علت نوروپاتی دیابتی

نوروپاتی یکی از عوارض نسبتا شایع دیابت است، حدود ۴۰ تا ۶۰ درصد از افراد مبتلا به دیابت بشکل خفیف و ۵ تا ۱۰ درصد علائم شدید دارند مانند رتینوپاتی دیابتی (آسیب به شبکیه چشم)، که اغلب به طول مدت زمانی که شخص دیابت داشته و درجه ای از کنترل قند خون در ارتباط است. مواجه طولانی مدت با قند خون بالا می تواند به فیبرهای عصبی حساس صدمه بزند و علت نوروپاتی دیابتی باشد. روند این رویداد کاملاً واضح نیست ولی ترکیبی از عوامل در آن دخیل هستند، از جمله مجموعه تعاملات بین اعصاب و عروق خونی. قند خون بالا، با توانایی فیبرهای عصبی در سیگنال دهی تداخل ایجاد می کند. همچنین باعث تضعیف دیواره عروق نازک ( کاپیلاری ها ) می شود که مسئول تامین اکسیژن و مواد مغذی برای اعصاب هستند.

علل و عوامل نوروپاتی دیابتی

عوامل که ممکن است در نوروپاتی دیابتی شرکت داشته باشند، عبارتند از :

• التهاب اعصاب بدلیل یک پاسخ خودایمنی. این شرایط وقتی بوجود می آید که سیستم ایمنی به اشتباه به یک قسمت از بدن تان به عنوان یک عضو بیگانه حمله می کند.
• عوامل ژنتیکی غیر مرتبط با دیابت که بعضی از افراد را به آسیب عصبی مستعد می کند.
• استعمال سیگار و الکل، که باعث آسیب هر دوی اعصاب و عروق خونی می شود و بطور چشمگیری ریسک عفونت را افزایش میدهد.

هر کسی که دیابت دارد می تواند مبتلا به نوروپاتی دیابتینیز شود، ولی این فاکتورها شما را مستعد تر به آسیب عصبی می کند:

• کنترل ضعیف قند خون. که بزرگترین ریسک فاکتور برای عوارض دیابت، اعم از آسیب عصبی می باشد. ثابت نگه داشتن قند خون تان در محدوده هدف، بهترین راه برای محافظت از اعصاب و رگ های خونی تان است.
• مدت زمانی که مبتلا به دیابت هستید. اگر به مدت طولانی دیابت دارید، ریسک ابتلاء به نوروپاتی دیابتی افزایش می یابد، مخصوصاً اگر قند خون تان به درستی کنترل نمی شود. نوروپاتی محیطی در افرادی که حداقل ۲۵سال دیابت دارند شایع است.
• بیماری کلیوی. دیابت می تواند باعث آسیب به کلیه شده و ممکن است منجر به افزایش سموم در خون و صدمه رسیدن به اعصاب شود.
• سیگار کشیدن. سیگار کشیدن باعث باریک و سفت شدن شریان ها و کاهش جریان خون به پاهایتان می شود. که این رویداد باعث کند شدن بهبود زخم ها و آسیب به سلامت اعصاب محیطی می شود.

در اثر دیابت عروق بدن دچار مشکل می شوند و در وظیفه خود که خون رسانی و تغذیه سلول های مختلف است نا موفق عمل می کنند و به خاطر این نارسایی، اعصاب آسیب می بینند. به علاوه سطح بالای گلوکز (قند خون) در آسیب اعصاب دخالت دارد. کار اعصاب که مختل شود همه چیز به هم می ریزد. مثلا معده دچار بی حرکتی و تاخیر در تخلیه شده و فرد دچار درد شکم و احساس سنگینی، تهوع و استفراغ می شود. بروز یبوست یا اسهال در دیابتی ها، حتی اختلال ریتم طبیعی قلب و بروز علایم قلبی یا بی اختیاری یا احتباس ادرار به دنبال آسیب اعصاب مثانه و در نهایت در مردان اختلال نعوظ به دلیل بیماری دیابت ممکن است رخ دهد. قطعا جایی برای شک وجود ندارد که کنترل دقیق قند خون از ایجاد آسیب اعصاب در بیماران دیابتی جلوگیری می کند.

جلوگیری از عوارض نوروپاتی دیابتی

شما می توانید با کنترل صحیح قند خون، مراقبت از پاها و پیگیری یک سبک زندگی سالم از نوروپاتی و عوارض نوروپاتی دیابتی جلوگیری کنید یا آن را به تاخیر بیندازید:

• کنترل قند خون برای جلوگیری از نوروپاتی دیابتی

کنترل به دقت سطح قند خون و دوز انسولین دریافتی بسیار مهم است. ثبات قند خون مهم است چون تغییرات در سطح قند خون می تواند به آسیب عصبی شتاب دهد. بهترین محدوده برای این منظور MG/DL 130-70 قبل از غذا و A1C کمتر از ۷% است. افراد دیابتی با قند خون نرمال باید تست A1C حداقل ۲ بار در سال بدهند.

• مراقبت از پا برای جلوگیری از نوروپاتی دیابتی

مشکلات پاها مثل زخمی که خوب نشود و حتی قطع عضو، از عوارض معمول نوروپاتی دیابتی است. ولی همه این ها با چک کردن در هر ویزیت دکتر و مراقبت در منزل قابل پیشگیری است.برای محافظت از پاهایتان:
– پاهایتان را هر روز چک کنید. اگر نمی توانید بعضی جاهایی از پایتان را ببینید ، از یک آینه یا یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان کمک بگیرید . مراقب تاول ، بریدگی ، کبودی ، ترک پوست و قرمزی و ورم باشید .
– پاهایتان را تمیز و خشک نگاه دارید . پاهایتان را هر روز با آب ولرم بشویید . اگر پایتان دما را حس نمی کند ، دمای آب را با یک لیف حمام در جای حساس بدنتان مثل گردن یا مچ دست بسنجید . پایتان و بین انگشتانتان را کامل خشک کنید . سپس پوستتان را برای جلوگیری از ترک خوردن چرب نمایید . بین انگشتان پایتان لوسیون نزنید اگر چه این کار می تواند باعث رشد قارچ شود .
– ناخن های پایتان را بدقت بگیرید . آنها را بگونه ای کوتاه کنید که لبه تیز نداشته باشند .
– جوراب های تمیز و خشک بپوشید . جوراب های نخی که کش سفت نداشته باشد ، پا کنید .
– کفش های محکم و سایز پایتان بپوشید . بهترین موقع خریدن کفش ، اواخر روز زمانی که پایتان بیشتر متورم شده بگیرید تا مطمئن شوید که تنگتان نیست .
اگر این مشکلات رخ داد ، به یک متخصص پا برای جلوگیری از جدی تر شدن شرایط مراجعه کنید . حتی زخم های کوچک می تواند بسرعت به عفونت های شدید به علت نوروپاتی دیابتی اگر درمان نشود ، تبدیل شود . کفش های مناسب ممکن است گران باشد . طوری برنامه ریزی کنید که سالی حداقل یک جفت بتوانید بخرید . برای اطلاعات بیشتر به پزشک تان مراجعه کنید .

برای آشنایی با ” درمان نوروپاتی دیابتی ” بر روی لینک کلیک کنید.

منبع: دانشنامه سلامت. پزشک شما. پرشین پرشیا