[sbu_post_image]
ديابت حاملگي با شيوع 4/5 درصد، يكي از عوارض شايع دوران حاملگي است و عدم تشخيص و درمان آن موجب افزايش عوارض در مادر و جنين مي‌شود.
قند ناشتاي زنان باردار پايين‌تر از حد معمولي است، كشف اين بيماري اهميت بسيار زيادي دارد و انجام آزمايش‌هاي روتين نظير FBS تقريباً هيچ ارزشي در دوران حاملگي ندارد. به طور كلي عدم تحمل كربوهيدرات‌ها با درجه‌هاي مختلف كه براي اولين بار در دوران حاملگي بروز مي‌كند ديابت حاملگي ناميده مي‌شود. اين افراد به دو گروه علامت‌دار و بدون علامت تقسيم مي‌شوند.
در نوع علامت‌دار، علائمي مانند، پرنوشي، پرخوري، پرادراري، كاهش وزن، گيجي و اختلالات بينايي ديده مي‌شود. قند خون اين افراد غيرمعمولي بوده و درصد HbA/C نيز در آنها بالاست. در اين گروه انجام آزمايش تحمل گلوكز لزومي ندارد.
در نوع بدون علامت، تشخيص بيماري مشكل است. اكثر مبتلايان به ديابت حاملگي نيز در اين گروه قرار مي‌گيرند. به طوري كه حدود ٧٠ درصد موارد ديابت حاملگي بدون علائم باليني است.
تشخیص دیابت بارداری
براي تشخيص ديابت در اين گروه از بيماران با هدف جلوگيري و كاهش عوارض مادر و جنين، جستجوي زودرس اين اختلال با كمك آزمايش غربالگري طي دوره حاملگي ضروري است. در ديابت حاملگي بدون علامت، قند خون مادر باردار حدود ٢٠ درصد پايين‌تر از حد معمول بوده و به طور معمول بين mg/dl 55-56 است.
انجام آزمايش GCT در زنان باردار با سابقه مرده زايي، سقط و تولد نوزاد با وزن بيش از چهار کيلو گرم براي تشخيص ديابت حاملگي ضروري است.
در بسياري از زنان در ابتداي دوران بارداري، آزمون هاي مربوط به قند خون، طبيعي هستند، اما در انتهاي بارداري به سبب ظرفيت محدود ترشح انسولين، کمبود انسولين و هيپرگليسمي ايجاد شده و تا زمان وضع حمل طول مي شود. اين وضعيت تحت عنوان ديابت بارداري خوانده مي شود.
اگر چه بلافاصله پس از انجام وضع حمل، نتايج آزمون ها در زنان به حالت طبيعي باز مي گردد، اما در تعداد قابل توجهي از آنها در آينده به ديابت مبتلا خواهند شد، به طوري که هرچه ديابت در دوران بارداري شديدتر باشد، احتمال آن که بيمار پس از زايمان دچار ديابت شود، بيشتر است.
ديابت بارداري نوعي عدم تحمل گلوکز است که اولين بار در طي بارداري شروع و يا تشخيص داده شود. عدم تشخيص و درمان ديابت حاملگي موجب افزايش عوارض اين بيماري در مادر و جنين مي شود.
از آنجا که به طور فيزيولوژيک، قند ناشتاي خانم هاي باردار پايين تر از حد معمولي است، کشف اين بيماري اهميت بسيار زيادي دارد و انجام آزمايش هاي روتين نظير FBS تقريباً هيچ ارزشي در دوران حاملگي ندارد، لذا براي تشخيص ديابت بارداري بايد از آزمايش Glucose Challenge Test) GCT) در هفته هاي ٢٤ تا ٢٨ بارداري استفاده شود.
درصورتي که خانم بارداري داراي علائم خطري همچون سابقه ديابت بارداري در حاملگي قلبي، سابقه فاميلي ديابت، سابقه سقط، مرده زايي و يا تولد نوزاد با وزن بالاي ٤ کيلوگرم باشد در اولين مراجعه و بدون توجه به سن بارداري بايد تحت آزمايش GCT قرار گيرد.
گفتني است بيماري ديابت بارداري يک مشکل بهداشتي ناخواسته است که درصورت عدم مديريت درست، مي‌تواند عوارض متعدد و غير قابل برگشتي براي جنين و مادر به جاي بگذارد.
منبع: بارداری و زایمان
