[sbu_post_image]
بروز بیماری های مختلف و شیوه تغذیه از جمله مسائل محیطی است که می تواند در افزایش رشد قدی بچه ها تاثیرگذار باشد؛ اما موضوع ژنتیک که بیشتر نادیده گرفته می شود، به این معنی است که اگر پدر و مادری قدشان متوسط یا کوتاه باشد، نباید انتظار داشته باشند فرزندشان خیلی قد بلند شود. قد بچه ها به اندازه میانگین قد پدر و مادرشان است. البته این میزان برای پسرها ممکن است کمی بیشتر از مقدار میانگین باشد و برای دخترها کمی کمتر، ولی به طور کلی اندازه قد پدر و مادر هم در این زمینه بسیار تاثیرگذار است.
افزایش قد طبیعی ناشی از عوامل مختلفی مانند ژنتیک، تغذیه و هورمون است و اختلال در هر کدام از آنها منجر به کوتاهی قد می شود لذا کودکانی که رشد خوبی ندارند و یا کمتر از دو اینچ در سال رشد داشته اند و یا هنوز هم لباس سال گذشته را می پوشند باید توسط یک فوق تخصص غدد کودکان ( برای تعیین اینکه آیا یک علت که موجب اختلال رشد کودک شده وجود دارد ) مورد معاینه قرار گیرند.
علل اختلال در افزایش قد کودکان
در سطح جهان سوء تغذیه شایعترین علت نارسایی رشد کودکان است کمبود های تغذیه ای در کشورهای در حال توسعه اغلب در اثر رژیم غذایی محدود است. عمدتاً به دلیل فقدان پروتئین و سایر مواد مغذی اساسی در رژیم غذایی است لذا کودکان نیاز به یک رژیم غذایی متعادل با کالری کافی و پروتئین که برای رشد ضروری است دارند.
بسیاری از بیماریها و اختلالات وجود دارد که می تواند منجر به کوتاهی قد و نارسایی رشد در کودکان شود بیماری های مزمن و سیستمیک که شامل بیماریهای ( دستگاه عصبی، گردش خون، دستگاه گوارش، کلیه ها، ریه ها و یا بافت همبند ) باعث اختلال در افزایش قد می شود.
کوتاهی قد روانی همراه با بلوغ جنسی دیررس که اغلب در ارتباط با محرومیت عاطفی، کودک آزاری و غفلت رخ می دهد.
اختلال در افزایش قد میتواند یکی از علائمی باشد که در برخی از سندرمهای ژنتیکی مانند سندرم ترنر، سندرم داون و سندرمهای دیگر مشاهده میشود. به عنوان مثال، در سندرم ترنر، کوتاهی قد در دوران حاملگی شروع میشود و تفاوت در طول اندامها، به ویژه ساق پا، مشاهده میشود. همچنین، کودکان با این سندرم ممکن است چهره کوچک و سر نسبتاً بزرگی داشته باشند و انگشت پنجم آنها معمولاً بسیار کوتاه است. همچنین، ممکن است نواری ناژوبانی ناچیز بین انگشتان دوم و سوم ایجاد شود. علاوه بر این، افراد مبتلا به این سندرم ممکن است با مشکلات کلیوی مکرر و سطح قند خون پایین روبرو شوند.
اختلال افزایش قد ممکن است مربوط به عقب مانندگی رشد داخل رحمی ( وضعیتی که در آن کودکان با وزن کمتر از 5 پوند در ترم و یا تولد زود هنگام ) باشد.
اختلالات غضروف و استخوان ( کندرودیستروفیا ) ممکن است علت نارسایی رشد باشد آکندروپلازیا یکی از رایج ترین شرایط که باعث اختلال افزایش قد می شود یک اختلال ژنتیکی استخوان و غضروف است که فرد پاهای کوتاه، پل بینی کوتاه، سر کمی بزرگ و پیشانی برجسته دارد آکندرودیسپلازیا بعد از 24 هفته از بارداری و در هنگام تولد با استفاده از سونوگرافی قابل تشخیص است .
بیماریهای مرتبط با کمبود هورمونها ورودی به غدههای درون ریز و اختلال در متابولیسم میتوانند عللی برای کوتاهی قد باشند. به عنوان مثال، کمبود هورمون تیروئید (هیپوتیروئیدیسم) و کمبود هورمون رشد از این دسته علل هستند. در کودکان مبتلا به کمکاری تیروئید، رشد بسیار کندتر از نرمال است. علائمی از جمله بزرگ شدن زبان، صورت ضخیم و پفآلود، اختلالات عصبی و تأخیر در رشد به دلیل کارکرد ضعیف غده تیروئید رخ میدهد. این کودکان به نظر جوانتر از سن واقعی خود میرسند. کمبود هورمون رشد میتواند در هر زمان در طول دوره شیرخوارگی یا دوران کودکی رخ دهد و نشانه بارز آن کاهش چشمگیر رشد است. این کودکان علائمی از کاهش قند خون و چاقی نیز دارند که با تجویز هورمون رشد (HGH) توسط پزشکان، میتوانند به اوج قد متوسط برسند.
کوشینگ: این اختلال بسیار نادر است افزایش بیش از حد کورتیزول از غده آدرنال باعث چاقی و ثابت ماندن قد می شود لذا یک آزمایش خون برای تامین میزان کورتیزول در خون لازم است
این روزها نه تنها پدر و مادرها که گاهی خود نوجوانان هم به محض این که احساس می کنند قدشان کوتاه است به فکر هورمون رشد می افتند و می خواهند با استفاده از این هورمون مشکل کوتاهی قدشان را درمان کنند. در صورتی که استفاده از این هورمون برای همه مناسب نیست و نباید خودسرانه از آن استفاده کرد.
آشنایی با روش های افزایش قد (کلیک کنید)
منبع: لیموفان. رژیم سلامتی