گواتر یکی از بیماری های شایع است که به ویژه در نوجوانان (سنین مدرسه) از شیوع بالایی برخوردار است و در دختران جوان و در افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند شایع تر است. گاهی دیده شده است میزان شیوع گواتر در خانم ها، ۸ برابر آقایان است.
گواتر در واقع بزرگ شدن غده تیروئید است که در جلوی گردن و درست زیر سیب گلو قرار دارد و بر خلاف تصور برخی ازمردم هیچ ارتباطی با سرطان تیروئید ندارد.
علل گواتر
از جمله علل بیماری گواتر عوامل ارثی، کمبود ید در برنامه غذایی، مصرف بیش از اندازه غذاهایی مانند شلغم ، کلم و گل کلم می تواند باشد.
پیشگیری از ابتلا به گواتر
- از غذاهای حاوی ید بیشتر استفاده کنید و از مصرف نمک ید دار غافل نشوید. برای جذب هر چه بیشتر ید در بدن بهتر است نمک یددار ، حین طبخ و پس از جوش خوردن غذا به آن اضافه شود.
- اگر در مناطق کوهستانی و ارتفاعات زندگی می کنید، نیاز بیشتری به ید خوراکی دارید.
- از مصرف زیاد مواد غذایی گواترزا مثل شلغم و کلم بپرهیزید.
- وضعیت تیروئید فرد مبتلا به گواتر باید به طور منظم توسط پزشک متخصص غدد کنترل شود. هم‌چنین هر گونه علامت جدید از بازگشت بیماری پس از درمان یا تشدید آن باید سریعا با پزشک متخصص در میان گذاشته شود.
روشهای پیشگیری از کمبود ید
معمولا“ از چند روش برای رساندن ید به بدن استفاده می شود
مکمل یاری
استفاده از قرصهای یدات پتاسیم، محلول لوگل، روغن یده (تزریقی یا خوراکی)
غنی سازی
افزودن ید به نان، نمک، شیر، آب، غذای کودک.
تغییر در عادات غذایی
مصرف بیشتر غذاهای دریایی، جلبکها و مصرف کمتر مواد گواترزا.
فعالیتهای بهداشت عمومی
افزایش دسترسی به مراقبتهای بهداشتی اولیه.
بجز روشهای فوق می توان از غذای دامی ید دار نیز بعنوان روشی برای تامین ید مورد نیاز انسان استفاده کرد. البته هر یک از روشها منافع و معایب خاصی دارند.
منبع: تبیان دانشگاه علوم پزشکی تبریز
