عوارض یائسگی: مشکلات خواب، بیماری قلبی ، پوکی استخوان و چاقی

مادرها و مادربزرگ‌های ما آن را “‌ تغییر زندگی” می‌نامیدند، دوران وحشت از گرگرفتگی و نوسانات خلقی، و شروع غیر رسمی دوران میانسالی. بسیاری از خانم‌ها انتظار دارند که این علائم ناخواسته را در دوران یائسگی تجربه کنند. شاید فکر کنید خواب خوب شبانه چیز مهمی نیست اما زمانی که به سن مشخصی برسید برایتان تبدیل به یک رویا خواهد شد. بسیاری از خانم‌ها در دوران پیش از یائسگی، قتی که سطح هورمون‌ها و دوره قاعدگی نامنظم می‌شود، دچار مشکلات خواب می‌شوند. اغلب، کم‌خوابی در تمام دوران یائسگی و بعد از یائسگی به وجود می‌آید. اما خوشبختانه راه‌هایی برای کمک به حل این مشکل وجود دارد.

خواب “خوب” چیست؟ زنان باید هر شب بین هفت تا هشت ساعت خواب باکیفیت و بی‌وقفه داشته باشند. البته این قانون سفت و سختی نیست، برخی از افراد به خواب کمتر و برخی به خواب بیشتری نیاز دارند. به طور کلی، اگر در طول شب مرتب از خواب بیدار می‌شوید و احساس می‌کنید خواب ناآرامی دارید، این‌ها نشانه‌هایی از این است که شاید شما خواب خوبی را تجربه نمی‌کنید.

عوارض یائسگی در زنان

تغییرات جسمی که قبل یا در دوران یائسگی اتفاق می‌افتد ممکن است آزاردهنده باشد، اما این تغییرات بخش عادی دوران یائسگی هستند. با این وجود، خطر ابتلا به عوارض جدی‌تر بعد از یائسگی، یعنی در مرحله پس از یائسگی، افزایش می‌یابد.

گرگرفتگی و خواب 

بی‌خوابی به دلیل یائسگی اغلب با گرگرفتگی همراه است. این احساسات ناخوشایند ناشی از گرمای شدید می‌تواند در طول روز یا شب به وجود بیاید. گرگرفتگی‌های شبانه اغلب با بیداری‌های غیر منتظره همراه می‌شوند. اگرچه معمولا احساس می‌کنید که گرگرفتگی شما را از خواب بیدار کرده است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که بسیاری از زنان یائسه قبل از بروز گرگرفتگی از خواب بیدار می‌شوند.

تغییراتی در مغز ایجاد می‌شود که منجر به گرگرفتگی می‌شود و ممکن است آن تغییرات، نه فقط احساس گرما، همان چیزی باشد که باعث بیدار شدن می‌شود. حتی زنانی که از اختلال خواب ناشی از گرگرفتگی شکایت نمی‌کنند، اغلب می‌گویند که نسبت به دوران قبل از یائسگی فقط مشکلات خواب آن‌ها افزایش یاقته است.

سایر اختلالات خواب یائسگی 

در این مرحله از زندگی، اختلالات خواب مانند آپنه خواب نیز ممکن است در زنان ایجاد شود که می‌تواند ناشی از از بین رفتن هورمون‌های جنسی مانند استروژن و پروژسترون باشد. این مشکلات ممکن است تشخیص داده نشوند زیرا زنان اغلب علائم و اثرات اختلالات خواب (مانند خستگی روز) را به خود یائسگی نسبت می‌دهند.

زنان یائسه احتمالا دو یا سه برابر بیشتر از زنانی که در پیش از دوران یائسگی قرار دارند، در معرض ابتلا به آپنه خواب هستند. ما قبل از یائسگی، نسبتا توسط هورمون‌ها محافظت می‌شویم، اما به نظر می‌رسد که اثر محافظتی هورمون‌ها با یائسگی از بین می‌رود. علاوه بر این، زنان اغلب نسبت به مردان علائم ظریف‌تری از آپنه خواب دارند. بنابراین، ممکن است در نظر آن‌ها احتمال ابتلا به آپنه خواب بسیار کم باشد. ارائه دهندگان خدمات بهداشتی و درمانی نیز ممکن است احتمال کمتری را برای تشخیص آپنه خواب در نظر بگیرند، و تأخیر بیشتری در ارزیابی و تشخیص آپنه خواب داشته باشند.

علائم افسردگی و اضطراب نیز ممکن است از عوامل خطر کمبود خواب در دوران یائسگی باشد.

بیماری قلبی 

نکته مهمی که باید بدانید این است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی بعد از یائسگی افزایش می‌یابد، بنابراین زنان پس از یائسگی حتی بیشتر از مردان در معرض حمله قلبی هستند. همچنین، میزان استروژن در دوران یائسگی به شدت کاهش می‌یابد و این کاهش با ضربان نامنظم قلب (تپش قلب) مرتبط است. اگر احساس می‌کنید قلب شما تندتر از حد طبیعی می‌زند، حتما به پزشک مراجعه کنید.

خوشبختانه روش‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی وجود دارد. عادات سبک زندگی سالم مانند ترک سیگار و داشتن یک رژیم غذایی سالم و سرشار از غلات سبوس‌دار، میوه و سبزیجات، یک دفاع قوی در برابر مشکلات قلبی خواهد بود.

