اختلال نعوظ یا ناتوانی جنسی در مردان به عدم توانایی در حفظ نعوظ به هنگام رابطه جنسی اشاره دارد و امکان دارد با کاهش میل جنسی مرتبط باشد. ناتوانی جنسی معمولاً نشانه‌ای از وجود مشکلات دیگر می‌باشد. در گذشته تصور می‌شد که دلیل اصلی ناتوانی جنسی عوامل روانی مانند اضطراب و استرس می‌باشد؛ ولی امروزه مشخص شده است که این مساله در بیشتر موارد در اثر مشکلات جسمانی ایجاد می‌شود.
در صورتی که اختلال نعوظ جنسی به صورت موقت باشد، به عنوان یک وضعیت طبیعی در نظر گرفته می‌شود و به عنوان یک مشکل جدی در نظر گرفته نمی‌شود. اما اگر اختلال نعوظ به صورت دائمی و پایدار باشد، ممکن است نشانه‌ای از مشکلات جسمانی مانند بیماری‌های قلبی-عروقی، دیابت یا فشار خون بالا باشد. این بیماری‌ها می‌توانند تأثیری بر روی عملکرد قلب و عروق داشته باشند که مسئولیت انتقال خون به قلب را بر عهده دارند. بین اختلال نعوظ جنسی و مشکلات مزمن رابطه وجود دارد؛ بنابراین، اگر ناتوانی جنسی به صورت دائمی برای شما یا همسرتان مشکل‌ساز است، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی این مشکل را تشخیص دهد.
چه رابطه‌ای بین چاقی و ناتوانی جنسی وجود دارد؟
مطالعات نشان می‌دهند که مردان چاق و دارای اضافه وزن، بیشتر از افراد با وزن متناسب در معرض ناتوانی جنسی قرار دارند. چاقی می‌تواند میزان اختلال نعوظ را بین 30 تا 90 درصد افزایش دهد؛ چرا که بین چاقی و بیماری‌های قلبی-عروقی ارتباط وجود دارد. همچنین نعوظ و خون‌رسانی در بدن به هم مرتبط می‌باشند.
اضافه‌وزن و چاقی همچنین با دیابت و سندروم متابولیک مرتبط می‌باشد. بین دیابت و ناتوانی جنسی نیز رابطه وجود دارد و مردان معمولاً در زمان ده سال اول پس از تشخیص دیابت، به علائم ناتوانی جنسی پی می‌برند.
چاقی و سطح تستوسترون در مردان
چاقی می‌تواند علاوه بر تأثیرات آن بر سلامتی قلب و رگ‌ها، باعث ناتوانی جنسی نیز شود. چاقی باعث کاهش سطح تستوسترون در مردان می‌شود. بر اساس یک تحقیق در سال 2009، BMI با میزان کل تستوسترون نسبت معکوس دارد. تحقیقات دیگر نیز نشان دهنده ارتباطی مشابه بین چاقی و میزان تستوسترون می‌باشند. یک مطالعه در سال 1977 نشان داد که سطح تستوسترون در افراد بسیار چاق کم می‌باشد. مطالعات اخیر نیز نتایجی مشابه ارائه می‌دهند.
سطح تستوسترون در مردان چاق و دارای اضافه‌وزن کمتر از افراد دارای وزن ایده‌آل می‌باشد. هورمون تستوسترون برای عملکرد جنسی طبیعی در مردان ضروری می‌باشد. تستوسترون رابطه نزدیکی با میل جنسی در مردان دارد و سطح پایین این هورمون معمولاً باعث کاهش میل جنسی می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهند که مقدار مشخصی از تستوسترون برای عملکرد جنسی طبیعی ضروری می‌باشد. بنابراین، مراقبت از وزن و رعایت یک سبک زندگی سالم می‌تواند به بهبود عملکرد جنسی کمک کند.
درمان ناتوانی جنسی ناشی از اضافه‌وزن
در صورت داشتن اضافه‌وزن، ایجاد تغییر در نحوه زندگی و رژیم غذایی می‌تواند تأثیر به سزایی بر عملکرد جنسی داشته باشد :
کاهش وزن
تحقیقات نشان می‌دهد که در یک سوم از مردان چاق، کاهش وزن باعث بهبود عملکرد جنسی می‌شود.
