بزرگ شدن خوش خیم پستان مردان، ناشی از تکثیر غده های تشکیل دهنده پستان است. ژنیکوماستی در مردان از جنبه بالینی، اینگونه تعریف شده که، وجود تجمعی است گسترده قابل انعطاف و یا سفت، در نوک سینه ها. عارضه ای که به عنوان pseudogynecomastia ، یا lipomastia ، شناخته میشود، مشخصه ای است از رسوب چربی بدون تکثیر غده. اگرچه gynecomastia معمولا دو طرفه است، اما می تواند یک طرفه نیز باشد. میزان شیوع ژنیکوماستی در آمارها متفاوت ولی نسبتا بالا و حدود ۳۲ تا ۴۲ درصد می باشد. در بعضی از مطالعات میزان شیوع در بین نوجوانان تا ۶۵ درصد گزارش شده است. در ۲۵ تا ۷۵ درصد بیماران ژنیکوماستی دوطرفه است. درمان ژنیکوماستی موضوعی است که در ادامه به آن می پردازیم.
ژنیکوماستی در ۵۰ درصد ورزشکارانی که از آندروژن ها و استروئیدهای آنابولیزان سوء استفاده می کنند، ایجاد می شود.
علت ژنیکوماستی
عوامل متعددی می توانند باعث ایجاد ژنیکوماستی شوند اما در بسیاری از موارد علت مشخصی یافت نمی شود. بیشتر محققان، ژنیکوماستی را ناشی از تحریک بافت پستان به وسیله استروژن ها یا مواد شبیه استروژن افزایش یافته موجود در گردش خون می دانند و در مطالعات اخیر، درمان های طبی بر این اساس پایه ریزی شده اند. هر چند هنوز هم درمان استاندارد بافت پستان بزرگ شده، برداشتن به وسیله جراحی می باشد.
روش درمان ژنیکوماستی
احتمال اینکه ژنیکوماستی طول کشیده به طور خود به خود برطرف شود بعید می باشد و اغلب علی رغم درمان طبی به سمت فیروز متراکم غیرقابل برگشت و هیالینیزاسیون پیش می رود. قطع داروهایی که باعث ژنیکوماستی می شوند، اصلاح اختلال سیستمیک یا سیر طبیعی ژنیکوماستی فیزیولوژیک اغلب منجر به برگشت خودبخودی ژنیکوماستی می شود، هر چند اصلاح اختلال زمینه ای به ویژه اگر بیماری طول کشیده و فیبروز بافت پستان ایجاد شده باشد، مؤثر نیست. بنابراین هنوز هم روش های جراحی درمان استاندارد ژنیکوماستی می باشد.
تا چند سال قبل درمان جراحی ژنیکوماستی عمدتا برداشتن بافت به وسیله برش باز جراحی بود ولی امروزه از درمان اولیه ژنیکوماستی به وسیله برش باز باید خودداری شود. در سالیان اخیر اساس درمان ژنیکوماستی تغییر کرده و در اکثریت موارد از لیزر لیپولیز، لیپوساکشن اولتراسونیک، لیپوساکشن Power assisted و در بعضی موارد لیپوساکشن معمولی استفاده می شود. درمان ژنیکوماستی هنوز به خاطر ماهیت سفت و متراکم پستان و اضافه بودن پوست که اغلب وجود دارد با چالش هایی همراه می باشد. ژنیکوماستی که از نظر بالینی به مدت بیش از ۱۲ ماه باقی مانده باشد به طور تیپیک کاملا برطرف نمی شود. هدف از درمان، حفظ نمای طبیعی پستان مردانه است و نه برداشتن تمام بافت پستان.
لیزر لیپولیز، لیپوساکشن اولتراسونیک و لیپوساکشن Power assisted در تمامی گریدهای ژنیکوماستی کاربرد دارند ولی لیپوساکشن معمولی به طور عمده در گرید IA و IIA مؤثر است. در بسیاری از مطالعات که در مورد مردان مبتلا به ژنیکوماستی انجام شده است در مقایسه با سایر مردان، افزایش خطر سرطان پستان مشاهده نشده است.
بطور کلی یک درصد از کل سرطان های سینه در آقایان ایجاد می شود (۹۹ درصد خانم ها). هر چند در بیماران مبتلا به سندرم کلاین فلتر (XXY) ریسک ایجاد سرطان پستان ۶۰ برابر می شود. بنابراین در تمامی بیماران مبتلا به ژنیکوماستی (به غیر از سندرم کلاین فلتر)، بدون نگرانی از خطر سرطان پستان، انجام درمان جراحی (با تکنیک های مختلف لیپوساکشن با یا بدون برش جراحی) معقول و منطقی می باشد. در بیماران مشکوک به هیپوگنادیسم، باید سندرم کلاین فلتر رد شود، چون در نحوه درمانی بزرگی پستان مردان تاثیرگذار می باشد. زیرا در این گروه از بیماران به خاطر خطر سرطان، روش های جراحی با برش باز (ماستکتومی) ارجح تر است.
خواننده گرامی، پیشنهاد می شود مطلب ” نشانه های ژنیکوماستی ” را جهت کسب اطلاعات بیشتر در زمینه ژنیکوماستی مطالعه فرمایید.
منبع: دکتر صفایی. کلینیک دوحه
