احساسهایی چون خواب رفتگی، مورمور، گزگز کردن، سوزنسوزن شدن یا کرخشدگی منشأ و دلایل متعددی دارد. برای رفع این حالات نیز ابتدا باید دلیل اصلی را یافت.
علت و عوامل
کار در سرما، شغل های ایستاده یا در وضع خاص، نوشتن مداوم، تایپ، خیاطی و سوزن دوزی، قلاب بافی و مانند این ها، حتی ارتباطات کاری با بعضی سموم و مواد الکلی از جمله شغل هایی است که مورمور شدگی بخش هایی از دست را در پی خواهد داشت.
عادت به انجام برخی اعمال یا تداوم بعضی شغل ها در بروز و افزایش این حالات اثر دارند. مثلا عادت به تایپ مداوم و سریع پیامک در درازمدت سبب گزگز کردن سر انگشت ها می شود.
بیماری های کلیوی و کبدی، سندرم های فیبرومیالژی، تونل کارپ، ضعف و درگیری و فلج اعصاب، التهاب های مزمن دست و پا، نوروپاتی و کم توان شدن یا پیری بدن، کم تحرکی، ابتلا به بیماری هایی مثل ایدز، زونا، لوپوس، آرتریت روماتوئید، رماتیسم مفصلی، دیابت، پشت سر گذاشتن سکته ناقص، اختلالات دارویی یا هورمونی مثل ناهماهنگی و بخصوص کم کاری تیروئید و… نیز به کرخ شدگی و سوزن سوزن شدن دست ها می انجامد. بیماری زونا، جوشهای پوستی دردناک ناشی از همان ویروسی است که باعث ایجاد آبله مرغان میشود. بعد از ابتلای شما به آبلهمرغان، این ویروس در بافت عصبی شما باقی میماند و میتواند در مراحل بعدی زندگی منجر به ایجاد زونا شود.
برخی مواقع گزگز کردن و مورمور شدن، هشداری است به شما برای اعلام کاهش یا افزایش سطح برخی ویتامین ها یا پروتئین های مورد نیاز بدن، بخصوص ویتامین های گروه B. مثلا افزایش ویتامین B6 یا کمبود ویتامین B12 از سطح مورد نیاز بدن، موجب بروز گزگز و مورمور می شود.
خوردن، نیاز هر روزه ماست اما بسیاری از ما، زمان و وقت مناسبی برای یادگیری چطور خوردن، چه خوردن، چه وقت خوردن، چندوقت به چند وقت خوردن و… صرف نمی کنیم تا بدانیم روزانه به چه موادی نیازمندیم و با این ناآگاهی ها، خودمان مسبب بروز یا حتی افزایش بسیاری از مشکلات خودمان می شویم.
تشخیص
متخصصان فیزیوتراپی فعالیت نزدیک با سایر متخصصان حوزه سلامت برای تشخیص دقیق این بیماری و درمان آن دارند. علائم گزگز دست موضعی هستند و اغلب امکان تشخیص آن بدون نیاز به انجام معاینههای گسترده وجود دارد. متخصصان فیزیوتراپی افرادی هستند که دارای دانش و تجربه کافی در حوزه حرکت و عملکرد اعضای بدن هستند و میتوانند برای تشخیص تمام فاکتورهایی که ممکن است با شرایط شما ارتباط داشته باشند، معاینات لازم را انجام دهند.
راه های درمان
مشورت با پزشک درباره طریقه درست نشستن، خوابیدن، راه رفتن، ایستادن و… مفید است. نرمش های اصولی موضعی، ورزش های سبک روزانه یا حداقل یک روزدرمیان، حفظ تعادل وزن براساس جنس و سن، پیروی از رژیم غذایی صحیح، خوردن میوه و سبزیجات همراه یا در میان وعده های روزانه، انجام آزمایش های اندازه گیری سطوح ویتامینی و هورمونی بدن و… در درمان یا کاهش این حالات مفید است.معاینه پزشکی و انجام آزمایش های خونی، عصبی یا هورمونی به کشف دلیل اصلی ناشی از این عارضه کمک می کند.