برای کاهش وزن، ابتدا باید میزان تغذیه خود را بررسی کنید. سعی کنید وزن خود را هفته‌ای 1 تا 2 پوند کاهش دهید. برای این منظور، می‌توانید روزانه 500 تا 1000 کالری از تغذیه خود را کاهش دهید.
همچنین، باید به رژیم غذایی خود توجه بیشتری داشته باشید. از مصرف غذای فوری و فست فود خودداری کنید و در بین وعده‌های غذایی، سبزیجات خام را بیشتر مصرف کنید. به جای گوشت قرمز یا گوشت فرآوری شده، از فیله ماهی استفاده کنید. همچنین، به جای نان سفید و پاستا، غلات کامل را در مواد غذایی خود استفاده کنید. تحقیقات نشان داده است که رعایت این اصول تغذیه، بهبود عملکرد جنسی در مردان چاق را به شدت تسهیل می‌کند.
علاوه بر این، فعالیت جسمانی برای کاهش وزن بسیار ضروری است. آمار نشان می‌دهد که مردان فعال 30 درصد کم‌تحرک در معرض اختلال نعوظ قرار دارند. به این منظور، می‌توانید 3 تا 5 روز در هفته به مدت 30 تا 45 دقیقه ورزش کنید.
روش‌های درمانی دیگر برای رفع ناتوانی جنسی
روش‌های درمانی دیگر برای بهبود اختلال نعوظ عبارتند از:
- سلامتی قلبی-عروقی : مشکلات قلبی-عروقی مانند فشار خون بالا و کلسترول بالا بسیار با ناتوانی جنسی مرتبط هستند و هرگونه بهبود در جهت سلامتی قلب بر عملکرد جنسی تأثیر مثبت دارد.
- ورزش : ورزش حتی اگر به قصد کاهش وزن انجام نشود، بر روحیه اشخاص اثر مثبت دارد و باعث آرامش بیشتر در هنگام رابطه جنسی می‌شود. همچنین ورزش باعث کاهش اضطراب و افزایش نیرو می‌گردد.
- مصرف داروهای رفع ناتوانی جنسی : چنانچه کاهش وزن و بهبود وضعیت قلبی-عروقی مشکلات مربوط به ناتوانی جنسی را رفع نکند، مصرف داروهایی مانند سیلدنافیل، تادالافیل و واردنافیل به بهبود عملکرد جنسی کمک می‌کنند. پیش از مصرف این داروها حتماً با پزشک مشورت نمایید تا پزشک از سلامت شما جهت مصرف دارو اطمینان حاصل کند.
برای حفظ سلامتی جنسی بهتر است که وزن بدن در حالت متناسب نگه داشته شود. در صورتی که وزن شما در طول چند سال اخیر افزایش پیدا کرده است، برای بهبود عملکرد جنسی و بالا بردن کیفیت زندگی در جهت کاهش وزن اقدام کنید.
سؤالات رایج
علت ایجاد اختلال نعوظ چیست؟
اختلال نعوظ می‌تواند ناشی از مشکلات جسمانی، عاطفی و یا هر دو باشد. برخی از عوامل اختلال نعوظ عبارتند از :
- عبور از مرز 50 سالگی
- بالا بودن قند خون (دیابت)
- فشار بالای خون
- بیماری‌های قلبی-عروقی
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد الکل یا مصرف دخانیات
- چاقی
- عدم تحرک
با وجود اینکه اختلال نعوظ در مردان با سن بالا بیشتر شایع است، افزایش سن همیشه باعث بروز این مشکل نمی‌شود. برخی از مردان تا دهه هشتم زندگی نیز از لحاظ جنسی عملکردی طبیعی دارند. اختلال نعوظ می‌تواند نشانه‌ای از وجود مشکلات جدی در سلامتی فرد باشد. تشخیص و درمان علت اختلال نعوظ اولین اقدام مهم محسوب می‌شود.
دلایل جسمانی ناتوانی جنسی
- خون به اندازه کافی در آلت تناسلی جریان ندارد : موارد بسیاری باعث کاهش جریان خون در آلت تناسلی می‌شوند از جمله تصلب شرایین، بیماری‌های قلبی، بالا بدون قند خون (دیابت) و سیگار کشیدن.
- آلت تناسلی قادر به حفظ جریان خون به هنگان نعوظ نمی‌باشد : اگر خون در آلت تناسلی نگه داشته نشود، شخص قادر به حفظ نعوظ نمی‌باشد. این مساله می‌تواند در هر سنی رخ بدهد.
