[sbu_post_image]
دیابت شیرین، بیماری مزمنی است که در حال حاضر علاج قطعی ندارد و تنها می توان از ایجاد مشکلات کوتاه مدت و دراز مدت آن پیشگیری کرد و بروز آنها را تحت کنترل در آورد. نقش آموزش بیمار، حمایت غذایی، ورزش مناسب، پایش قند خون، داروهای خوراکی ضد دیابت، به وسیله خود بیمار با هدف حفظ میزان قند در محدوده ی قابل قبول در پیشگیری و کنترل مرض قند اهمیت بسیار دارد.
دیابت (diabetes) از واژه ی یونانی diabainein به معنی دفع کردن و عبور دادن است که بیشتر درباره ی مایعات از قبیل ادرار به کار می رود و به دلیل آن که این بیماری با دفع مقادیر زیاد ادرار همراه است به این نام موسوم شده است. دیابت اختلال پیچیده متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین است که عمدتاً در اثر کمبود یا فقدان کامل ترشح انسولین و یا مقاومت به انسولین روی می دهد. واژه ی شیرین ترجمه ی لغت یونانی «mellitus» به همین معنی است و در مجموع، نام دیابت شیرین (diabetes mellitus) در مقابل بیماری دیگری موسوم به دیابت بی مزه (diabetes insipidus) بیان می شود.
کنترل دقیق مرض قند به منظور کاهش خطر بروز عوارض دراز مدت بیماری ضروری است. این کار از نظر تئوری با رعایت رژیم غذایی، انجام ورزش و کاهش وزن (در دیابت نوع 2) و استفاده از انسولین (در دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 مقاوم به داروهای خوراکی، عمدتاً در افرادی که به مدت طولانی دچار دیابت هستند) امکان پذیر است. علاوه بر این با در نظر گرفتن بالاتر بودن خطر بروز بیماری قلبی عروقی، تعدیل شیوه زندگی به منظور کنترل فشار خون و کلسترول، کاهش استعمال دخانیات و ترجیحاً ترک آن، رژیم غذایی مناسب، پوشیدن جوراب و کفش مخصوص و در صورت لزوم مصرف قرص های ضد فشار خون ضرورت دارد.
درمان دیابت نوع 1 با تزریق انسولین، انجام ورزش و رعایت رژیم غذایی صورت می گیرد.
درمان دارویی مرض قند
درمان دارویی دیابت نوع 1، بیشتراوقات شامل ترکیبی از انسولین رگولار (regular) یا NPH و یا آنالوگ‌های انسولین صناعی (مانند Apidra, Humalog, Novolog) می‌شود. درمان دیابت نوع 1 با داروهای خوراکی ضد دیابت بدون استفاده از انسولین مؤثر نیست و در بیشتر موارد نیازی به همراهی آنها با انسولین نیست. اما در شرایط نادری که مقاومت قابل توجهی به انسولین وجود دارد، ممکن است برخی داروهای خوراکی ضد دیابت (مانند بیگوآنیدها) همراه با انسولین مفید باشند.
درمان دیابت نوع 2، داروهای خوراکی ضد دیابت به تنهایی یا همراه با انسولین در مواردی که دیابت به داروهای خوراکی پاسخ نمی‌دهد، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ابتدا برای درمان دیابت نوع 2، از راه‌هایی مانند کاهش وزن، رژیم غذایی دیابتی و ورزش استفاده می‌شود و در صورت عدم کنترل قند خون، داروهای خوراکی ضد دیابت مورد استفاده قرار می‌گیرند. اگر این داروها کافی نبودند، در مرحله بعد از انسولین استفاده می‌شود. رژیم غذایی دیابتی باید بر اساس دستورالعمل انجمن دیابت آمریکا باشد و شامل یک رژیم متعادل با مقدار کم چربی، کلسترول و قندهای ساده است.
انواع داروهای خوراکی ضد دیابت
داروهای خوراکی مورد استفاده در درمان دیابت شیرین شامل دسته‌های مختلفی از داروها هستند. این دسته‌ها عبارتند از:
۱. بیگوآنیدها (مانند متفورمین یا گلوکوفاژ)
۲. مهارکننده‌های آلفا-گلوکوزیداز (که با کاهش جذب گلوکز از روده‌ها عمل می‌کنند؛ مانند آکاربوز و میگلیتول)
۳. مهارکننده‌های دی‌پپتیدیل پپتیداز IV (مانند استیاگلیپتین)
۴. داروهای محرک ترشح انسولین (سولفونیل‌اوره‌ها؛ مانند کلرپروپامید، تولازومید و تولبوتامید که نسل اول سولفونیل‌اوره‌ها هستند و گلی‌مپیرید، گلی‌پیزید، گلی‌بنکلامید که نسل دوم سولفونیل‌اوره‌ها هستند)
۵. تیازولیدینیدیون‌ها که موجب کاهش مقاومت به انسولین و افزایش مصرف گلوکز می‌شوند (مانند روزگلیتازون و پیوگلیتازون).
این داروها به منظور کنترل قند خون و بهبود وضعیت بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای آشنایی با ” درمان دیابت با انسولین ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: کتاب بیماری های غدد
