اختلالات جنسی زنان (FSD) عموماً شامل اختلالاتی در تمایل، تحریک، درد و ارگاسم خاموش است. عوامل خطرساز مرتبط با FSD مشابه عوامل خطرساز در اختلالات جنسی مردان است: بیماری قلبی- عروقی، اختلالات غدد درون ریز، هیپرتانسیون، اختلالات عصبی و سیگار کشیدن.
داده های اپیدمیولوژیک محدود است، اما تخمین های موجود مطرح کننده ی این هستند که حدود 43% زن ها از حداقل یک مشکل جنسی شکایت میکنند. علی رغم توجهات اخیر به علل ارگانیک FSD، اختلالات تمایل و تحریک (شامل شکایات لوبریکاسیون) در صورت پایش یک گروه مبتنی بر جمعیت (Community- based)، شایع ترین مشکلات و اختلالات جنسی زنان می باشند.
پاسخ جنسی زنانه
پاسخ جنسی زنان به حضور استروژنها و آندروژنها نیاز دارد. اگرچه نقش آندروژنها هنوز قطعی نشده است، اما این ها در سیستم عصبی مرکزی (CNS) به طور هم اثر (سینرژیستیک) با استروژنها عمل کرده و میزان تحریک و پاسخ جنسی زنان را افزایش میدهند. تحقیقات نشان میدهند که میل جنسی در زنان در طول فاز قبل از تخمکگذاری از چرخه قاعدگی بالا میرود و این نشان میدهد که هورمونهای دخیل در پیک تخمکگذاری، مانند استروژنها، تمایل جنسی را افزایش میدهند.
انگیزه جنسی زنان تا حد زیادی تحت تأثیر عوامل زمینهای مانند محیط و فاکتورهای شریک جنسی قرار دارد. وقتی میل جنسی به حد کافی رسید، تحریک جنسی از طریق سیستم عصبی مرکزی و اتونوم انجام میشود. فعالیت سمپاتیک مغزی در افزایش تمایل جنسی و رفع اختلالات جنسی زنان دخیل دانسته میشود، در حالی که فعالیت پاراسمپاتیک محیطی منجر به احتقان عروق کلیتوریس و ترشح واژینال (لوبریکاسیون) میشود. ناقلهای عصبی احتقان موضعی (Engorgement) جسم کلیتوریس، شبیه ناقلهای موجود در مردان است و نیتریک اکساید (NO) رها شده از عصب، عضله صاف و اندوتلیوم غالب است. شبکهای ظریف از اعصاب و شریانچههای واژن موجب افزایش ترشح واژینال میشود. این ناقلهای اصلی پاسخ پیچیده واژینال هنوز قطعی نیست، اما احتمال نقش NO و پلی پپتید عروقی-رودهای (VIP) وجود دارد.
تحقیقات محققین درباره پاسخ جنسی طبیعی زنان، ایده دیرپای یک رابطه خطی بین میل جنسی، تحریک، احتقان عروقی، لوبریکاسیون و ارگاسم را به چالش کشیده است. در مراقبات بهداشتی، باید به مسائلی مانند برآمد عاطفی و فیزیکی مثبت، قله ارگاسم و ترشح زیاد یا عدم ارگاسم و ترشح توجه شود.
اگرچه تفاوتهای آشکار در آناتومی و تراکم بسترهای عروقی و عصبی مردان و زنان وجود دارد، تأثیر گذاری اولیه بر پاسخ جنسی تا حد زیادی مشابه است. سلامتی حس تحریک بسیار مهم است. بنابراین، اختلالات جنسی زنان مبتلا به نوروپاتیهای محیطی (مانند دیابت) شایعتر است. لوبریکاسیون واژینال، ترانسودایی از سرم است که از افزایش جریان خون لگنی ناشی از تحریک حاصل میشود. عدم کفایت عروقی ممکن است به دلیل دلایل متنوع، منجر به اختلال در لوبریکاسیون کافی و در نتیجه مقاربت دردناک (دیسپارئونیا) شود. با افزایش فعالیت نیتریک اکساید سنتاز (NOS)، اتساع ماهیچه صاف شریانچهای و کاورنوسی رخ میدهد و موجب پرخونی کلیتوریس و وستیبول اطراف آن میشود. برای رسیدن به ارگاسم، جریان خروجی سمپاتیک سالم ضروری است، بنابراین، اختلالات ارگاسمیک در بیماران زن مبتلا به آسیبهای نخاعی شایعتر است.
بسیاری از زنان از بحث و گفتگو در مورد پاسخ جنسی خود و مسائل مرتبط با آن، احساس ناخوشایندی میکنند. ایجاد فضایی حمایتی و ارائه سؤالات باز میتواند مفید باشد تا زنانی که از بحث درباره این مسائل خجالت میکشند، به بحث و گفتگو درباره مسائل جنسی ترغیب شوند. هنگامی که شکایت یک بیمار مطرح میشود، ارزیابی جامعی که شامل تاریخچه پزشکی، تاریخچه روانی-اجتماعی، معاینه فیزیکی و تستهای آزمایشگاهی محدود را شامل میشود، باید انجام شود. تاریخچه باید شامل اطلاعاتی از قبیل تاریخچه پزشکی، جراحی، زایمان، روانشناختی، بیماریهای زنانه، مسائل جنسی و اجتماعی، تجربیات قبلی، رابطه نامشروع و وضعیت شریک جنسی نیز باشد.
علل اختلالات جنسی زنان
اختلالات طبی که ممکن است روی سلامت جنسی تأثیر بگذارد می بایست مشخص شود. علت اختلالات جنسی زنان عبارتند از:
- دیابت،
- بیماری های قلبی عروقی،
- امراض زنانه،
- تاریخچه ی زایمان،
- افسردگی،
- اختلالات اضطرابی و بیماری عصبی.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان اختلالات جنسی زنان ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه اختلالات جنسی زنان مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب غدد و متابولیسم