علائم یک دندان پوسیده
در مراحل اولیه پوسیدگی یعنی هنگامی که پوسیدگی محدود به مینای دندان است معمولا درد وجود ندارد و دندان نسبت به محرک‌هایی مثل سرما، گرما و شیرینی حساس نیست اما اغلب به‌دنبال ورود پوسیدگی به عاج دندان حساسیت نسبت به محرک‌هایی که ذکرشان رفت آغاز می‌شود و بیمار درجات مختلفی از درد را تجربه می‌کند که به‌شدت پوسیدگی بستگی دارد البته امکان دارد به‌رغم وجود یک پوسیدگی عمیق، دندان هیچ‌گونه علائمی نداشته باشد اما اگر قرارباشد یک دندان پوسیده دچار درد و حساسیت شود اغلب شدت این علائم با شدت پوسیدگی مرتبط است.
معمولا دندانی که پوسیدگی عاجی داشته و نسبت به محرک‌ها به‌خصوص سرما حساس است درصورت مجاورت با چنین محرکی دچار دردی تیز و شدید می‌شود که با حذف تحریک(مثلا قورت‌دادن آب سرد) در مدت زمانی کمتر از۱۵ ثانیه برطرف می‌شود و معمولا می‌توان دندان دردناک را مشخص کرد. چنین دردهایی هشداری کاملا جدی هستند و بیمار باید به‌سرعت نسبت به درمان دندان مورد نظر اقدام کند و گرنه پوسیدگی پیشرفت کرده و پالپ دندان (بافت نرم مرکز دندان که حاوی عروق و اعصاب است)درگیر می‌شود. تا قبل از رسیدن به چنین مرحله‌ای دندان اغلب با درمان‌های ساده دندان‌پزشکی ترمیمی، قابل درمان است
پرکردن دندان
فرآیند پوسیدگی با خارج کردن بخش پوسیده دندان و پر کردن آن متوقف می شود. در مواقعی که پوسیدگی وسیع باشد، به طور موقت دندان پر می شود تا حساسیت دندان نسبت به درمان مشاهده شود.اگر بعد از چند روز علائم نامطلوبی وجود نداشت، ترمیم موقت برداشته شده و ترمیم دائمی جایگزین می شود.
نوع ماده ای که برای پر کردن دندان استفاده می شود؛ به محل و نوع دندان بستگی دارد. دندان های آسیای بزرگ بیشترین عمل را انجام می دهند و فشار زیادی را در جویدن متحمل می شوند بنابراین نسبت به دندان های جلویی به ماده با دوام تری نیاز دارند. مواد پرکننده برای دندان های جلویی باید به رنگ دندان باشد.
انواع مواد ترمیمی :
مواد فلزی : آمالگام ، طلا ، اینله های فلزی و …
مواد همرنگ : کامپوزیت ، گلاس آینومر و …
مواد پرکردگی موقت : پانسمان ( هیدروکسید کلسیم در ترکیب با مواد دیگر جهت پانسمان موقت دندان ) ، زونالین و …
مزایای پرکردگیهایی همرنگ دندان چیست؟
رزین هایی کامپوزیتی همرنگ دندان بوده و بسیار طبیعی تر از سایر پرکردگیها می باشند. بیمار با اعتماد به نفس و اطمینان بیشتری می تواند بخندد، صحبنت کند و غذا بخورد. گلاس اینومرها با دندان پیوند شیمیایی داشته و به عبارت دیگر با آن ترکیب شده و از خود فلوراید آزاد می نمایند که از عود پوسیدگی جلوگیری می کند.
آیا جیوه موجود در آمالگام سمی است؟
فلز جیوه و بخار جیوه و ترکیبات آلی آن دارای سمیت زیادی بوده و برای انسان ضرر دارد، ولی جیوه موجود در آمالگام بصورت ترکیب معدنی آن می باشد که دارای سمیت بسیار کمتری نسبت به بقیه حالات جیوه می باشد و تحقیقات نشان داده است که مقدار جیوه ای که از اشخاصی که متوسط ۸ عدد پرکردگی آمالگام داشته اند متصاعد می شود کمتر از حد مجاز جیوه ای است که کارگران معادن جیوه می توانند دریافت کنند.
مزایای پرکردگیهایی همرنگ دندان چیست؟
رزین هایی کامپوزیتی همرنگ دندان بوده و بسیار طبیعی تر از سایر پرکردگیها می باشند. بیمار با اعتماد به نفس و اطمینان بیشتری می تواند بخندد، صحبنت کند و غذا بخورد. گلاس اینومرها با دندان پیوند شیمیایی داشته و به عبارت دیگر با آن ترکیب شده و از خود فلوراید آزاد می نمایند که از عود پوسیدگی جلوگیری می کند.
آیا تغییر رنگی در کامپوزیت ها به وجود نمی آید؟
تغییر رنگ کامپوزیت ها در ۲ حالت اتفاق می افتد؛ یکی در سطح، به علت عدم پالیش مناسب؛ به طوری که رنگ در خلل و فرج سطح زبر محبوس و باعث تغییر رنگ می شود و البته با پالیش صحیح هم برطرف می شود. دیگری، به دلیل مشکلاتی از قبیل ضعف های تکنیکی، نوع کامپوزیت مصرفی، مرور زمان یا تغذیه نامناسب. مواد سفیدرنگ در دهان آب جذب می کنند و ممکن است مواد رنگی را هم جذب کنند و به این ترتیب، تغییر رنگ ایجاد می شود. در این صورت، کل کامپوزیت باید عوض شود. پس به بیمارانی که دندان هایی با پرکردگی کامپوزیت دارند، توصیه می شود بعد از درمان، کمتر از مواد رنگی استفاده کنند یا بعد از مصرف این مواد حتما دهانشان را خوب بشویند تا این مواد دوام بیشتری روی دندان هایشان داشته باشند.
بعد از پر کردن دندان با آمالگام یا کامپوزیت، بیمار باید چه نکاتی را رعایت کند؟
بیمار به طور کلی باید بهداشت را رعایت کند. در ترمیم های وسیع حالا چه با آمالگام یا کامپوزیت، زمانی که نسج دندان ضعیف باشد نباید ضربه های غیرطبیعی به دندان وارد شود. به عنوان نمونه جویدن غذاهای غیرمتعارف نباید صورت گیرد. کلا دندان های با نسج ضعیف نباید دچار ضربه شوند چون باعث ترک های کوچک وسپس شکستگی در دندان خواهند شد. پس مساله اول رعایت بهداشت و دوم عادات غذایی است.
