علائم یائسگی در مردان

یائسگی مردان یک فرایند پیچیده و هنوز مورد بحث و جدل است. امروزه با افزایش طول متوسط عمر در جوامع مختلف، کیفیت زندگی در مردان مسن بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در مردان، افزایش سن همراه با کاهش پیشرونده سطح هورمون مردانه یا همان تستوسترون یعنی همان علائم یائسگی در مردان می باشد. اگر میزان غلظت تستوسترون خون در افراد مسن، کمتر از میزان حداقل در افراد جوان باشد، آنرا اصطلاحاً یائسگی مردانه یا کم کاری غدد جنسی (بیضه ها) می نامند. سازمان بهداشت جهانی (WHO) از یائسگی مردان تحت عنوان “کم کاری غدد جنسی دیررس” در مردان یاد می کند.

علایم یائسگی مردانه

علایم یائسگی مردان اصلی‌ترین علامت آندروپوز خستگی و بی‌حوصلگی است. افسردگی، خشم، افزایش تحریک‌پذیری و کاهش فعالیت جنسی از بارزترین علایم آن است. تعداد زیادی از مردان دارای این مشکل، کاهش تمایلات جنسی دارند.

از دیگر علایم می‌توان به تغییر در اندام‌ها و کاهش توده ماهیچه‌ای بدن، گرگرفتگی، کاهش لذت از زندگی، کاهش حافظه و سطح کارایی، تکرار ادرار به خصوص در شب، یبوست، کاهش قد، ریزش مو و وجود دردهای استخوانی اشاره کرد.

غالباً علائم فوق به بالا رفتن سن و پیری نسبت داده می شوند، در صورتیکه مشکل بالا رفتن سن یا پیری نیست. موضوع حائز اهمیت این است که در مردان میانسالی (۷۰-۴۰ ساله) که میزان تستوسترون خون کاهش می یابد، خطر تصلب شرائین که پیش درآمد سکته قلبی و مغزی است، بیشتر می شود. در حقیقت هورمون مردانه یک عامل حفاظتی در مقابل تصلب شرائین است. یک عده عوامل در کاهش میزان تستوسترون خون دخیل هستند، مثل سوء مصرف الکل، چاقی، بیماری قند، و مصرف بعضی از داروها. تشخیص علائم یائسگی در مردان می تواند مشکل باشد، چون تمامی علائم یائسگی در مردان به یک باره ظاهر نمی شوند و بروز علائم یائسگی در مردان تدریجی و در ضمن شدت علایم متغیر است.

تفاوت یائسگی مردان و زنان

یائسگی در زنان به دلیل کاهش تولید هورمون استروژن است در حالی که در مردان به دلیل کاهش تولید هورمون تستسترون است. بر خلاف خانم‌ ها، مردان علایم مشخص نظیر کاهش یا قطع قاعدگی ندارند که ورود آن ها را به این مرحله نشان دهد. زنان در این دوره باروری خود را به طور کامل از دست می ‌دهند در حالی که مردان هرگز باروری خود را به طور کامل در طی آندروپوز از دست نمی ‌دهند. تولید هورمون کم می ‌شود ولی هرگز قطع نمی ‌گردد؛ گر چه ممکن است از میزان موفقیت باروری کاسته شود ولی با تولید اسپرم هم چنان به فرد اجازه داده می‌ شود فرزندان سالمی‌ را حتی در دهه ۸۰ زندگی داشته ‌باشند.

عوارض یائسگی در مردان

اغلب مردان یائسگی در مردان را انکار می‌کنند، درباره‌اش با کسی صحبت نمی‌کنند، همسر یا خودشان را سرزنش می‌کنند، کناره‌گیری می‌کنند، اعتماد به نفسشان از بین می‌رود و روابطشان خراب می‌شود. آنچه اغلب وضع را بدتر می‌کند، شرمی است که بسیاری از مردان احساس می‌کنند. آنها تصور می‌کنند تنها فردی هستند که دچار این حالت شده‌اند و یقین دارند همراه با این اختلال (جنسی)‌ مردانگی‌شان از دست می‌رود. در واقع مشکل‌ترین مرحله برای این دسته از مردان، تشخیص یائسگی مردانه، صحبت کردن با یک فرد قابل اعتماد و طلب کمک هنگام ادامه یائسگی در مردان است.

