[sbu_post_image]
غده‌های پاراتیروئید چهار غده کوچکی هستند که در طرفین غده تیروئید قرار گرفته‌اند و وزن تمام آنها فقط نیم گرم است . غده‌های پاراتیروئید در بدن حافظ تهیه و پخش کلسیم هستند و از جایی این کلسیم را استخراج کرده و به جایی که لازم است می‌رسانند. اختلالات غده پاراتیروئید نقش مهمی در سلامت بدن ایفا میکند .این غدد هورمون پاراتیروئید را ترشح مى‌کنند که همراه با ویتامین D و هورمون اکلسى تونین که از تیروئید ترشح مى‌شود به ساخت استخوان‌ها و دندان‌هاى سالم کمک مى‌کند. بیماریهای غده پاراتیروئید شامل ترشح زیاد یا کم هورمون پاراتیروئید است ، در ادامه به کم کاری غدد پاراتیروئید می پردازیم .
در شرایط اورژانس اگر بیمار دچار تتانی(اسپاسم وگرفتگی عضلات بدن) شده باشد هدف اولیه دادن کلسیم به منظور کنترل تتانی میباشد. درمان با گلوکونات کلسیم 10 درصد شروع میشود و ادامه می یابد تا کلسیم سرم به حد طبیعی برسد. همزمان با تجویز کلسیم کلسی تریول (فرم فعال ویتامینD) با دوز25 صدم میکروگرم و دوز نگهدارنده یک دهم تا یکصدم میکروگرم بر کیلوگرم در روز تا حداکثر 1 تا 2 میکروگرم در روز شروع میشود. چون نیمه عمر کلسی تریول کوتاه است باید در دو دوز داده شود. فایده کلسیتریول شروع اثر سریع (در عرض1تا2روز وبرگشت اثر در صورت قطع دارو در عرض 2 تا 4 روزمیباشد.
مراحل درمان کم کاری غده پاراتیروئید
بعد از طبیعی شدن سطح کلسیم سرم درمان کم کاری پاراتیروئید شامل مراحل زیر است:
- ویتامینD(بصورت فرم فعال با همان دوز یک صدم تا یک دهم میکرو گم به ازای گیلو گرم)یا 400 تا1000 واحد ویتامین D3 غیرفعال در روزاست.
- کلسیم خوراکی: در این بیماران باید از خوردن کلسیم مطمئن باشیم. کلسیم (به صورت گلوکونات کلسیم یا کلوبیونات کلسیم) به میزا ن800 میلی گرم کلسیم المانته روزانه، داده میشود. مصرف غذاهایی با فسفر بالا مانند شیر، تخم مرغ، پنیر در رژیم غذایی باید کاهش یابد.
عوارض درمان کم کاری پاراتیروئید
رسوب املاح کلسیم در کلیه میتواند به دنبال درمان با کلسیم اتفاق بیفتد بنابراین بهتر است سالیانه برای بررسی این عارضه سونوگرافی از کلیه ها انجام شود.
در هفته های نخست درمان کم کاری پاراتیروئید هر هفته کلسیم و فسفر سرم کنترل میشود(هدف، نگهداشتن کلسیم سرم در کمترین حد طبیعی یعنی هشت ونیم تا نه ونیم میلیگرم در دسی لیتر) است. در صورت افزایش کلسیم خون درمان کم کاری پاراتیروئید را متوقف نموده و پس از بازگشت کلسیم به میزان طبیعی، کلسیم و ویتامینDرا با دوز کمتر از سر می گیریم و اگر در پیگیری کم کاری پاراتیروئید، کلسیم بیمار پائین باقی بماند هر چهار تا شش هفته 15 تا 20 درصد به مقدار ویتامینِDافزوده میشود.
اگر در پیگیری بیمار کم کاری غده پاراتیروئید علائم پیگمانتاسیون، پائین بودن فشار خون و یا کاهش شدید وزن مشاهده شد باید به فکر عدم کفایت آدرنال باشیم و بررسی و درمان کم کاری پاراتیروئید انجام شود .
بیماران مبتلا به فرم هیپرکلسیوری هیپوکلسمیک اتوزوم غالب (جهش فعالکننده گیرنده حس گر کلسیم) در طی درمان کم کاری پاراتیروئید با ویتامینD ممکن است دچار رسوب املاح کلسیم در کلیه و اختلال کلیوی شوند و در طی پیگیری درمان کم کاری پاراتیروئید بیمار باید از نظر عوارض کم کاری پاراتیروئید بررسی شود.
