نقش ورزش در کنترل دیابت

ورزش، گلوکز و گلیکوژن را در داخل ماهیچه‎های بدن می‎سوزاند ( این پدیده در صورتی رخ می‎دهد که دیابت کنترل شده باشد). در حین و بعد از ورزش ، قندخون وارد ماهیچه‎ها می‎گردد و سطح گلوکز و گلیکوژن را به حد طبیعی می‎رساند. وجود برنامه‎های منظم ورزشی در افراد دیابتی عملکرد انسولین را تنظیم میکند. ورزش بیماران دیابتی باید بصورت تمرینهای هوارسان (آیروبیک) باشد. تمرینهای هوارسان به فعالیتهایی گفته می‎شود که با مصرف زیاد اکسیژن توأم باشند.

این نوع تمرینها دستگاههایی را که برای سلولهای بدن اکسیژن تهیه می‎کنند، فعال می‎سازند. به دنبال انجام تمرینهای هوارسان تغییرات سودمند و مفیدی در ریه‎ها ، قلب و رگهای خونی پدید می‎آید. با انجام تمرینات هوارسان ، بدن هوای بیشتری را به داخل ریه‎ها منتقل می‎کند. به طور معمول تمرینهای هوارسان به فعالیتهای استقامتی گفته می‎شود که به سرعت زیاد نیاز ندارد.

بهترین تمرین هوارسان ، دویدن در مسافتهای طولانی و با آهنگ آرام است.تمرینهای دیگر شامل اسکی ، صحرانوردی ، شنا ، دویدن آرام ، دوچرخه‎سواری پیاده روی و …هستند.

فواید ورزش برای افراد دیابتی

• کنترل دیابت با ورزش

در ورزشهای درازمدت مشاهده شده است که حساسیت سلولها به انسولین افزایش می‎یابد. این امر در بهبود وضعیت دیابت بخصوص در افراد غیروابسته به انسولین بسیار با اهمیت است. ورزش اگر در شرایط مناسب صورت گیرد یعنی بیماری قندخون نسبتاً کنترل شده داشته باشد، غلظت گلوکز پلاسما را ثابت نگه می‎دارد. علت این پدیده توازن بین برداشت گلوکز توسط عضلات و تولید متقابل گلوکز در کبد است.

• نقش ورزش در کنترل و کاهش وزن افراد دیابتی

یک برنامه صحیح کنترل قندخون در افراد دیابتی غیروابسته به انسولین به کاهش وزن آنها کمک می‎کند. کاهش وزن ناشی از ورزش، باعث کاهش بافت چربی می‎گردد، بنابراین مقاومت به انسولین در سلولها کاهش می‎یابد و به این ترتیب مصرف داروهای خوراکی پایین‎آورنده قند خون کم می‎شود. با انجام ورزشهای برنامه ریزی شده ، بافت چربی کاهش یافته و توده عضلانی افزایش می‎یابد.

• آمادگی عضلانی افراد دیابتی با ورزش

ورزش مناسب، تناسب عضلات را بالا می‎برد. تحقیقات نشان داده است که انقباضات عضلانی و عمل انسولین هر دو با هم مصرف گلوکز در طول ورزش را زیاد می‎کنند.

• ورزش و کاهش نیاز به داروهای خوراکی و انسولین

همراه با کنترل مطلوب قندخون و انجام تمرینات ورزشی مرتب، مصرف قرصهای خوراکی در برخی افراد دیابتی غیروابسته به انسولین کم می‎شود و در بیماران دیابتی دریافت کننده انسولین نیز به علت وضعیت مطلوب متابولیک، میزان انسولین تزریقی کاهش می‎یابد. مطالعات نشان داده است که در ماههای اولیه شروع برنامه های ورزشی، انسولین تزریقی گاهی تا ۲۰% یا حتی بیشتر کاهش می‎یابد.

• ایجاد اعتماد به نفس بیشتر در افراد دیابتی با ورزش

به نظر می‎رسد احساسات افراد دیابتی تا حدی نیز به حفظ قند خون در سطح طبیعی وابسته باشد. بیشتر افراد دیابتی احتمالاً ناراحتی و از دست دادن کنترل احساسات را همزمان با سطح قندخون بسیار بالا یا بسیار پایین تجربه کرده‎اند. هنگامی که غلظت قندخون در حد طبیعی است، احساسات در این افراد تا حد زیادی بهبود می‎یابد. احساس بهبودی با فعالیتهای ورزشی مداوم و ورود این برنامه در زندگی افراد پدید خواهد آمد.

• تاثیر ورزش در تحمل تنشهای عصبی افراد دیابتی

ورزش وسیله موثری برای مبارزه با تنش (استرس) های عصبی است. هنگام ورزش موادی به نام آندورفین در خون ترشح می‎گردند که موجب تسکین درد و آرامش روانی می‎شوند.

منبع: موسس دیابت طبرستان