- سیگنال‌های عصبی از مغز یا طناب نخاعی به آلت تناسلی نمی‌رسند : برخی از بیماری‌ها، آسیب‌دیدگی‌ها یا جراحی‌ها در قسمت لگن می‌توانند به اعصاب مرتبط با آلت تناسلی آسیب وارد کنند.
- دیابت می‌تواند باعث ایجاد بیماری عروق خونی کوچک شود یا به اعصاب آلت تناسلی آسیب وارد کند.
- درمان سرطان در نزدیکی لگن می‌تواند بر عملکرد آلت تناسلی اثر بگذارد : جراحی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان در قسمت تحتانی شکم یا لگن می‌تواند باعث ناتوانی جنسی شود. درمان سرطان پروستات، سرطان روده بزرگ و مقعد یا سرطان مثانه نیز معمولاً باعث ناتوانی جنسی می‌شوند. افراد پس از درمان سرطان بایستی برای درمان مشکلات جنسی به اورولوژیست (پزشک مجاری ادراری) مراجعه کنند.
- داروهای مورد استفاده برای درمان برخی از بیماری‌ها می‌تواند بر عملکرد جنسی اثر منفی داشته باشد : بیماران بایستی در مورد عوارض جانبی داروهای مصرفی با پزشک مشورت نمایند.
دلایل احساسی و عاطفی ناتوانی جنسی
سلامت ذهنی و جسمی در عملکرد طبیعی جنسی تاثیر به سزایی دارند. مشکلات عاطفی یا احساسی می‌تواند باعث ناتوانی جنسی شوند یا آن را تشدید کنند.
برخی از دلایل عاطفی که باعث ناتوانی جنسی می‌شوند به شرح زیر هستند:
- افسردگی
- اضطراب
- مشکل در روابط زناشویی
- استرس در منزل یا محل کار
- استرس ناشی از مشکلات اجتماعی، فرهنگی یا مذهبی
- نگرانی در ارتباط با عملکرد جنسی
علائم ناتوانی جنسی
عملکرد جنسی در مردان به سه مورد زیر مرتبط می‌باشد:
- علاقه و تمایل برای فعالیت جنسی (میل جنسی)
- توانایی رسیدن به نعوظ و حفظ آن
- انزال و اوج لذت جنسی (ارگاسم)
در زمان مراجعه به اورولوژیست، پزشک تشخیص می‌دهد که کدام یک از موارد موثر در عملکرد جنسی دچار مشکل شده است. تشخیص علت گام بسیار مهمی در درمان می‌باشد چرا که نحوه درمان برای هر یک از موارد فوق متفاوت است.
اختلال نعوظ چقدر متداول می‌باشد؟
تقریباً 5 درصد از مردان در دهه چهارم زندگی خود با اختلال نعوظ کامل مواجه می‌شوند و این آمار در مردان 70 ساله به 15 درصد افزایش می‌یابد. تقریباً 10 درصد از مردان در طول عمر خود با اختلال نعوظ خفیف و متوسط روبرو می‌شوند؛ 50 درصد از مردان در دهه پنجم زندگی و 60 درصد از مردان در دهه ششم زندگی این مشکل را تجربه می‌کنند. اختلال نعوظ ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما در مردان سالخورده بیشتر شایع است. احتمال وجود بیماری‌هایی که نیاز به مصرف دارو دارند در مردان سالخورده بیشتر است؛ این موضوع می‌تواند به اختلال نعوظ و ناتوانی جنسی منجر شود. همچنین، با افزایش سن، مردان سالخورده برای رسیدن به نعوظ به تحریک بیشتری نیاز دارند و زمان بیشتری بین هر نعوظ را می‌طلبند.
روش‌های جلوگیری از ناتوانی جنسی
اقدامات زیر برای جلوگیری از ناتوانی جنسی و اختلال نعوظ مؤثر هستند:
- قطع مصرف سیگار
- ورزش مداوم
- کاهش وزن و رعایت رژیم غذایی مناسب
- کاهش یا قطع مصرف الکل
- کاهش استرس
- رفع اضطراب و افسردگی
- عدم مصرف داروهایی که دارای عوارض جانبی آسیب‌رسان هستند
- مراجعه به پزشک جهت بررسی مداوم فشار خون، قند خون و سطح کلسترول
