[sbu_post_image]
ایجاد علائم جنسی ثانویه در مردان تحت تأثیر هورمون تستوسترون را به اصطلاح “مردزائی” می گویند. بنابراین در پسری که بنا به دلائلی این هورمون در علائم جنسی ثانویه او وجود ندارد و یا باز بنا به دلائلی این هورمون عملکرد طبیعی ندارد، علائم جنسی ثانویه مردانه ایجاد نخواهند شد. بنابراین این مطلب خیلی مهم است که در حول و حوش سن بلوغ، والدین دقت کنند که فرایند شروع و تکامل بلوغ در فرزندان آنها سیر طبیعی داشته باشد. عدم اطلاع در جامعه ما در این مورد خیلی وسیع است. به عنوان مثال بنده چندین بیمار تحصیل کرده داشتهام که پس از فراغت از تحصیل و ازدواج، بعلت ناباروری مراجعه کردهاند و در کمال تعجب هیچگونه از علائم جنسی ثانویه مردانه را نداشتهاند.
در دوران کودکی، میزان هورمونهای غدد جنسی در خون کم است، اندامهای تولید مثل نارس هستند و دختران و پسران از لحاظ ظاهر فرق چندانی با هم ندارند. اما با فرارسیدن بلوغ(دورهای که در آن نوجوان توان باروری جنسی پیدا میکند) علائم جنسی ثانویه نمایان میشود. علائم جنسی ثانویه در مردان، خصوصیاتی به جز اندامهای تولید مثل هستند که مردان و زنان را از هم جدا میکنند. اصل کلی حاکم بر پرسش جنسی طبیعی در دوران بلوغ، اصل سادهای است.
در پسران بالغ، میزان آندروژن از استروژن بیشتر است که نتیجه آن مردانگی و علائم جنسی ثانویه در مردان میباشد؛ در دختران بالغ هم استروژنها بیشتر هستند که نتیجه آن زنانگی میباشد. کسانی که قبل از بلوغ اخته میشوند به پختگی جنسی نمیرسند مگر آن که آندروژن یا استروژنهای جایگزین دریافت کنند. اما حتی در بلوغ هم فرضیه “مردها مرد هستند و زنها زن”، چندان درست نیست. آندروستندیون، آندروژنی است که عمدتا توسط غده فوقکلیوی آزاد میشود و در حالت عادی مسئول افزایش موی زهار و موی زیر بغل در زنان است. به این ترتیب نمیتوان آندروژنها را “هورمونهای مردانه” نامید، چون یکی از آنها موجب افزایش موی زهار زنان میشود.
هورمون های جنسی
هورمونهای جنسی از یک گروه خاص از استروئیدها تشکیل شدهاند و توسط غده هیپوفیز تنظیم میشوند. این هورمونها شامل آندروژنها، استروژنها و پروژسترون میشوند. در زنان، هورمونهای هیپوفیز تخمدانها را تحریک میکنند تا هورمونهای جنسی مانند استروژن و پروژسترون تولید کنند. اما در مردان، این هورمونها تخمدانها را تحریک نمیکنند و به جای آن، باعث تولید و ترشح هورمونهای جنسی مردانه مانند تستوسترون میشوند.
علاوه بر تخمدانها و تخمکها، هورمونهای جنسی نیز به میزان کمتری توسط غدد فوقکلیوی ترشح میشوند.
طرز انتشار موهای بدن
ظهور موها در ناحیه زیر بغل و ناحیه نشیمنگاه پس از شروع رشد بیضهها و آلت تناسلی آغاز میشود. هر قسمت از پوست بدن مردان بهطور متفاوتی به هورمون تستوسترون واکنش نشان میدهد و علائم جنسی ثانویه نیز در مردان متفاوت است.
عموماً، توالی ظهور موها در بدن پسران پس از شروع بلوغ به این صورت است: زیر بغل، ناحیه نشیمنگاه، لب فوقانی، اطراف گوش، سینه و در نهایت صورت یا ریش. فرایند انتشار مو در بدن یک فرایند بیولوژیک است و در مردان مختلف متفاوت است. در برخی مردان، ساعد، ساق پا، شکم و ناحیه پشت بسیار پر مو میشود، اما این امر در تمامی مردان قاطعیت ندارد.
مهم است که بدانیم که علائم جنسی ثانویه در مردان و رشد موهای صورت در اواخر بلوغ تکامل مییابد. پس از کامل شدن بلوغ، ظرف 2-4 سال بعد موهای صورت تیرهتر، زبرتر و ضخیمتر میشود. برخی از مردان حتی تا 10 سال پس از کامل شدن سن بلوغ، رشد موهای صورتشان کامل نمیشود. هورمون تستوسترون، علاوه بر این که سبب رشد مو در صورت و بدن میشود، سبب ریزش موی سر نیز میشود. این هورمون تستوسترون باعث طاسی شدن موهای سر در آقایان و پسرفت ناحیه رویش مو بر روی پیشانی با افزایش سن میشود. به همین دلیل، خانمها به دلیل فقدان هورمون مردانه دچار طاسی سر نمیشوند. اگر یک خانم به هر دلیل میزان هورمونهای مردانه در بدنش زیاد شود، ممکن است دچار ریزش موی سر و رشد مو در صورت و نواحی مختلف بدن شود (پرموئی).
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” تقویت موهای صورت در پسران ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه صفات جنسی موی مردان مطالعه فرمایید.
منبع: دنیای علوم آزمایشگاهی. هفت سیب