کودکان دیابتی باید بطور منظم معمولاً هر سه ماه یکبار از نظر بالینی، آزمایشگاهی و نیز از نظر روانی – رفتاری مورد ارزیابی قرار گیرند در معاینه بالینی به نکات زیر باید توجه شود:
در هر بار ویزیت باید قد و وزن بیماران اندازه گیری شود، علل کافی نبودن رشد قدی به ترتیب عبارتند از:
- بدی کنترل بیماری
- کم کاری خودایمنی تیروئید
- بیماری سلیاک
- بی اشتهایی عصبی
به مسئله کاهش و یا اضافه وزن بیش از حد نیز باید توجه داشت.
دیابت و معاینه تیروئید
در ابتدای بیماری باید میزان آنتی بادیهای تیروئید اندازه گیری شود و در صورت مثبت بودن، سالانه میزان TSH کنترل گردد. علاوه براین، در تمام کودکان دیابتی باید هر۱تا۲ سال میزان TSH و نیز در صورت پیدایش بزرگی تیروئید و یا شک به اختلال عملکرد غده تیروئید در معاینه بالینی، کار تیروئید مورد ارزیابی قرارگیرد. باید توجه داشت که افت قند خون راجعه و یا افزایش قند خون راجعه غیر قابل توجیه میتوانند به ترتیب علایم ظریفی از کم کاری و یا پرکاری تیروئید باشند.
دیابت و وجود تغییرات لیپودیستروفیک
این تغییرات بیشتر بصورت لیپوهیپرتروفی و کمتر بصورت لیپوآتروفی دیده میشوند. وجود لیپوهیپرتروفی(افزایش چربی در محل تزریق) نشانه آن است که در یک محل تزریقات مکرر صورت گرفته است، که منجر به جذب ناکافی انسولین و عدم کنترل قند خون میشود. برای درمان لیپوآتروفی، اگر از نظر زیبایی برای بیمار ناراحت کننده باشد، میتوان مستقیماً فرآوردههای انسولینی بسیار خالص را در مناطق مبتلاتزریق نمود، که احتمالاً از طریق افزایش سنتز موضعی بافت چربی سبب برطرف شدن آتروفی میگردد.
محدودیت حرکات مفصلی در دیابت
این عارضه از مفاصل متاکارپوفالانژیال یعنی مفاصل بین کف دست وانگشتان و اولین مفصل بین بند انگشتی انگشت پنجم شروع شده وبطرف سایر مفاصل پیشرفت مینماید. بین وجود این عارضه و شدت آن و شیوع و شدت عوارض میکروواسکولار ارتباط قابل ملاحظه وجود دارداحتمال پیدایش رتینوپاتی،نفروپاتی، نوروپاتی در بیمارانی که این عارضه را دارند ۴ برابر آنهائی است که به این عارضه مبتلا نیستند.
فشارخون و دیابت
فشارخون سیستولیک بالای ۱۳۰ و دیاستولیک بالای ۸۰ میلی لیتر جیوه و نیز در کودکان خردسال اگر فشار خون از صدک ۹۵ برای سن آنها بالاتر باشد، نیاز به درمان دارد.
پیشگیری از عوارض چشمی دیابت
توصیه میشود درکودکانی که حداقل ۵ سال از بیماری دیابت آنها گذشته است و نیز در نوجوانان وبزرگسالان هر سال ته چشم آنها از نظر پیدایش علائم رتینوپاتی(اسیب شبکیه) معاینه گردد.
تعیین SMR در دیابت
در نوجوانان بایدمرحله بلوغی در پسر ودختر مشخص شود.
معاینه عصبی در بیماران دیابتی
در هربار ویزیت باید معاینه عصبی کامل انجام شود. شایعترین تظاهر نوروپاتی محیطی از بین رفتن قرینه حس لامسه درقسمتهای دیستال(انتهایی) پاها می باشد. یافته های زودرس میتواند شامل کاهش یا از بین رفتن رفلکسهای تاندونی عمقی، بویژه رفلکس آشیل وکاهش حس ارتعاش در مچ پاها باشد.
معاینه پاهای افراد دیابتی
در هر نوبت ویزیت باید پاها از نظر ضایعه پوستی، ناخنهائی که به داخل گوشت پا فرو رفته اند، وعفونت مورد معاینه قرار گیرند.
