راه کارهایی برای کاهش درد زانو

مفصل زانو حاوی مایع لغزانی به نام مایع مفصلی می‌باشد. این مایع، غضروف و استخوان‌ها را روغن کاری می‌کند و مانند بالشت عمل می‌کند. این مایع حاوی مواد مغذی نیز می‌باشد و برای حفظ سلامت مفاصل بسیار مهم است. محتویات مایع مفصلی شامل: موسین (ماده بزاقی)، آلبومین، چربی، اپیتلیوم (بافت پوششی) و لوکوسیت (گلبول سفید) می‌باشد.

اگر مایع مفصلی زیاد شود، محتوی مقدار کمی کریستال، باکتری و خون می‌گردد. این محتویات موجب درد مزمن و یا حاد می‌شوند.

چه عواملی باعث افزایش مایع مفصلی می‌شوند؟

۱- آرتریت: علائم افزایش این مایع در اثر آرتریت شامل ورم و درد است.

اگر در هنگام لمس کردن، زانو متورم، قرمز و گرم باشد، ممکن است زانویتان صدمه دیده و یا عفونت دارید.

 

۲- آسیب زانو ممکن است اتفاقی و یا در اثر استفاده بیش از حد رخ دهد. صدمات اتفاقی شامل: شکستگی استخوان‌ها، پاره شدن رباط‌ها و یا پاره شدن غضروف‌ها می‌باشد.

صدمات ناشی از استفاده بیش از حد در صورت دویدن، کوه‌پیمایی و یا ورزش‌های ایروبیک حادث می‌شود.

۳- عفونت: زیادی مایع در زانو می‌تواند منجر به عفونت گردد. عفونت باعث تجمع چرک در مفصل زانو می‌گردد. پزشک مقداری از مایع را برمی دارد و آزمایش می‌کند تا ببیند که چه چیز باعث آن شده است.

۴- استئوآرتریت: نوعی بیماری تخریب مفصل می‌باشد. در این حالت، غضروف که زانو را نگه می‌دارد، از بین می‌رود. به این ترتیب، استخوان‌ها به هم برخورد می‌کنند و موجب درد و ورم می‌شوند.

۵- افزایش وزن، نقرس، کیست، بیماری شبه نقرس (pseudogout)، تورم کیسه‌های مفصلی (bursitis) و تومور نیز باعث افزایش مایع مفصلی می‌گردند.

راه کارهایی برای کاهش درد زانو

درد زانو در اثر کاهش غضروف به وجود می‌آید. غضروف مانند بالشت بین استخوان‌ها قرار دارد و حرکات آن‌ها را نرم و روان می‌سازد. گلوکزآمین سولفات، یکی از محتویات غضروف می‌باشد.

۱- گلوکزآمین کندرویتین: این مکمل برای بهبود خشکی و ناراحتی مفاصل بسیار مفید است. این مکمل مفاصل را بازسازی می‌کند.

۲- آب گیلاس بنوشید. آب گیلاس دارای مواد ضد التهاب می‌باشد. آب گیلاس، درد را کاهش می‌دهد و از تغییر شکل عضلات جلوگیری می‌کند.

۳- ورزش زانو را انجام دهید. خم شوید و دستان‌تان را بر روی زانوهایتان قرار دهید. سپس، برای گرم شدن زانوها، آن‌ها را در جهت عقربه‌های ساعت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. این ورزش از درد زانو جلوگیری می‌کند.

۴- به نزد پزشک متخصص بروید. پزشک می‌تواند با یک سوزن، مایع را از مفصل خارج کند و درد را کاهش دهد. این روش، فقط در مواردی به کار می‌رود که مایع در حفرات مفصل زانو وجود داشته باشد.

۵- زانوبند ببندید. زانوبند از کشکک زانو محافظت می‌کند. زانوبند باعث می‌شود که درد کمتری را در حین ورزش کردن داشته باشید.

۶- افزایش وزن نیز یکی از علل درد زانو می‌باشد. تحقیقات نشان داده است که به ازای هر نیم کیلوگرم وزن اضافی، فشار وارده بر مفصل زانو به میزان ۵ برابر آن (۵/۲ کیلو) زیاد خواهد شد. در نتیجه سعی کنید وزن خود را در حد طبیعی و نرمال حفظ کنید تا دچار درد زانو نگردید.

۷- ورزش کنید. بهتر است همراه با برنامه کاهش وزن، ورزش نیز انجام دهید، زیرا کاهش وزن باعث کاهش درد زانو می‌شود و ورزش باعث تقویت عضلات بالا و پایین مفصل زانو می‌گردد.

۸- ویتامین D و کپسول روغن ماهی، جلوگیری از درد مفاصل و استخوان‌ها می‌کند.

۹- میوه هایی همچون انار و زغال اخته و گیلاس محتوی مقدار زیادی ویتامین و آنتی اکسیدان می‌باشند. آنتی اکسیدانها باعث کاهش درد مفصل زانو و کاهش تورم و التهاب زانو می‌گردند.

۱۰- اگر دردتان با ایبوپروفن خوب نشد، ممکن است پزشک، تزریق کورتیزون را لازم بداند.

