سندرم خستگی آدرنال: اختلال در ترشح غدد فوق کلیه ناشی از استرس

سندرم خستگی آدرنال

خستگی آدرنال یا خستگی آدرنالین اصطلاحی است که بر گروهی از علائم نامشخص اعمال می‌شود. این اصطلاح، از زمان ایجاد مفهوم سندرم خستگی آدرنال در اواخر دهه 1990، مورد توجه بسیاری از پزشکان طب مکمل قرار گرفته است. اما تاکنون هیچ مدرک علمی پزشکی مبنی بر وجود این بیماری ارائه نشده است.

طرفداران این اصطلاح ادعا می‌کنند که این اختلال وجود دارد و افراد زیادی به آن مبتلا می‌شوند. این اصطلاح برای اولین بار پس از اینکه یک پزشک متخصص کایروپرکتیک آن را به عنوان یک بیماری تشخیص داده و اطلاعاتی در خصوص آن منتشر کرد، مورد توجه قرار گرفت. اما همچنان وجود هیچ مدرک علمی قاطعی برای تایید وجود این بیماری وجود ندارد.

به هر حال، اگر شما احساس می‌کنید که علائم خستگی آدرنال شما به گونه‌ای است که زندگی روزمره شما را تحت تأثیر قرار داده است، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید تا دلیل آن را تشخیص دهد و راهکارهای مناسبی را برای رفع آن ارائه کند.

عملکرد غده فوق کلیوی 


عملکرد غده فوق کلیوی

در بدن هر انسان بطور طبیعی دو غده فوق کلیوی وجود دارد ، که هر یک بالای یکی از کلیه‌ها قرار گرفته‌اند. بخش بیرونی غدد فوق کلیوی ،که به قشر آدرنال معروف است، هورمون‌های آندروژنی ،کورتیزول و آلدوسترون تولید می‌کند. بخش داخلی آن‌ها که به آن مدولا آدرنال گفته می‌شود ،هورمون‌های آدرنالین یا اپی‌نفرین و نوراپی نفرین را تولید می‌کند.

این هورمون‌ها اعمال حیاتی و مهمی در بدن انجام می‌دهند از جمله:

  • حفظ متابولیسم ، از جمله مدیریت سطح التهاب و قند خون در بدن
  • تنظیم تعادل نمک و آب در بدن
  • تنظیم فشار خون
  • حفظ حاملگی در زنان باردار
  • بارز کردن علائم شروع بلوغ جنسی و کنترل روند پیشرفت آن‌ در دوران بلوغ
  • کنترل ” واکنش جنگ و گریز “بدن در مواجه با استرس

اختلالات غده فوق کلیوی 

نارسایی آدرنالین اصطلاحی پزشکی است که برای شرایطی به کار می‌رود که غدد فوق کلیوی به اندازه‌ای که باید هورمون تولید نمی‌کند. اختلال تولید هورمون کورتیزول اغلب بیشتر از بقیه هورمون‌ها ایجاد می‌شود.

علائم نارسایی آدرنال می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

  • خستگی مداوم
  • ضعف عضلانی
  • کاهش اشتها و وزن
  • درد شکم ، حالت تهوع و اسهال
  • فشار خون پایین
  • افسردگی و تحریک پذیری
  • هوس نسبت به شوری
  • هیپوگلیسمی
  • سردرد
  • تعریق بیش از حد
  • قاعدگی نامنظم در زنان

در بدترین حالت ، نارسایی آدرنال می‌تواند به یک بحران خطرناک آدرنال تبدیل شود که علائم آن شامل موارد زیر است:

  • درد ناگهانی و شدید در ناحیه تحتانی کمر ، پاها یا شکم
  • اسهال یا استفراغ شدید
  • کمبود آب بدن
  • بی هوش شدن

بحران آدرنال در صورتی که فورا درمان نشود ، ممکن است به مرگ منجر شود.

در زیر برخی از اختلالات اثبات شده غده آدرنال را می‌آوریم. برخی از این اختلالات در صورتی که به درستی درمان نشوند می‌توانند منجر به نارسایی آدرنال شود:

  • تومورهای آدرنال: تومورهای آدرنال شامل آدنوم آدرنال ( یا آدنوم غدد فوق کلیوی) ، کارسینوم آدرنال (یا کارسینوم قشر غدد فوق‌کلیه) و فئوکروموسیتوما است.
  • بیماری آدیسون: بیماری آدیسون مشکلی است که در که غدد فوق کلیوی به اندازه کافی گلوکوکورتیکوئید،کورتیزول تولید نمی‌کند و همچنین معمولاً کمبود تولید مینرالوکورتیکوئید و آلدوسترون را نیز شامل می‌شود. علائم این بیماری شامل درد شکمی ، ضعف و رنگدانه‌‌های زیاد پوست است.
  • هایپرپلازی مادرزادی آدرنال: این عنوان برای گروهی از اختلالاتی به کار می‌رود که در آن‌ها ژن‌هایی که آنزیم‌های مسئول تولید کورتیزول در غده‌های آدرنال را کد گذاری می‌کنند دچار جهش می‌شوند. این شرایط غالباً روند پیشرفت خصوصیات جنسی اولیه و ثانویه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
  • آدرنولکودیستروفی مرتبط با کروموزوم X: یک اختلال ژنتیکی است که باعث آسیب رسیدن به غلاف میلین که اعصاب را می‌پوشاند، می‍‌‌‌شود. زنجیره بسیار طولانی اسیدهای چرب در مغز و غدد فوق کلیوی تجمع می‌یابند. این تجمع باعث نارسایی آدرنال می‌شود.
  • بیماری کوشینگ: در این بیماری به دلیل وجود تومور در غده هیپوفیز ، سطح کورتیزول تولید شده توسط غدد فوق کلیوی افزایش می‌یابد.
  • هیپرآلدوسترونیسم: در این بیماری غدد فوق کلیوی بیش از حد آلدوسترون تولید می‌کنند و این منجر به بالا رفتن فشار خون، زیاد شدن سدیم در خون و افزایش دفع یون‌های پتاسیم و هیدروژن می‌شود. این مساله باعث کم شدن سطح پتاسیم در خون و وضعیتی به نام آلکالوز متابولیک می‌شود که در آن سطح مواد قلیایی خون افزایش می‌یابد.
  • هیپوآلدوسترونیسم: در این بیماری میزان تولید آلدوسترون غدد فوق کلیوی بسیار کم شده و این منجر به کاهش سدیم و افزایش پتاسیم خون و فشار خون پایین می‌شود.

خستگی آدرنال چیست؟ 


در سال 1998 ، یک متخصص کایروپرکتیک و طب سنتی به نام جیمز ویلسون برای اولین بار اصطلاح “خستگی آدرنال” را ابداع کرده و در کتاب خود با همین نام به کار برد. کسانی “خستگی آدرنال” را یک بیماری واقعی می‌دانند، معتقدند افرادی به این بیماری مبتلا می‌شوند که برای مدتی طولانی تحت فشارهای روحی ، جسمی یا عاطفی قرار داشته‌اند.

به نظر می‌رسد احتمال ابتلا به خستگی آدرنال یا خستگی غدد فوق کلیه در افرادی مانند، کسانی که کار شیفتی دارند ، والدین مجرد ، کسانی که به الکل یا مواد مخدر اعتیاد دارند و کسانی که شغل‌هایی پر استرس دارند بیشتر است.

عوارض  


عوارض سندرم خستگی آدرنال

گفته می‌شود علائم خستگی غدد فوق کلیوی شامل موارد زیر است:

  • خستگی
  • مشکل در به خواب رفتن و بیدار شدن از خواب
  • ولع نسبت به نمک و شکر
  • کاهش وزن غیر قابل توضیح
  • وابستگی به محرک‌هایی مانند کافئین
  • مشکلات گوارشی نا مشخص

همه علائم فوق نسبتاً عمومی هستند اما در واقع می‌توانند نشانه نوعی بیماری نیز باشند. با این وجود بسیاری از این علائم ممکن است در اثر زندگی پر مشغله و کمبود خواب ، یا در اثر اعتیاد به کافئین ، تغذیه بد یا افزایش فشار روانی نیز ایجاد شود.

تئوری‌ای که پشتوانه اعتقاد به وجود بیماری خستگی آدرنالین است این است که فعالیت غدد فوق کلیوی ، که در هنگام استرس فعال می‌شوند ، بیش از حد می‌شود. به گفته افرادی که معتقدند این بیماری وجود دارد ، استرس طولانی مدت باعث می شود که این غدد دچار خستگی شده و نتوانند نیازهای بدن را برآورده کنند.

تشخیص خستگی آدرنال 


برخی از پزشکان طب مکمل برای تشخیص این که فرد دچار خستگی غدد کلیه هست یا خیر ممکن است از ازمایش خون یا تست کورتیزول بزاقی استفاده کنند. اما ، از آنجا که این بیماری وجود ندارد ، هیچ روش واقعی برای تشخیص آن موجود نیست.

