ندول ها یا همان گره های تیروئید بسیار شایع هستند. در حدود ۵ درصد مردم بخصوص خانمها ندول های تیروئید قابل لمس توسط پزشک هستند. با وجود این از آنجا که بیشتر بدخیمیهای تیروئید در ابتدا خود را به صورت یک ندول نشان میدهند، حتما باید پزشکان متخصص و ترجیحا همکاران فوق تخصص غدد از تشخیص ندول با سونوگرافی تیروئید استفاده کنند.
تفاوت گره تیروئید با گواتر
غده تیروئید که جلوی گردن قرار گرفته است، بافتی نرم و نازک دارد و روی قسمت جلویی حنجره قرار گرفته است. به دلایل بسیار زیادی ممکن است قسمتی از این غده رشد کند و به شکل یک برآمدگی کوچک یا بزرگ بیرون بزند که به آن گره تیروئیدی میگوییم. فرق گره تیروئید با گواتر این است که گواتر به بزرگی و انتشار سراسری تیروئید اطلاق میشود در حالی که گره، بزرگ شدن قسمتی از تیروئید است.
سونوگرافی تیروئید برای تشخیص ندول های تیروئید
ازآنجا که سونوگرافی تیروئید آسان است و درآن از اشعهی یونیزان (به خلاف تصویرسازی طب هستهیی) استفاده نمیشود، استفاده از آن روبه افزایش است و بهاین وسیله ندول های تیروئید بیشتری تشخیص داده میشود. به این جهت، بیوپسی و رویه های جراحی بیشتری انجام میشود. اما، میزان بدخیمی قابلتوجه بالینی پایین مانده است.
آسان ترین روش برای آزمایش سرطانی بودن یا نبودن ندول تیرویید، نمونه برداری FNA از طریق مکش سوزنی غده تیرویید می باشد. این نوع بافت برداری می تواند در مطب پزشک یا در کلینیک انجام پذیرد. ممکن است داروی بی حسی موضعی به داخل پوست روی غده تزریق شود اما در برخی موارد نیز هیچ احتیاجی به بی حسی موضعی نیست . سپس پزشک سوزن باریکی را به مدت ده ثانیه مستقیما به داخل غده فرو برده و کمی از سلول ها و چند قطره از مایع آن را بیرون می کشد. معمولا پزشک این عمل را دو یا سه مرتبه و هر بار به مدت ده ثانیه و به همان روش قبل برای نمونه برداری تیروئید از چند ناحیه دیگر ندول تکرار خواهد کرد. این نمونه ها در زیر میکروسکوپ بررسی می شوند تا سرطانی بودن و یا خوش خیم بودن آنها روشن شود.
آزمایش FNA را باید برای همه ندول های قابل لمس تیرویید انجام داد. گاهی اوقات آزمایش FNA را به وسیله دستگاه سونوگرافی تیروئید برای کمک به هدایت سوزن در داخل غده های بسیار کوچک و غیر قابل لمس انجام می دهند. بافت برداری از طریق مکش سوزنی می تواند به تصمیم گیری FNA پزشک شما درباره گام های بعدی کمک نماید. از هر ده مورد آزمایش تقریبا یک مورد لازم است که مجددا در روز دیگری تکرار شود. ۶۰ الی ۸۰ درصد از آزمایشات FNA نشان می دهد که غده خوش خیم می باشد و از هر بیست مورد آزمایش FNA تنها یک مورد نشان دهنده سرطان است .
اولتراسوند یا اولترا سونوگرافی تیروئید به وسیله امواج صوتی تصاویری را از بدن ایجاد می نماید. یک مبدل انرژی نزدیک غده تیرویید جای گرفته و فرکانس های بلند امواج صوتی را دریافت می کند و سپس اقدام به شناسایی انعکاس صدای حاصل از فعالیت و حرکت بافت تیرویید می نماید. بافت سالم و طبیعی تیرویید و نیز اکثر ندول های تیروئید الگوهای متفاوتی در انعکاس صوت دارند. این الگوهای صوتی به وسیله یک کامپیوتر پردازش می شوند تا تصاویری از غده تیرویید ایجاد نمایند. از این اواترا سونوگرافی تیروئید می توان برای کنترل تعداد و اندازه ندول های تیرویید استفاده کرد. البته سرطان تیروئید و اکثر ندول های خوش خیم از نظر نتایج و سنجش های اولتراسوند شبیه یکدیگر به نظر می رسد و به همین دلیل تشخیص ندول با سونوگرافی تیروئید همیشه انجام نمی گیرد.
برای آشنایی با ” درمان ندول تیروئید ” بر روی لینک کلیک کنید.
منبع: آفتاب. پزشکی امروز. آزمایشگاه تشخیص طبی ایران