،در این بیماری سطح مفصل، خوردگی پیدا می کند و استخوان های اطراف مفصل ضخیم می  شوند. این تغییرات، به سفتی و درد مفصل زانو در بسیاری از افراد منجر می شود. این بیماری با افزایش سن بروز می یابد.

شیوع بیماری در مردان زیر ۴۵ سال و در
زنان بالای ۵۵ سال مشاهده می شود. درمان های مختلفی از جمله فیزیوتراپی و انجام ورزش هایی نظیر پیاده روی و شنا، کاهش وزن، درمان های دارویی، تزریق استروئید یا حتی جراحی تعویض مفصل زانو برای این بیماران انجام می گیرد، ولی تحقیقات جدید نشان داده است تغییر رژیم غذایی، تاثیر بسزایی در درمان این بیماری دارد.

بعضی از غذاها دارای اثر ضدالتهابی و ضددرد برای آرتریت و دیگر انواع زانودرد محسوب می شوند. اثر این غذاها هم ردیف با داروهای شیمیایی تجویز شده برای درمان این بیماری است.

ماهی بخورید: اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی، ضدالتهاب طبیعی است. از آنجا که کاهش التهاب مفصل باعث کاهش زانو درد می شود، می توان گفت اثرات ضدالتهابی امگا ۳ منجر به کاهش زانودرد شود. همچنین تحقیقات دیگری نشان داده است اسیدهای چرب امگا ۳ همچنین باعث کاهش سفتی صبحگاهی مفصل زانو در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید می شود.

علاوه بر این، اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در ماهی نه تنها عوامل ایجادکننده التهاب را مسدود می کند، بلکه از فعالیت پروتئین هایی که به خوردگی غضروف مفصل زانو منجر می شود نیز جلوگیری می کند.

ماهی قزل آلا، ماهی تن، ساردین، شاه ماهی و… بهترین منابع حاوی امگا ۳ محسوب می شود. همچنین مصرف کپسول های روغن ماهی نیز مفید است. در آخر باید به این نکته توجه کنید
که خوردن ماهی به دلیل نداشتن عوارض جانبی بسیار مفیدتر از مصرف داروهای ضدالتهابی شیمیایی است.

آب پرتقال بنوشید: آب پرتقال منبعی بسیار غنی از ویتامین C است. استئوآرتریت باعث خوردگی استخوان می شود. تحقیقات نشان داده است در افرادی که از مقادیر قابل ملاحظه ویتامین C استفاده کرده اند این عارضه کمتر دیده می شود. منابع غنی ویتامین C شامل پرتقال، فلفل سبز، گریپ فروت، توت فرنگی، انبه و کیوی است. نوشیدن یک لیوان آب پرتقال در مقایسه با خوردن آن، ۲۵ درصد بیشتر ویتامین C مورد نیاز بدن را تامین می کند.

سویا را در سبد غذایی خود بگنجانید: سویا سرشار از ماده ای به نام ایزوفلاون (نوعی هورمون گیاهی) است که اثرات ضدالتهابی
دارد.

اسفناج و پیاز بیشتری مصرف کنید: اسفناج سرشار از آنتی اکسیدان های
لوتئین و زیاکسانتین است که درد ناشی از استئوآرتریت را کاهش می دهد. همچنین این
آنتی اکسیدان ها از ایجاد عوارض بینایی این بیماری جلوگیری می کنند.

از
ادویه های مناسب استفاده کنید: ماده رنگی موجود در زردچوبه دارای خاصیت ضدالتهابی
است. این ماده رنگی شبیه داروهای بازدارنده COX ۲ عمل می کند و باعث کاهش تورم
مفاصل می شود.

از زنجبیل بیشتر استفاده کنید: از زنجبیل به طور سنتی در
درمان دل درد استفاده می شود. تحقیقات نشان داده است این ماده گیاهی در بیماران
مبتلا به استئوآرتریت باعث کاهش التهاب و درد مفاصل بخصوص هنگام راه رفتن و ایستادن
می شود.

هشدار: چند مورد را در رژیم غذایی خود رعایت کنید:

ـ وزن خود
را با تغییر عادت غذایی و ورزش کاهش دهید.

ـ از مصرف مواد قندی و چرب بخصوص
چربی اشباع شده خودداری کنید.

ـ در رژیم غذایی خود بیشتر از میوه و سبزیجات
استفاده کنید.

ـ از مواد غذایی حاوی کلسیم و آهن بیشتر استفاده
کنید.

ـ حداقل دو بار در هفته از ماهی به جای گوشت قرمز استفاده
کنید.

ـ از آنجا که رژیم غذایی پرکربوهیدرات مانند نان، برنج، ماکارونی و…
موجب اضافه وزن و همچنین التهاب می شود، توصیه می شود تا حد مقدور از مصرف این نوع
غذاها در رژیم غذایی روزانه خودداری کنید.

از سری مطالب پزشکی عمومی و غیر تخصصی سایت (اطلاعات  عمومی و غیر تخصصی پزشکی برای افزایش دانش سلامت  و اطلاعات عمومی پزشکی بازدیدکنندگان)