در تهیه غذای روزانه خود در رژیم دیابتی به نکات زیر توجه فرمایید:
مرکز اصلی مواد غذایی در رژیم غذایی دیابت بایستی شامل قندهای مرکب، مثل برنج، نان، سبوس، انواع ماکارونی، غلات، سبزیجات، میوه ها، لبنیات کم چربی، گوشت بی چربی، (کمتر) مرغ بدون پوست و ماهی باشد. کنترل کالری ها و چربی در انتخاب و تهیه رژیم غذایی دیابت، مثلاً به جای سرخ کردن از فر استفاده کرده و یا آن را با بخار پخته و یا آن را در ماهی تابه چرخ دهید و یا آب پز کنید (توجه داشته باشید که سبزیجات را نبایستی زیاد پخت). می توانید در رژیم غذایی دیابت غذاهای سنتی تهیه کنید، با کمی ابتکار و توجه از جایگزینی مواد در رژیم غذایی دیابت استفاده کرده به جای مایونز و یا سس های چرب از ماست کم چربی استفاده کنید.
در رژیم غذایی دیابت روغن زیتون را جایگزین روغن های مایع نمایید. در تهیه غذاهایی که نیاز به تخم مرغ دارد سفیده تخم مرغ را دو برابر کرده و زرده آن را کمتر نموده و اگر لازم است از رژیم غذایی دیابت حذف نمایید. هنگام خرید غذاهای آماده مثل بسته بندیها، کنسروها، به اطلاعات روی بسته بندی توجه کنید، مقدار کالری، چربی، کلسترول سدیم و قند موجود در آنها را هنگام انتخاب در نظر بگیرید. مقدار کمتری از غذاهای پرکالری را در رژیم غذایی مناسب دیابت مصرف کنید و از مواد کم کالری مقدار بیشتری بخورید.
در هر حال هیچ غذایی در رژیم غذایی دیابت «خوب» یا «بد» نیست مگر این که با استفاده از مواد مضر در تهیه آنها و یا نادرست تهیه کردن، خواص مواد غذایی از بین برود. تنوع تغذیه برای همه اهمیت دارد و بیماران دیابتی از این امر مستثنی نیستند. رژیم غذایی دیابت و تفاوت در تغذیه بیماران دیابتی این است که بایستی مقدار کالریهای روزانه تعیین شده از طرف پزشک را بدانند. مقدار قند، چربی و پروتئین مصرفی روزانه خود را در رژیم غذایی دیابت دقیق محاسبه کنند و مهم تر از همه دانسته باشند که هر ماده غذایی مورد نیاز در رژیم غذایی دیابت چه اندازه قند قابل جذب دارد. به طور مثال یک وعده نان مصرفی (یک کف دست) ۱۵ گرم قند دارد، سه گرم پروتئین و یک گرم چربی و ۸۰ کالری مصرفی یا یک سیب متوسط ۱۵ گرم قند و ۶۰ کالری داشته و چربی آن صفر است. یک لیوان شیر یک درصد چربی ۱۲ گرم قند، ۸ گرم پروتئین، و ۳ گرم یا بیشتر چربی در حدود ۱۵۰-۱۲۰ کالری دارد. قانون کلی می گوید خوراکی هایی که مقدار قند آنها از ۱۰ درصد کمتر باشد می توانند به هر اندازه ای که فرد مایل است بدون وزن کردن در رژیم غذایی دیابت مصرف شود که تقریباً تمام سبزیجات جزو این دسته هستند. مثل: بادمجان، کدو، کلم برگ، کلم قمری، کرفس، قارچها، گل کلم، کلم بروکسل و…. بسیاری از میوه ها نیز دارای قند کمی هستند. معادل ۱۰ درصد مثل توت فرنگی، شلیل، انار، آلبالو، به (بدون پوست)، سیب ترش، گوجه، زرد آلو و غیره.
برنامه غذایی بیماران دیابتی
به منظور آشنایی بیشتر شما با رژیم غذایی دیابت یک رژیم غذایی ۱۲۰۰ کالری تعیین شده از طرف پزشک معالج در ۵ وعده برای شما برنامه ریزی کرده ایم در این رژیم غذایی دیابت ۱۶۴ گرم فند، ۵۴ گرم پروتئین و ۳۷ گرم چربی موجود است. به خاطر داشته باشید که کمترین مقدار کالری در رژیم غذایی دیابت بایستی از طریق چربی ها تأمین شود.
صبحانه:
میوه- یک سیب متوسط. نان- دو تکه (کف دست) نان سبوسدار. چربی- ۱ قاشق مرباخوری (مارگارین). شیر- یک پیمانه شیر ۱% درصد چربی. چای و یا قهوه (بدون شیرینی) به دلخواه.
نهار:
گوشت- یک چهارم پیمانه تن ماهی یا ۳۰ گرم سینه مرغ یا یک عدد تخم مرغ. نشاسته – یک کف دست نان. میوه- یک دوم موز. چربی- ۲ قاشق مرباخوری سس سالاد مثل مایونز. سبزیجات از لیست بدون محدودیت به دلخواه.
عصرانه:
یک میوه شامل نصف گریپ فروت یا یک کیوی بزرگ یا یک پرتقال متوسط یا یک گلابی کوچک یا دو عدد نارانگی یا یک برش طالبی.
شام:
گوشت – ۶۰ گرم گوشت قرمز (بدون چربی). نشاسته- یک سیب زمینی متوسط. سبزی- نصف پیمانه براکلی، یا کرفس یا گل کلم. چربی- یک قاشق مرباخوری مارگارین. غذاهای آزاد- سبزیجات (سبزی خوردن) یا کاهو به صورت سالاد.
میان غذا، قبل از خواب:
۳ عدد بیسکویت نمکی. یک لیوان شیر یک درصد چربی. توجه داشته باشید مشورت با کارشناس برنامه ریزی غذایی در همه حال بسیار ضروری است. هر بیمار دیابتی بایستی حتماً با کارشناس تغذیه همکاری نزدیک داشته باشد تا بتواند در موارد لزوم شما را به درستی هدایت کند.
در خاتمه گیاهان سنتی در ارتباط با کنترل قند خون را برای اطلاع شما ذکر می کنیم ولی تأکید می کنیم که قبل از مصرف آنها با کارشناس تغذیه و پزشک معالج خود در مورد رژیم غذایی دیابت مشورت نمایید.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” درمان مرض قند ” و ” رژیم غذایی دیابت نوع ۲ ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه رژیم غذایی در دیابت مطالعه فرمایید.
منبع: کتاب جدیدترین روش های کنترل دیابت
