گاهی اوقات پا پرانتزی بودن نوزاد طبیعی است. پرانتزی بودن پای نوزاد در بدو تولد به علت شکل قرار گرفتن وی در شکم مادر است. این وضعیت با رشد بچه کمتر می‌شود، به طوری که در ۱۸ ماهگی پاهای بچه تقریبا مستقیم می‌شود.
اگر به دقت به زانوهایتان نگاه کنید، متوجه می‌شوید زیاد هم موازی نیستند و حدود ۵ تا ۷ درجه به سمت داخل انحراف دارند. این درجه از انحراف در افراد مختلف، طبیعی است.
زانو پرانتزی در چند حالت اتفاق می‌افتد. در افراد جوان‌تر اگر فقط یک زانو به این شکل باشد، علت آن احتمالا ناهنجاری‌های رشدی، عفونت که استخوان‌های ران یا درشت نی را درگیر می‌کند، ضربه به صفحه رشد و در نتیجه تخریب صفحه رشد و وجود تومورهای استخوان‌های ران یا درشت نی است.
ولی اگر هر دو زانو به این شکل باشد (البته در چهار سال اول زندگی این حالت طبیعی است)، می‌تواند به دلیل ناهنجارهای مادرزادی، اختلالات راستای قامت، اختلال‌های تکاملی، کمبود ویتامین D در کودکی، اختلال هورمونی، ابتلا به آرتروز (شایع‌ترین علت)، اختلال‌های ناشی از شغل (مثل سوارکاران) و ابتلا به کلیه بیماری‌های استخوانی مثل پاژه یا بیماری بلانت باشد.
ممکن است در افراد مسن و به‌خصوص در خانم‌ها انحراف کشکک زانو را ببینید ، در این حالت زانوها از هم فاصله گرفته‌اند، حالتی که به آن زانوی «کمانی» گفته می‌شود. علت آن هم اغلب تخریب قسمت داخلی کندیل استخوان ران و یا درشت نی و یا هر دو در اثر آرتروز است.
راه های درمان
درمان زانوی پرانتزی ساختاری
اصلاح زانوی پرانتزی ساختاری، عمدتا با استفاده به موقع از بریس در دوره های مناسب امکان پذیر می شود. یکی از این نوع بریس ها و وسایل کمکی است اصلاح زانوی پرانتزی نیاز به اصلاح ساختار اسکلتی دارد که فقط در موارد شدید توصیه به استفاده از جراحی برای اصلاح زانو پرانتزی می شود.
درمان زانوی پرانتزی وضعیتی
در مورد زانوی پرانتزی وضعیتی هم می توان ملاحضات اصلاحی زیر را در نظر گرفت:
*ارائه حرکات تقویتی و ورزش زانو برای عضلات جانب خارجی ساق و ران
*ارئه حرکات کششی برای کپسول داخل زانو
*تصحیح راه رفت به صورتی که پنجه مستقیم و در مسیر خط پیشروی قرار گیرد.
*تصحیح کفش و تعویض کفش هایی که سائیدگی جانب خارج آن ها بیشتر از حد معمول است.
*پرهیز از نشستن در وضعیت چهار زانو
حرکات اصلاحی
حرکات کششی
– در حالی که رو به شکم دراز کشیده اید، مچ پا را به خارج چرخانده و زانو را راست کنید تا عضلات نیمه غشایی و نیمه وتری تحت کشش قرار گیرند.
– حرکت فوق را در وضعیت خوابیده به پشت انجام دهید.
– در وضعیت ایستاده قرار گیرید در حالی که پاها از یکدیگر فاصله گرفته و از ناحیه جانب داخلی مچ به زمین فشار آورید. می‌توان برای کمک به کشش ناحیه کشاله و داخلی ساق، دست موافق پای تحت کشش را بر روی ناحیه خارجی ران در بالای مفصل زانو قرار داده و ران را به طرف داخل و پایین فشار داد.
– در وضعیت نشسته با گرفتن مچ پا آن را به حالت چرخش به خارج ببرید.
– در وضعیت نشسته به حالت قورباغه با کمک دست ها، تنه را از زمین به کشش عناصر استاتیک جانب داخلی زانو بپردازید.
تمرینات قدرتی
– در حالت ایستاده پاها را به ترتیب از یکدیگر دور کنید. دست موافق پای دورشونده با جلوگیری از دور شدن پا می‌تواند اعمال مقاومت کند.
– در وضعیت ایستاده کنار دیوار با جانب خارجی ساق به دیوار فشار آورده و در دورکردن پا از یکدیگر بکوشید.
– در وضعیت ایستاده دو به دو، پهلو به پهلوی یکدیگر رانها را از ناحیه جانب خارجی به هم بچسبانید و ان ها را از یکدیگر دور کنید.
– در وضعیت ایستاده یک توپ طبی یا وزنه مناسب را با کنار خارجی پا پرتاب کنید
