هیپوتالاموس غده تنظیم اشتها

[sbu_post_image]

وظایف هیپوتالاموس

هیپوتالاموس یکی از مهم‌ترین بخش‌های مغز محسوب می‌شود که کنترل ثبات محیط داخلی بدن را به عهده دارد. در واقع هیپوتالاموس بخش کوچکی از مغز است که در انسان فقط 5 گرم وزن دارد و مرکز تنظیم گرسنگی، تشنگی، خواب و بیداری، دمای بدن، هیجانات و احساسات و غیره است.

ورود مواد غذایی به معده و روده سبب اتساع آن‌ها می‌شود و در نتیجه باعث تحریک گیرنده‌های مکانیکی در جدار معده و روده خواهد شد این گیرنده‌ها مکانیکی تحریک شده و پیام‌هایی را به شبکه تنظیم اشتها می‌فرستند که این امر سبب به وجود آمدن احساس سیری در فرد می‌شود.
هورمون‌های ترشح شده از سلول‌های مخاطی دستگاه گوارش نیز به شبکه تنظیم اشتها پیام می‌فرستند و منجر به ایجاد حالت سیری و گرسنگی می‌شوند. احساس سیری معمولاً 20 تا 40 دقیقه طول می‌کشد. هرچقدر مواد غذایی بیشتر جویده شوند، تماس مواد غذایی با این گیرنده ها بیشتر صورت می‌گیرد و در نتیجه احساس سیری زودتر به وجود می‌آید.

توصیه ما به  افراد چاق این است که:

غذاها را خوب بجوند و در رژیم غذایی خود از مواد غذایی حاوی فیبر از جمله میوه‌ها و سبزی‌ها استفاده کنند. مواد غذایی حاوی فیبر دارای بافت محکمی است که قبل از بلعیدن به میزان بیشتری باید جویده شوند که همین امر احساس سیری را ایجاد می‌کند.

عوامل موثر بر کاهش اشتها

تغییرات درجه حرارت محیط و در نتیجه تغییرات درجه حرارت بدن فقط بر روی اندازه‌ی وعده‌های غذایی تأثیر می‌گذارد و بر روی تعداد دفعات مصرف مواد غذایی اثری ندارد.

افزایش غلظت قند خون پس از مصرف مواد غذایی حاوی کربوهیدرات، با تأثیر بر برخی از هسته‌های هیپوتالاموس منجر به افزایش استفاده از قند توسط سلول‌ها شده و منجر به احساس سیری می‌شود. از طرفی مصرف پروتئین و در نتیجه افزایش اسیدهای آمینه موجود در خون باعث ایجاد احساس سیری می‌شود.

همچنین برخی پژوهش‌ها نشان دادند که افزایش غلظت چربی‌های خون پس از تجویز وریدی تری‌گلیسیریدها سبب کاهش اشتها و به وجود آمدن احساس سیری از طریق اثرگذاری بر برخی از هسته های هیپوتالاموس در شبکه تنظیم اشتها می‌شود.
زمانی که درجه حرارت بدن بالا می‌رود، هیپوتالاموس به شبکه تنظیم اشتها پیام می‌فرستد و این امر سبب کاهش اشتها و کاهش دریافت مواد غذایی و در نتیجه کم شدن اثر گرمازایی ناشی از مصرف مواد غذایی می‌شود و به این ترتیب حرارت در بدن افت می‌کند.
زمانی که درجه حرارت بدن پایین می‌آید، پیام‌های فرستاده شده از هیپوتالاموس به شبکه تنظیم اشتها، باعث افزایش اشتها و افزایش مصرف مواد غذایی می‌شوند و به این ترتیب سبب افزایش تولید حرارت در بدن می‌شوند.
منبع: تبیان