به رشد بیش از اندازه مو در صورت و بدن خانم ها هیرسوتیسم یا پرمویی گفته می شود. موهای صورت یک خانم به طور طبیعی باید کمرنگ و نازک بوده و به آسانی قابل دیدن نباشند. اگر در صورتتان موهای ضخیم و سیاه با الگوی مردانه (خصوصاً در محل ریش و سبیل) رشد کرده، یا اگر در مدت زمان کوتاهی رشد سریع مو در بدنتان داشتید حتماً به پزشک متخصص غدد مراجعه کنید و توجه داشته باشید که علل پرمویی علاوه براینکه روی ظاهرتان اثر میگذارد، ممکن است مشکلات درونی فراوانی را برایتان ایجاد کند، پس آن را دست کم نگیرید. قبل از گذاشتن تشخیص هیرسوتیسم(موهای زائد) باید به این نکته توجه داشته باشید که الگوی طبیعی رشد مو بر اساس زمینه نژادی بسیار متفاوت است.
علت هیرسوتیسم
برای پیدا کردن علت هیرسوتیسم باید به سن ایجاد، سرعت پیشرفت رشد مو و نشانه همراه آن توجه کنیم. اگر چرخه های قاعدگی به هم خورده باشد به احتمال زیاد مشکل از تخمدان است (مثلاً تخمدان پر کیست) و ربطی به غده فوق کلیه ندارد، اما اگر ترشح شیر از پستان، فشار خون بالا، سهولت کبود شدن، افزایش وزن قسمتهای مرکزی مثل شکم و ضعف وجود داشته باشد به مشکلات غده فوق کلیه فکر می کنیم.
اگر قاعدگی شکل طبیعی دارد، ممکن است هیرسوتیسم ژنتیکی باشد. هیرسوتیسم دارای درجات مختلفی است. زنی با هیرسوتیسم خفیف ممکن است علائم رویش موی تیره در روی لب فوقانی، چانه، اطراف پستانها یا روی شکم داشته باشد. هیرسوتیسم پیشرفته تر منجر به رشد مو در پشت، شانه ها، جناغ سینه و بالای شکم می شود. این نوع هیرسوتیسم بیشتر اوقات در هنگام بلوغ ایجاد میشود و علت آن اختلالات هورمونی شدیدی است که در این دوران ایجاد می شود.
برای تشخیص حتماً به یک پزشک متخصص غدد مراجعه کنید. پزشک شما ممکن است سوالاتی در مورد تاریخچه پزشکی با توجه خاص به چرخههای قاعدگیتان بپرسد و ممکن است معاینه تان کند. در مورد کسانی که هیرسوتیسم و به هم خوردن چرخه های قاعدگی جدیداً اتفاق افتاده، ممکن است نیاز به بررسی در مورد مشکلات بالقوه خطرناکتری مانند تومور تخمدانها، غدد فوق کلیوی یا هیپوفیز باشد.
پرمویی ناشی از اختلالات هورمونی
اگر در خانمها زمینه خانوادگی برای ابتلا به پرمویی صورت وجود نداشته و افزایش مو نسبتا ناگهانی یا سریع باشد، ممکن است ناراحتی هورمونی در کار باشد. هورمونهای مردانه و زنانه هر دو، در بدن مرد و زن تولید میشوند. میزان متوسط تولید هورمون مردانه در خانمها حدود دو سوم تولید آن در آقایان است. ممکن است بدن یک خانم در اثر مشکلات غدد فوق کلیوی یا تخمدانها، هورمون مردانه بیشتری تولید کند و علایم مردانه مثل موهای زبر و تیره در صورت او پدید آید. رشد غیرطبیعی مو در صورت، قسمت پایین شکم و اندامها نیز پیش میآید.
یادآوری این نکته مهم است که اغلب اوقات، پر مویی در خانمها با هیچ نوعی بیماری داخلی یا عدم تعادل هورمونی همراه نیست. اکثر خانمهای مبتلا به پرمویی، از نظر جسمی کاملا «زن» هستند و سیکل قاعدگی و بارداری آنها طبیعی است. تستهای آزمایشگاهی نیز در اکثر موارد، ازدیاد هورمون مردانه را نشان نمیدهند.
پرمویی ناشی از داروها
کورتونها مثل پردنیزولون که در ناراحتیهای التهابی مثل آرتریت روماتویید مصرف میشوند، ممکن است باعث افزایش مو گردند. داروهای دیگری مانند ماینوکسیدیل نیز این عارضه را به دنبال دارند. افزایش مو ممکن است در خانمهایی که از داروهایی با خواص هورمون مردانه استفاده میکنند نیز پیش آید. در برخی بیماریهای ساده زنانه که عدم تعادل یا کمبود هورمونی ایجاد میکنند، مقدار دارو حایز اهمیت است. مقادیر کم هورمون مردانه را میتوان بدون آنکه عوارض جانبی نامطلوب نشان دهد، تجویز نمود. ممکن است بیماریهای شدیدتر، مقادیر زیادی از هورمون مردانه را لازم داشته باشند که با پرمویی صورت و سایر علایم مردانه مثل کلفت شدن صدا و ریزش موی سر از نوع مردانه همراه خواهد بود.
افزایش مو، ناشی از مصرف داروها معمولا با قطع مصرف دارو قابل برگشت است، ولی ماهها وقت لازم خواهد داشت. اما اگر استفاده از داروها تا مدتهای نامعلوم ادامه یابد، باید یکی از روشهای موقت از بین بردن مو را استفاده کنید.
پرمویی بعد از یائسگی
افزایش موی صورت پس از یائسگی نسبتا شایع است، به خصوص در خانمهای نژاد مدیترانهای یا نسل سامی. موهای بالای لب و چانه و اطراف صورت، تیرهتر، ضخیمتر و زبرتر میگردند. علت دقیق این افزایش مو، که غیرطبیعی هم تلقی نمیشود، معلوم نیست. این افزایش مو ممکن است ادامه یابد، ولی در اکثر خانمها علل پرمویی حدی دارد و بعید است که به ریش درآوردن کامل منتهی گردد.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان پرمویی ” و ” نشانه های هیرسوتیسم ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه پرمویی زنان یا هیرسوتیسم مطالعه فرمایید.
منبع: زرهنر. خبر لیست