افرادی که به وجود خستگی آدرنال به عنوان یک بیماری اعتقاد دارند ، در دفاع از ادعای خود می‌گویند تکنیک‌های علمی مدرن آنقدر حساس نیستند که ضعف عملکرد غدد فوق کلیوی را تشخیص دهند ، اما به هر حال بدن ما تاثیرات آن را احساس خواهد کرد.

درمان


بسیاری از پزشکان طب مکمل درمان خستگی آدرنال را با توصیه به ترک الکل، مواد مخدر، کافئین و سیگار شروع می‌کنند. آنها همچنین به شما توصیه می‌کنند که رژیم غذایی سالمی داشته باشید، بیشتر ورزش کنید و بهتر بخوابید. این تغییرات ممکن است باعث احساس بهتری در افراد شود. با این حال، با وجود فقدان مبانی علمی، محصولات زیادی برای تسکین علائم خستگی آدرنال وجود دارد. این محصولات اغلب به شکل مکمل‌ها و ویتامین‌ها مصرف می‌شوند.

به دلیل عدم کنترل FDA، این نوع مکمل‌ها از نظر ایمنی آزمایش نشده‌اند و هیچ تضمینی وجود ندارد که یک قرص حتما حاوی آن چیزی باشد که ادعا می‌کند. مصرف مکمل‌های هورمون آدرنال بدون وجود یک بیماری زمینه‌ای ممکن است خطرناک باشد. غدد فوق کلیوی ممکن است به یک مکمل وابسته شده و یا عملکرد ان تحت تاثیر استفاده از یک مکمل سرکوب شود و در صورت توقف مصرف آن مکمل ممکن است برای مدتی مجددا شروع به کار نکنند. این مساله می‌تواند موجب نارسایی یا بحران آدرنال شود که ممکن است مرگ‌آور باشد.

توصیه می‌شود هرکسی که دچار علائم نگران‌کننده‌ای شده باشد، حتما با یک پزشک مشورت کند. اگرچه ابتلا به علائمی که تشخیص بیماری بر اساس آن‌ها سخت است ممکن است ناامید کننده باشد، اما مشورت گرفتن از افراد غیر مجرب و آموزش‌دیده در بهترین حالت بی‌اثر و در بدترین حالت ممکن است خطرناک باشد. به عنوان یک قاعده کلی در نظر داشته باشید ، اگر یک وب سایت هم بیماری را تشخیص دهد و هم برای درمان آن دارو بفروشد، لازم است در خصوص پذیرش توصیه‌ها و عمل به دستورات ان احتیاط کنید.

اما اگر علائم شما آنقدر نگران کننده باشد که فعالیت‌های روزمره زندگی شما را مختل کند ، یک پزشک می‌تواند به شما در تشخیص دلیل بروز علائم و یافتن راهکارهایی برای رفع آن‌ها به شما کمک کند.

رژیم غذایی

رژیم غذایی برای درمان سندرم خستگی آدرنال

بعضی منابع برای درمان و کاهش علائم خستگی غدد فوق کلیوی، توصیه می‌کنند که از یک رژیم غذایی خاص پیروی شود که ممکن است شامل غذاهای پر پروتئین یا مکمل‌ها باشد. با این حال، به دلیل فقدان شواهد علمی اثبات شده درباره این بیماری، مشخص نیست که رژیم غذایی چه تأثیری بر بهبود این بیماری، اگر وجود داشته باشد، دارد و آیا مصرف پروتئین بیشتر مفید است یا خیر. با این حال، پیروی از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی ممکن است به تقویت سیستم ایمنی بدن، شادابی و سلامت عمومی بدن کمک کند.

این رژیم ممکن است شامل مصرف منظم میوه و سبزیجات تازه، کاهش مصرف غذاهای چرب، شیرین و فرآوری شده، و قطع یا محدود کردن مصرف الکل و کافئین باشد. پیروی از یک رژیم غذایی متعادل یکی از کلیدهای اصلی سلامت عمومی است و ممکن است به جلوگیری از بسیاری از علائم مرتبط با خستگی آدرنال کمک کند.

افرادی که نگران علائم خستگی آدرنال در خود هستند، باید برای مشاوره به یک پزشک مراجعه کرده و همچنین از پزشک خود درباره هر گونه تغییر عمده در رژیم غذایی که ممکن است به مسائل مربوط به سلامتی مرتبط باشد، سؤال کنند.

دکتر منشادی
دکتر منشادی

فوق تخصص غدد،‌متابولیسم و رشد کودکان

دیگر مقالات

مشاوره رایگان افزایش طول آلت تماس و مشاوره