هورمون رشد و افزایش قد

[sbu_post_image]

هورمون رشد یکی از عوامل اساسی برای افزایش قد در دوران رشد است. این هورمون که تولید آن به طور کامل به مغز وابسته است، می‌تواند با استفاده از روش‌های مختلف، مانند ورزش و مصرف مواد غذایی مناسب، در بدن افزایش یابد و در نتیجه باعث افزایش رشد قد شود.

غده هیپوفیز قدامی که در مغز واقع شده است، مکان ترشح هورمون رشد است. این هورمون باعث تبدیل سریع‌تر چربی اضافی بدن به انرژی می‌شود و در نتیجه باعث رشد بیشتر و استحکام بیشتر استخوان‌های بدن می‌شود. به عبارت دیگر، هورمون رشد باعث می‌شود که استخوان‌ها قوی‌تر و بزرگ‌تر شوند.

افزایش قد در دوران رشد

افزایش قد در دوران رشد ممکن است باشد، اما پس از توقف رشد استخوان‌ها، قد دیگر افزایش نمی‌یابد. اگرچه امکان افزایش قد پس از بلوغ وجود ندارد، اما با انجام برخی روش‌ها می‌توان ترشح هورمون رشد را افزایش داد و در نتیجه به اندازه‌ای افزایش قد داشت. این امر البته به ژنتیک فرد نیز بستگی دارد، زیرا ژنتیک اهمیت بسیاری در رشد قد دارد.

والدین را توصیه می‌کنم که با مراجعات مکرر و اصرار زیاد، از مصرف آمپول‌های هورمون رشد برای افزایش قد کودکان خود خودداری کنند. استفاده از این داروها بدون تشخیص درست از طرف پزشک متخصص غدد و انجام آزمایش‌های لازم، ممکن است عوارض درازمدتی داشته باشد که در حال حاضر نمی‌توانیم آن‌ها را پیش‌بینی کنیم. بنابراین، اگر کودک واقعاً کاستی در ترشح هورمون دارد، بهتر است از راه‌های دیگری برای افزایش قد استفاده کرد و خود و کودک را از آسیب‌های احتمالی مصرف آمپول‌های هورمون رشد در مقابل حفظ کرد.

هورمون رشد در زمان خواب و هنگام ورزش بیشتر ترشح می‌شود. به همین دلیل است که توصیه می‌شود که کودکان و نوجوانان ورزش کنند. ورزش باعث ایجاد استرس موقت می‌شود که منجر به افزایش ترشح هورمون رشد و در نتیجه رشد بچه‌ها می‌شود. همچنین، در زمان بلوغ، تحت تأثیر هورمون‌های جنسی، ترشح هورمون رشد بیشتری اتفاق می‌افتد.

عوارض ترشح زیاد هورمون رشد

ترشح زیاد از میزان هورمون رشد، بیماری خاصی را پدید می‌آورد و هر گونه اختلالی در ترشح منظم آن، مشکل زاست. اگر هورمون رشد در دوره قبل از بلوغ، بیش از میزان ترشح شود، موجب بلند قدی بیش از میزان می‌شود، چون صفحات رشد در استخوان‌ها در این دوران باز می باشند. این بیماری “ژیگانتیسم” نام دارد و خیلی شایع نیست. اگر ترشح هورمون بعد از بلوغ زیاد شود، چون صفحات رشد بسته شدد فقط بافت نرم بدنمان بزرگ می‌شود. این بیماری “آکرومگالی” نام دارد که زیاد شیوع ندارد. تنگ شدن انگشتر در انگشتان، تغییر بی‌رویه سایز کفش‌ها، تغییرات چهره ی بیمار که با بزرگ شدن لب‌ها، بینی و در کل خشن شدن صورت شخص همراه است، از جمله علامت‌های بیرونی این بیماری می باشند. همان طور که گفتم همه این علامت‌ها به دلیل بزرگ شدن بافت نرم می باشند. ممکن است بیمار علاوه بر علایم بیرونی، به فشار خون بالا یا دیابت مبتلا شود و یا از تعریق زیاد شکایت کند. اما معمولاً این بیماران شکایت خاصی ندارند و به صورت اتفاقی به وسیله خانواده یا پزشک تشخیص داده می‌شوند.  هیپوفیز به تنهایی در رشد تاثیرگذار است یا عوامل دیگری هم دخیل هستند. برای اینکه هورمون رشد بهترین تأثیر را در افزایش قد بگذارد، باید محیط بدن آماده باشد. مثلاً اگر شخصی دیابت کنترل نشده یا کم‌ کاری تیروئید دارد و درمانش نکرده و یا در دوره بلوغ هورمون‌های جنسی‌اش به هر دلیلی افزایش ترشح نداشته باشند، این عوامل، محیط را برای ترشح و اثر خوب هورمون رشد مهیا نمی‌کنند. پس اندام‌های دیگر هم باید سالم باشند که بتوانند بعد از صدور دستور ترشح هورمون ویژه توسط هیپوفیز، آن هورمون را بسازند و در خون آزاد کنند تا در این چرخه نقصی به وجود نیاید؛ مثلا اگر تیروئید دستور را درست از هیپوفیز بگیرد و هورمون‌های خودش را به موقع بسازد و ترشح کند، متابولیسم بدن کنترل می‌شود.

هورمون رشد یکی از مهمترین هورمون‌های موجود در بدن است که در رشد کودکان و نوجوانان نقش مهمی دارد. این هورمون در سلول‌های صفحات رشد استخوان‌ها تولید می‌شود و باعث رشد آنها می‌شود. هورمون رشد علاوه بر اثر مستقیم، به صورت غیرمستقیم نیز موجب رشد اندام‌های بدن می‌شود. با تأثیر روی کبد، هورمون رشد دستور ترشح هورمونی را به او می‌دهد که آن هورمون، وظیفه رشد اعضای بدن را بر عهده دارد.

یکی از کاربردهای هورمون رشد، افزایش قد است. برای این منظور، هورمون رشد به صورت تزریقی با فواصل زمانی ویژه به بیمار تزریق می‌شود. این تزریقات به صورت زیر جلدی انجام می‌شود و پزشک مقدار تزریق را بر اساس نیاز بیمار تجویز می‌کند. مدت زمان درمان با هورمون رشد خیلی طولانی است و ممکن است تا چند سال طول بکشد. با این کار، پزشک از بیمار انتظار رشد قدی دارد. اما اگر صفحات رشد بسته شده باشند، انتظار پاسخ به درمان با هورمون رشد و افزایش قد وجود ندارد.

باید توجه داشت که استفاده از هورمون رشد برای افزایش قد، تنها در صورتی مفید است که صفحات رشد هنوز بسته نشده باشند. همچنین، استفاده از هورمون رشد ممکن است با عوارض جانبی همراه باشد و تنها باید تحت نظر پزشکان متخصص صورت گیرد.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” روش های افزایش قد ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه رشد و افزایش قد مطالعه فرمایید.

منبع: علم ورزش. افزا