نوروپاتی دیابتی ، نوعی از آسیب عصبی است که امکان دارد افراد مبتلا به دیابت را درگیر کند. قند خون بالا می تواند به فیبرهای کل بدن تان صدمه وارد کند، ولی عوارض نوروپاتی دیابتی معمولاً باعث آسیب اعصاب پا و ساق پا می شود.
برطبق اعصاب تحت تاثیر قرار گرفته، علائم نوروپاتی دیابتی می تواند دسته بندی شود از درد و بی حسی در اندام های انتهایی بدن، تا مشکلات سیستم گوارشی، ادراری، عروق خونی و قلب. برای بعضی از افراد، این علائم خفیف هستند و برای گروهی دیگر نوروپاتی دیابتی می تواند دردناک، ناتوان کننده و حتی کشنده باشد.
نوروپاتی یکی از عوارض معمول ولی جدی بیماری دیابت می باشد. امروزه شما می توانید با کنترل دقیق قند خون تان و داشتن یک سبک زندگی سالم ، از ابتلاء به نوروپاتی دیابتی پیشگیری کنید یا روند آن را کند کنید.
شاید دیده باشید دیابتیها از سوزن سوزن شدن و گرفتگی دستها و پاها شکایت دارند که موقتی بوده و متناوبا رخ میدهد. این اولین مرحله آسیب اعصاب است (شاخههای حسی اعصاب محیطی اولین گروهاند که آسیب میبینند). به مرور دردها بیشتر و شدیدتر و طولانیتر میشوند.
عوارض ناشی از نوروپاتی دیابتی
فقدان حس در پاها که فرد به طور مکرر به پاهایاش آسیب و ضربه میزند و متوجه آن نمیشود و دچار “پای دیابتی” میگردد. به طور متوسط بیماران دیابتی طی ۱۰ تا ۲۰ سال بعد از شروع بیماری دچار آسیب اعصاب میشوند، البته بعضی بیماران بسیار سریعتر دچار علایم عصبی میشوند و بعضی دیگر اصلا گرفتار نمیشوند. هر چه مدت ابتلا به بیماری دیابت بیشتر باشد و هر چه کنترل دیابت ضعیفتر باشد، احتمال آسیب اعصاب و شدت آسیب عوارض دیابت بیشتر خواهد بود.
در اثر بیماری دیابت هر قسمتی از اعصاب محیطی و اعصاب خودکار (سمپاتیکها و پاراسمپاتیکها) میتواند آسیب ببیند. اعصاب خودکار به جاهایی عصبدهی میکنند که عملکرد غیرارادی دارند، مثل قلب، عضلات صاف احشا و ارگانهای داخلی بدن و غدد. اعصاب محیطی هم به اعصابی اطلاق میشود که از جمجمه یا نخاع بیرون میآیند. اعصابی که از جمجمه بیرون میآیند به چشمها، زبان، صورت، گوشها و… میروند و اعصابی که از نخاع بیرون میآیند به عضلات ارادی بدن عصبدهی میکنند. اعصاب نخاعی شاخههای حسی نیز دارند که حسهای لمس، حرارت، درد و… را انتقال میدهند.
نوروپاتی دیابتی می تواند عوارض جدی را بوجود بیاورد، اعم از :
-
از دست دادن عضو در اثر نوروپاتی دیابتی
چون آسیب عصبی باعث از دست دادن حس در پاها می شود، بریدگی یا زخم ها ممکن است تشخیص داده نشوند، در نهایت به عفونت یا زخم شدید تبدیل شوند- شرایطی که پوست و بافت نرم از بین می روند. ریسک عفونت بالاست چون دیابت باعث کاهش جریان خون به پاهایتان می شود.
عفونت هایی که به استخوان نیز پخش می شوند و باعث مرگ بافت می شود ( گانگرین ) ممکن است غیرقابل درمان باشد و نیاز به قطع انگشت پا و یا حتی کل قسمت تحتانی پا پیدا کند.
-
نوروپاتی دیابتی و مفصل شارکوت
زمانی رخ می دهد که یک مفصل، معمولاً در پا، بدلیل آسیب عصبی تحلیل رود. این حالت با از دست دادن حس، تورم، بی ثباتی و گاهی بدشکلی در خود مفصل تشخیص داده می شود.
-
عفونت های مجاری ادراری و بی اختیاری ادرار
آسیب به اعصابی که مثانه را کنترل می کنند، می توانند از تخلیه کامل آن جلوگیری کنند. این اعصاب به باکتریها اجازه میدهد تا در مثانه و کلیه ها چند برابر شده و منجر به عفونت مجاری ادراری شوند. آسیب عصبی نیز ممکن است باعث بی اختیاری در ادرار کردن و همچنین عدم کنترل ماهیچه ها دخیل در این فرایند، شود.
-
هیپوگلایسمی بدون آگاهی
معمولاً وقتی قند خون تان خیلی پایین می افتد، علائمی از قبیل لرزش، تعریق و تپش قلب را حس می کنید.که این نشانه ها به شما آگاهی میدهند تا برای افزایش سریع قند خون تان اقدام کنید. نوروپاتی دستگاه عصبی خودکار می تواند باعث تداخل توانایی شما در درک کردن این علائم شده که خیلی جدی است. هایپو گلایسمی درمان نشده می تواند کشنده باشد.
-
فشار خون پایین در اثر نوروپاتی دیابتی
آسیب به اعصابی که گردش خون را کنترل می کند می تواند باعث عدم توانایی در تنظیم کردن فشار خون شود، که این می تواند منجر به افت شدید فشار در حالتی که سریعاً برمی خیزد، شود ( فشار خون پایین اورتوستاتیک) و حس سرگیجه و ضعف پیدا کنید.
-
مشکلات گوارشی در عوارض نوروپاتی دیابتی
آسیب به اعصاب سیستم گوارشی می تواند مشکلات عدیده ای را سبب شود از جمله یبوست یا اسهال شدید، تهوع، استفراغ، آروغ زدن و از دست دادن اشتها. یکی از مشکلات جدی آن، گاستروپارازی است، حالتی که معده به کندی تخلیه می شود یا اصلاً تخلیه نمی شود. که می تواند باعث تداخل در هضم، منجر به تهوع و استفراغ شود و سطح قند خون و تغذیه را شدیداً تحت تاثیر قرار دهد.
-
نوروپاتی دیابتی و اختلال عملکرد جنسی
نوروپاتی اوتونوم معمولاً به اعصاب ارگان های جنسی نیز آسیب می رساند که منجر به اختلال عملکرد در اندام تناسلی مردان و زنان می شود.
-
افزایش یا کاهش تعریق در عوارض نوروپاتی دیابتی
وقتی که غدد تعریق به درستی کار نکنند، بدن شما قادر به تنظیم درجه حرارت بطور صحیح نمی باشد. کاهش و یا عدم تعریق می تواند کشنده باشد. نوروپاتی اوتونوم همچنین می تواند باعث تعریق بیش از حد خصوصاً در شب شود.
-
انزوای اجتماعی و عوارض نوروپاتی دیابتی
درد، ناتوانی و خجالت بدلیل آسیب عصبی می تواند مردم را- خصوصاً در افراد بزرگسال- از استقلال شان دور کند و از عوارض نوروپاتی دیابتی باشد.
برای آشنایی با ” درمان نوروپاتی دیابتی ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: تبیان. پزشک شما