب می‌آید و شرایطی را ایجاد می‌كند كه علاوه بر مضراتی كه برای سلامت فرد ایجاد می‌كند، بر عوارض و خطر سایر بیماریها نیز می‌افزاید.
مطالعات متعدد نشان داده‌اند كه زنانی كه اضافه وزن دارند و یا چاق هستند در مقایسه با زنانی كه وزن طبیعی دارند مدت زمان بیشتر و دشوارتری را برای باردار شدن سپری می‌كنند. به علاوه پس از باردار شدن نیز احتمال ناموفق بودن بارداری در زنان چاق بیشتر است. اضافه وزن در مردان و زنان منجر به افزایش میزان هورمونها در بدن می‌شود و هورمونها نیز فرایند باروری در مردان و زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهند. ترشح غیر طبیعی هورمونها می‌تواند منجر به افزایش وزن و تاثیرات منفی بر روی تولید سلولهای جنسی در مردان و زنان گردد. در زنان، وزن زیاد موجب افزایش تولید انسولین می‌شود كه ممكن است منجر به نامنظم شدن تخمك گذاری شود. همچنین بین چاقی، افزایش تولید انسولین و ناباروری ارتباطی وجود دارد كه به این همراهی سندرم تخمدان پلی كیستیک گفته می‌شود. این وضعیت با دوره‌های نامنظم قاعدگی، نبود تخمك‌گذاری، چاقی و افزایش سطوح هورمون های مردانه در بدن ارتباط دارد.
چربی زیادی، تولید هورمون آزاد كننده‌ی گنادوتروپین (GNRH) را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وجود این هورمون برای تنظیم تخمك‌گذاری در زنان و نیز برای تولید اسپرم در مردان ضروری است. به علاوه هورمون آزاد كننده‌ی گنادوتروپین (GNRH) با واسطه دو هورمون دیگر، موجب تكامل تخمك و همچنین اسپرم می‌شود. چربی اضافی بر روی هورمونها تاثیر می‌كند و تعادل طبیعی هورمونهای جنسی در بدن را بر هم می‌زند.
عدم تخمک گذاری در زنان چاق
در زنان چاق، عدم تخمک‌گذاری، نازایی، ناباروری و سرطان‌های رحم و سینه شایع‌تر هستند. چاقی از عوامل بسیار مهم مرگ مادران به دلیل بروز بیشتر عوارض ناشی از بیهوشی و عفونت‌های رحم پس از عمل سزارین است. همچنین، چاقی مادر با بروز بیشتر تولد نوزاد با وزن بیش از ۴ کیلوگرم در بدو تولد همراه است و عامل خطر برای بسیاری از بیماری‌های دوران بارداری مانند دیابت بارداری، فشارخون بالا و مسمومیت بارداری است.
همچنین، چاقی با شیوع بیشتر عفونت‌های رحم و خونریزی‌های پس از زایمان همراه است. یکی از راه‌های پیشگیری از نازایی ناشی از چاقی، کاهش مصرف چربی است. مادران باردار که دچار اضافه وزن هستند، لازم است از سرخ کردن غذاها اجتناب کرده و حتی الامکان غذاها را به شکل آب‌پز، بخارپز و کبابی مصرف کنند. زنان باردار به جای به کاربردن سس‌های چرب در تهیه سالاد، از چاشنی‌هایی مثل آبلیمو، سرکه، آبغوره و آب نارنج استفاده کنند و از تنقلات پرچرب مثل چیپس، پیراشکی و شکلات اجتناب کنند. کم‌کردن مصرف قند و شکر همراه و یا با چای و جایگزینی آن با کشمش، خرما به مقدار کم و استفاده از میوه‌های نظیر سیب، هلو و گلابی که قند کمتری دارند و محدود کردن میوه‌های شیرین مانند انگور، خربزه و انجیر از راه‌های کنترل وزن در خانم‌های باردار چاق است.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” چاقی و ناباروری زنان ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه نازایی ناشی از چاقی مطالعه فرمایید.
منبع: علوم پزشکی. سیمرغ