یائسگی در مردان، ترس‌ها و تعارض‌هایی را در مردان به وجود می‌آورد، چراکه در بسیاری از مردان این تمایل، تنها مورد با ثبات در زندگی‌شان است. آنها ازدواج می‌کنند، بچه‌دار می‌شوند، چاق می‌شوند، دوباره ازدواج می‌کنند و… زندگی‌شان ممکن است دائما در حال تغییر باشد، ولی میل جنسی و عملکرد آن، همراه دائمی و بخشی از وجودشان است. زمانی که این دوست مورد اعتماد نیز آنها را ترک می‌کند، احساس فنا شدن می‌کنند.

در واقع افسردگی از شایع‌ترین شکایات یائسگی مردان بوده و ارتباط نزدیکی با کاهش میل و عملکرد جنسی آنان دارد. بیشتر مردان حتی با وجود بروز علائم اصلی افسردگی درونشان هنوز نمی‌توانند خودشان را به عنوان فردی افسرده تلقی کنند. علائم افسردگی در یائسگی مردان شامل مواردی چون غمگینی، اندیشیدن در مورد مرگ، کاهش تمرکز، احساس بی‌ارزشی، کاهش انرژی، از دست دادن حس لذت در زندگی و افزایش وزن است. از نکات مهمی که می‌توان در مورد افسردگی و یائسگی مردان متذکر شد این است که مردان اغلب به افسردگی به عنوان یک بیماری زنانه نگریسته و حتی در مواردی که می‌دانند مبتلا به این بیماری هستند، به دنبال درمان آن نیستند. همچنین بیشتر مردان از افسردگی‌شان آگاه نبوده، بنابراین هرگز شانس درمان را نخواهند داشت.

از دیگر نکات مهم در مورد افسردگی در یائسگی مردان این است که این افسردگی اغلب تشخیص داده نمی‌شود، زیرا این بیماری به صورت عصبانیت مزمن، بی‌قراری و احساس خصومت خود را نشان می‌دهد. همچنین در مردان افسردگی با سرزنش دیگران، همسر، روسا و مسائل اقتصادی بروز می‌کند. به طور کلی احساساتی که مردان در این دوران دارند، اغلب درهم و برهم و آشفته است و در فهم تمایلاتشان دچار اشکال هستند. آنها در این دوره اگر فرزندان نوجوان داشته باشند، تغییرات خودشان، تنش‌های معمول بین والدین و فرزندان را وخیم‌تر می‌کند، بخصوص اگر مانند بسیاری از مردان در حالت انکار این تغییرات باشند. اگر مردان قادر به رویارویی مستقیم با ترس‌های یائسگی مردانه و میانسالی خود نباشند، ممکن است احساسات خود را به فرزندانشان نیز منتقل کنند.

درمان یائسگی مردان

بررسی ها نشان داده اند که تجویز هورمونهای مردانه و افزایش تستوسترون در این افراد، سبب افزایش میل جنسی، افزایش توده عضلانی بدن و قدرت عضلانی، افزایش عملکرد ذهنی، کاهش LDL (چربی مضر) و افزایش مختصر HDL (چربی مفید خون) می شود. یک بررسی اخیر نشان داده است که یک رابطه معکوس ما بین میزان تستوسترون آزاد خون و علائم افسردگی و علائم یائسگی در مردان وجود دارد. یعنی هر قدر میزان تستوسترون خون اندک باشد، میزان علائم افسردگی بیشتر است. یا به عبارت دیگر، مردان مسنی که با علائم افسردگی مراجعه می کنند، لازم است از نظر وجود یائسگی مردانه بررسی شوند، و در صورت لزوم از تجویز بی مورد داروهای ضد افسردگی، که بعضاً هم پر عارضه هستند، اجتناب کرد.

خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” کم کاری غدد جنسی و ناتوانی جنسی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه یائسگی مردان مطالعه فرمایید.

منبع: سیمرغ. بیتوته. تبیان