[sbu_post_image]
تحقیقات نشان داده است که افزایش فعالیت بدنی نه تنها میتواند از بروز عوارض دیابت حاملگی جلوگیری کند، بلکه به عنوان یکی از ابزارهای مؤثر درمانی برای افراد مبتلا به این بیماری محسوب میشود. در صورتی که سطح قند خون کمتر از 100 یا بیشتر از 250 میلیگرم در دسیلیتر باشد، توصیه میشود که ورزش انجام نشود. برای بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که انسولین تزریق نمیکنند، مصرف کربوهیدرات اضافی پیش از شروع فعالیت ورزشی عموماً لازم نیست، زیرا کاهش قند خون در طول فعالیت ورزشی کمتر اتفاق میافتد.
تاثیر دیابت حاملگی بر روی نوزادان
1) تولد نوزاد با وزن بالا: نوزادان با وزن بالای 4 کیلوگرم (ماکروزومی) ممکن است در زمان زایمان طبیعی به مشکلاتی مانند شکستگیها و جراحات متعدد برخورد کنند که در بعضی موارد نیاز به عمل سزارین دارند.
2) افت قند خون نوزاد بعد از تولد: در بعضی موارد، به دلیل کاهش سطح قند خون نوزاد، نیاز به تزریق سرم قندی به نوزاد پیش میآید.
3) مشکلات تنفسی: در صورت عدم تکامل کافی ریه نوزاد، ممکن است دیسترس تنفسی در زمان تولد برای نوزاد به وجود بیاید.
4) زردی یا یرقان در نوزاد: برخی از نوزادان ممکن است هنگام تولد دارای پوست زرد و یرقان شود که نیاز به درمان و مراقبت دارند.
5) کاهش میزان کلسیم و منیزیم در نوزاد: در بعضی موارد دیابت حاملگی میتواند باعث کاهش میزان کلسیم و منیزیم خون نوزاد شود که منجر به اسپاسم عضلات دست و پا میشود. در این حالت، ممکن است نیاز به مکملهای کلسیم و منیزیم برای درمان وضعیت باشد. درمان دیابت حاملگی نیازمند حفظ سطح HbA1c در محدودهای بالاتر از حد معمول است تا از افزایش ناهنجاریهای مادرزادی و سقط خودبخودی جلوگیری شود.
کنترل دیابت بارداری بعد از زایمان
راهکارهای زیر برای جلوگیری از عوارض دیابت حاملگی به مادران توصیه می شود:
1) استفاده از برنامه غذایی دیابت نوع 2.
2) یادگیری روش استفاده از گلوکومتر جهت اندازه گیری قند خون
3) آموزش روش تزریق انسولین توسط خود بیمار.
4) آموزش علائم افت قند خون به بیمار و اعضای خانواده.
5) تنظیم فعالیت فیزیکی و ورزش مناسب در طول دوران بارداری.
6) آموزش کاهش استرس مادران و افزایش حمایت خانواده.
اقدامات لازم توسط پزشک در اولین ویزیت برای پیشگیری از عوارض دیابت حاملگی:
- گرفتن شرح حال: مدت زمان بیماری و نوع دیابت، عوارض حاد، عوارض مزمن، استفاده از انسولین یا داروهای خوراکی، وضعیت رژیم غذایی، انجام فعالیت فیزیکی و ورزش.
- توجه به بیماری های همراه: بیماری های متابولیک و غدد، به خصوص بیماری های تیروئید در دیابت نوع 1.
- توجه به وضعیت قاعدگی و استفاده از قرص های ضد بارداری.
- توجه به سیستم های حمایتی بیمار در خانواده و محیط کار.
- مشاوره قبل از بارداری در مورد میزان خطر حاملگی برای مادر و جنین، عوارض بارداری به ویژه پرفشاری خون.
- معاینه فیزیکی: اندازه گیری فشار خون و توجه به تغییرات ارتوستاتیک (فشار خون وضعیتی)، معاینه قلبی در تمام بیماران دیابت نوع 2 و بیماران دیابت نوع 1 که 5 سال از بیماری آنان گذشته است، معاینه چشم توسط چشم پزشک، معاینه اعصاب از نظر علائم نوروپاتی اتونوم و محیطی.
- بررسی آزمایشگاهی: برای جلوگیری از عوارض دیابت حاملگی، درخواست آزمایشات زیر قبل از بارداری و ثبت در پرونده بیمار لازم است.
1) کراتینین سرم.
2) آنالیز و کشش ادرار U/A و U/C.
3) اندازه گیری HbA1c.
4) پروتئین ادرار 24 ساعته و یا نسبت آلبومین به کراتینین
5) اندازه گیری هورمون های تیروئید TSH و FT3 و FT4 در خانم های مبتلا به دیابت نوع 1. در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 در 10-5 درصد موارد کم کاری یا پرکاری تیروئید مشاهده می شود.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان دیابت بارداری ” و ” عوارض دیابت ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه عوارض دیابت حاملگی مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب راهنمای دیابت