پوکی استخوان 

کاهش استروژن نه تنها بر سلامت قلب تأثیر می‌گذارد، بلکه زنان یائسه را نیز در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار می‌دهد. استروژن برای تولید استخوان جدید بسیار مهم است زیرا از استئوبلاست‌ها که سلول‌های تولیدکننده استخوان هستند پشتیبانی می‌کند. بدون استروژن، استئوبلاست‌ها نمی‌توانند استخوان جدید تولید کنند و در نهایت اثرات پوکی استخوان (سلول‌های جذب استخوان) می‌تواند باعث تضعیف استخوان‌ها شود.

بزرگترین عارضه مرتبط با پوکی استخوان شکستگی‌ است که بیشتر در لگن، مچ، و ستون فقرات رخ می‌دهد. شکستگی‌ها می‌توانند مشکلات جدی را ایجاد کنند، بخصوص اگر در سنین بالا اتفاق بیفتد. در صورتی که شکستگی در سنین بالا رخ دهد‌، بدن شما قادر به ترمیم و بهبودی نخواهد بود. راه‌هایی برای کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان وجود دارد. ورزش منظم و یک رژیم غذایی سالم سرشار از کلسیم و ویتامین D دو راه ساده برای جلوگیری از پوکی استخوان است.

مشکلات ادراری 

بی‌اختیاری ادرار (دفع گاه به گاه و غیر ارادی ادرار) در زنان مسن، به ویژه پس از یائسگی شایع است. کاهش استروژن باعث می‌شود بافت‌های واژن و پوشش مجرای ادراری (لوله‌ای که مثانه را به بیرون بدن متصل می‌کند) نازک شود و خاصیت ارتجاعی خود را از دست بدهد. در نتیجه، ممکن است نشت غیرقابل کنترل ادرار را تجربه کنید. این حالت اغلب در حین حرکات ناگهانی مانند خندیدن یا سرفه اتفاق می‌افتد.

ترک سیگار و کاهش وزن هر دو به مدیریت مشکلات ادراری کمک خواهد کرد، اما در گفتگو با پزشک خود در مورد اقدامات درمانی دیگری که ممکن است انجام دهید، دریغ نکنید. امروزه گزینه‌های درمانی زیادی برای بی‌اختیاری ادرار وجود دارد.

افزایش وزن 

بسیاری از خانم‌ها با رسیدن به دهه ۴۰ و ۵۰ دچار افزایش وزن می‌شوند. هرچند این اتفاق ممکن است ناشی از روند طبیعی پیری باشد و مربوط به یائسگی نیست. با افزایش سن، حفظ توده عضلانی سخت‌تر خواهد بود. توده عضلانی پایین متابولیسم شما را کند می‌کند، بنابراین وزن به راحتی افزایش می‌یابد.

افزایش وزن، خصوصاً در اطراف شکم، در زنانی که نزدیک به سن یائسگی هستند شایع است. افزایش چربی شکم بسیار خطرناک است زیرا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. به همین دلیل کاهش کالری، رعایت یک رژیم غذایی مغذی و وقت گذاشتن برای ورزش بسیار مهم است.

برای جلوگیری از بیشتر عوارض یائسگی، داشتن سبک زندگی سالم ضروری است. همچنین مهم است که به طور مرتب در تمام مراحل یائسگی به پزشک مراجعه کنید. پزشک علائم شما را به دقت رصد خواهد کرد تا اطمینان حاصل کند که انتقال شما به دوران یائسگی به طور سالم اتفاق افتاده است.

چگونه بعد از یائسگی خواب بهتری داشته باشیم؟ 

خبر خوب این است که شما مجبور نیستید بعد از یائسگی با خواب خوب خداحافظی کنید. مراحلی وجود دارد که می‌توانید برای بهتر خوابیدن از آن استفاده کنید.

ورزش

ورزش منظم می‌تواند به زنان یائسه کمک کند تا خواب خوبی داشته باشند. به عنوان مثال، ورزشکاران خواب بسیار کارآمدی دارند. اما حتی برای کسانی که ورزشکار حرفه‌ای نیستند، ورزش می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.

داروها و روش‌های درمانی

تحقیقات نشان داده است که برخی از بازدارنده‌های بازجذب سروتونین (SSRI) به بهبود کیفیت خواب در زنان یائسه کمک می‌کند. روش‌های جایگزینی هورمون می‌تواند کیفیت خواب را بهبود بخشد. اگرچه با استفاده از این داروها تفاوت‌های عینی در خواب مشاهده شده است اما اثرات مضر هورمون درمانی می‌تواند از مزایای آن فراتر رود. روش‌های درمانی جایگزین مانند طب سوزنی نیز می‌تواند کمک کننده باشد. با پزشک خود در مورد آنچه ممکن است برای شما مناسب باشد صحبت کنید.

روش درمانی دیگر استفاده از داروهای کمکی خواب بدون نسخه است. با اینکه استفاده گه گاه این داروها مضر نیست، اما مهم است که تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که باعث تقویت خواب شما شود، مانند ریلکس کردن یک ساعت قبل از خواب، هر شب در یک ساعت مشخص خوابیدن، عدم تماشای تلویزیون یا استفاده از دستگاه‌های الکترونیکی قبل از خواب. دقیقاً همانطور که همیشه توصیه می‌کنیم که کودکان زمان خواب و بیداری منظمی داشته باشند، ترعایت این مسئله برای بزرگسالان نیز ضروری است کمک می‌کند که بدن آن‌ها به زمان مشخصی برای خوابیدن عادت کند.